سد کوثر تحولي بزرگ در جنوب کشور

گزارش مکتوب... سد کوثر تحولی بزرگ در جنوب کشور

یکی از خدمات دولت در کهگیلویه و بویراحمد و جنوب کشور احداث سد کوثر بوده که بسیاری از کارشناسان آن را انقلابی بزرگ در خدمت رسانی به مردم می دانند .
سد مخزنی کوثر در استان کهگیلویه و بویر احمد در فاصله 60 کیلومتری شمال غرب گچساران و در فاصله حدود 100 کیلومتری دیلم ( توابع بوشهر )در محل تنگ دوک بر روی رودخانه خیرآباد احداث شده است.
مطالعات اولیه سد در سال 60 ، عملیات اجرایی آن در سال 73، افتتاح آن در اسفند 82 انجام و در سال 84 با تحویل آب شرب به شهرهای حاشیه خلیج فارس وارد فاز بهره‌برداری شد این در مجموع هفت شهر بزرگ، 11 شهرکوچک، 36 شهرک و 47 دهستان با بیش از یک‌هزار و 200 روستا را در بر می‌گیرد.
سد مخزنی کوثر از نوع بتنی وزنی با حجم مخزن 580 میلیون مترمکعب، طول تاج 190 متر، ارتفاع ازپی 144 متر، عرض سد در پی 62 متر و عرض سد در تاج هفت متر است.
کارشناس بهره برداری این سد در بازدید بازرسین بهداشتی درمانی دیلم از سد مخزنی کوثر گفت : یکی از ویژگی‌های خاص زمان اجرای سد سیستم انحراف آب دو مرحله‌ای است که در مرحله اول احداث پل فلزی با استفاده از 62 عدد خرپا و مرحله دوم حفر تونل انحراف به قطر 5 ممیز 5 دهم متر و طول 502 متر برای استفاده در فصل خشک به منظور انسداد فضای زیر پل فلزی بوده است.
عبدالمنان دانشی گفت: این سد دارای دو رشته سرریز تونلی به قطر 10 متر و طول 282 متر مجهز به دریچه قطاعی با ظرفیت تخلیه چهار هزار و 320 مترمکعب در ثانیه برای سیلاب با دوره بازگشت 10 هزار ساله است تاسیسات آبگیری آب شهری و صنعتی توسط دو لوله فولادی هر یک به قطر 2 متر از تونل آب بر به طول یک‌هزار و 280 متر از تاسیسات سد خارج و دارای ظرفیت آبگیری 16 متر مکعب در ثانیه است.
وی گفت: یکی از اهداف احداث سد کوثر تامین آب شرب و صنعتی در بخش‌هایی از پنج استان کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، بوشهر، فارس و هرمزگان با جمعیت تحت پوشش 2میلیون و 500 هزار نفر برای افق سال 1400 است به طوری که با خط لوله‌ای به طول 763 کیلومتر را دارا می باشد .
دانشی گفت: در حال حاضر شهرهای گچساران، بهبهان، زیدون، دیلم، گناوه، بوشهر، کنگان، جزیره خارک، لامرد، خورموج، بندرلنگه و روستاهای مسیر را تامین آب می‌کند.
سد مخزنی کوثر از استراتژیک‌ترین سدهای ایران محسوب می‌شود و اهداف آن تامین آب شرب شهرهای کم آب جنوب و حاشیه خلیج فارس بوده است.
مدیر عامل پیشین اب منطقه استان گفت: در طول مسیر خط لوله تامین آب شرب، تاسیسات و صنایع مهم و استراتژیک مانند نیروگاه اتمی بوشهر، جزیره خارک، پالایشگاه گاز ولیعصر کنگان و پارس جنوبی از این طرح بزرگ آبرسانی استفاده می‌کند.
ارش مصلح افزود : علاوه بر این اراضی دو دشت بزرگ لیشتر و خیرآباد در مجموع با بیش از ده هزار هکتار وسعت در شهرستان گچساران نیز توسط این سد ابیاری می شوند .
علی فلاحت از کشاورزان این منطقه می گوید : سالهای سال است که دشت های لیشتر و خیرآباد در استان بایر هستند ولی هم اکنون با بهره برداری از سد کوثر و ایجاد کانال های ابیاری در این دشتها رویای ما به حقیقت پیوست و هم اکنون ما به این فکر هستیم که کدام محصول با صرفه اقتصادی را کشت کنیم .
دیگر کشاورز هم می گوید : پیش از این گندم و جو در این دشت کشت می کردیم ولی به دلیل نبود بارش کافی و گرمای زیاد کشت ما یک ریسک بود ممکن بود مقدار ناچیز محصول دهد یا هم خشک شود اما هم اکنون خود و خانواده 8 نفری ام به کشت صیفی جات و گوجه فرنگی اقدام کردیم و مایحتاجمان را از این راه به دست آوردیم حتی شهریه دو فرزند دانشجوی دانشگاه آزاد را از این طرق تأمین کردم .
دیگر شهرندان در شهرستان دیلم ، بهبهان ، زیدون نیز از این سد در ابرسانی به شهرهایشان بسیار راضی بوده و عنوان کردند : پیش از این اب شرب را در تانکرهایمان ذخیره می کردیم و گاهی قطعی اب شرب به دو هفته یا بیشتر طول می کشید که مجبور بودم از اب ذخیره در تانکرها استفاده کنیم که در فصل تابستان بسیار غیر بهداشتی بود.
شمشیری مجری طرح آبرسانی دشت لیشتر گفت : اجرای این طرحها یک انقلاب کشاورزی ،اقتصادی و عمرانی در جنوب کشور ایجاد کرد .
علی ابوطالبی کارشناس بانک تعاون استان هم این طرح را تحولی بزرگ در استان و جنوب کشور قلمداد کرد و گفت : این طرح می تواند از بعد گردشگری نیز بسیار مثمر باشد و تعداد زیادی از هموطنان جنوب کشور تابستان را در کنار این سد می گذرانند .
وی گفت: با توجه به وجود اراضی کشاورزی و کمبود اب کشاورزی در این منطقه دولت می تواند طرح های زیادی را به صورت تعاونی و به پشتوانه این سد در منطقه اجرا کند و این خود کمک بزرگی به اشتغالزایی به ویژه فارغ التحصیلان بخش کشاورزی است .
در این استان 22 سد کوچک و بزرگ در دست ساخت است که امید می رود هر کدام به نوعی موجب تحول در بخش های مختلف استان به ویژه اقتصادی شود و خود می تواند صادارت غیر نفتی استان به ویژه در بخش کشاورزی رونق بخشند .