با سلام
بنده به دنبال جمع آوری مطلب در باره مقدمه ،تاریخچه و موارد استفاده از تبرید هستم که به دنبال مطلب و منبع هستم ممنون میشم اگه منبع های به زبان فارسی رو معرفی کنید؟
نمایش نسخه قابل چاپ
با سلام
بنده به دنبال جمع آوری مطلب در باره مقدمه ،تاریخچه و موارد استفاده از تبرید هستم که به دنبال مطلب و منبع هستم ممنون میشم اگه منبع های به زبان فارسی رو معرفی کنید؟
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویتنقل قول:
تبرید (Refrigeration) قلب اصلی تولید سرمایش است. 4 فرایند در یک سیکل تبرید وجود دارد که به شرح آن می پردازیم.
- مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت قلب سیستم تبرید است که با مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت مبرد را وارد سیستم می کند و مبرد پرفشار حرارت اطراف کندانسور را می گیرد. سیال مبرد قبل از این مرحله گازی کم فشار است.
- در مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت مبرد با مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت و فشار بالا حرارت خود را به محیط می دهد و خنک می شود و تبدیل به مایع متراکم با فشار بالا می گردد.
- مایع متراکم پس از عبور از شیر انبساط، فشارش کم شده و درجه حرارتش پایین می آید.
- مبرد فشار پایین به اواپراتور رفته جایی که گرمای آب مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت را جذب کرده و اطراف آن را خنک می کند در نتیجه به گازی کم فشار تبدیل می شود. این گاز کم فشار مجدد وارد کمپرسور شده و چرخه ادامه دارد.
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
در اوایل پیدایش تبرید مکانیکی، دستگاههای موجود حجیم و گران بودند و راندمان زیادی نداشتند و می‌بایست فردی متخصص از آنها نگهداری می‌نمود. به همین دلیل تبرید مکانیکی صرفاً به چند کاربرد بزرگ نظیر واحدهای تولید یخ، بسته‌بندی گوشت و یخچال‌های بزرگ محدود می‌شد ولی این صنعت در عرض چند دهه به‌سرعت رشد نموده و به صورت امروزی درآمده است. این رشد سریع حاصل چند عامل مختلف بود. با پیشرفت روشهای تولید دقیق، امکان تولید تجهیزات کوچک‌تر با راندمان بالاتر راهم شد. این امر به همراه تهیه مبردهای بی‌خطر و اختراع موتورهای الکتریکی با قدرت کمتر، امکان ساخت واحدهای تبرید کوچک را که امروزه در کاربردهایی نظیر یخچالها و فریزرهای خانگی، دستگاههای هواساز کوچک و دستگاههای تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند، فراهم نمود؛ به‌طوری که هم‌اکنون کمتر خانه یا واحد تجاری را می‌توان یافت که از یکی از انواع مختلف دستگاههای تبرید مکانیکی استفاده نکند. برای مثال امروزه بدون بهره‌گیری از صنعت تبرید، تهیه و نگهداری مواد پروتئینی با رشد فزاینده جمعیت ممکن نخواهد بود. همچنین در بیشتر ساختمان‌های بزرگ نظیر مجتمع‌های مسکونی، تجاری و صنعتی، در صورتی که از تجهیزات تهویه مطبوع و تبرید مکانیکی بهره‌گیری نشود به دلیل گرمای محیط در تابستان، این ساختمانها غیرقابل تحمل خواهند بود. علاوه بر کاربرد تبرید در تهیه مطبوع و استفاده از آن در فرایندهای انجماد و سردخانه‌ها، در حمل و نقل و نگهداری غذاهای فاسد شدنی، از تبرید مکانیکی در تهیه و عرضه اغلب مواد یا اجناس فروشگاه‌های امروزی استفاده میشود. تعداد فرایندها یا محصولاتی که با استفاده از تبرید مکانیکی تحقق یا بهبود یافته‌اند، بی‌شمار است. به‌طور مثال وجود تبرید امکان ساخت سدهای بزرگ را که برای پروژه‌های تولید برق و آبیاری ضروری است، فراهم می‌سازد. تبرید ساخت جاده‌ها، تونل‌ها، چاهک فونداسیون و حفاری در زمین‌های سست را میسر می‌سازد. به وسیله تبرید امکان تولید پلاستیک‌ها، لاستیک‌های مصنوعی و بسیاری محصولات و مواد مفید دیگر، امکان‌پذیر می‌گردد. تولیدکنندگان منسوجات و کاغذ می‌توانند با استفاده از تبرید سرعت دستگاههای خود را افزایش دهند و محصول بیشتری تولید نمایند. استفاده از تبرید روشهای بهتری برای آبکاری فولادهای مورد استفاده در دستگاهها به‌وجود می‌آورد. این موارد، تنها گوشه‌ای از صدها کاربرد تبرید مکانیکی است که امروزه مورد استفاده قرار میگیرد و همه ساله چندین کاربرد جدید به آنها افزوده میشود. تنها عاملی که سرعت رشد صنعت تبرید را کاهش می‌دهد عدم وجود افراد متخصص در این صنعت است.
برای سهولت مطالعه صنعت تبرید می‌توان کاربردهای تبرید را به شش گروه اصلی تقسیم نمود: 1) تبرید خانگی 2) تبرید تجاری 3) تبرید صنعتی 4) تبرید حمل و نقل 5) تهویه مطبوع ساختمانها 6) تهویه صنعتی بدیهی است حد و مرز دقیق این گروه‌ها معلوم نیست و بین آنها تداخل وجود دارد
وسعت تبرید خانگی محدود می‌باشد و به‌طور عمده به یخچال و فریزرهای خانگی مربوط میشود ولی به‌دلیل کثرت استفاده، بخش قابل ملاحظه‌ای از بحث تبرید را شامل می‌گردد. دستگاههای تبرید خانگی معمولاً کوچک هستند و با ظرفیت‌های ورودی 35 تا 375 وات تولید می‌شوند. در این دستگاهها از کمپرسورهای بسته استفاده میشود. به دلیل آشنایی عموم با این دستگاهها بیش از این درباره آنها بحث نمی‌شود ولی مسائلی که به طراحی و نگهداری آنها مربوط میشود در فصول مختلف کتاب مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
تبرید تجاری به طراحی، ساخت، نصب و تعمیر دستگاههای سردکننده مورد استفاده در مغازه‌ها، رستورانها، هتل‌ها و مؤسسات تهیه و تولید مواد غذایی و فاسد شدنی محدود میشود.
به دلیل مشخص نبودن حدود دقیق تبرید صنعتی و تجاری، اغلب آنها را با یکدیگر اشتباه می‌کنند. به‌طور کلی دستگاههای تبرید صنعتی از نظر اندازه بزرگ‌تر از دستگاههای تجاری می‌باشد و یک نفر تکنسین باتجربه از آنها نگهداری می‌نماید. از نمونه‌های معمول تبرید صنعتی، واحدهای یخسازی، بسته‌بندی مواد پروتئینی بزرگ (گوشت، ماهی، مرغ، غذاهای منجمد و ...)، نوشابه‌سازی، بستنی‌سازی و واحدهای صنعتی نظیر پالایشگاه‌های روغن، واحدهای شیمیایی، واحدهای لاستیک‌سازی و ... می‌باشد. تبرید صنعتی به کاربردهایی که در بخش پیشین در مورد صنعت ساختمان‌سازی به آنها اشاره شده نیز مربوط میشود.
قسمتی از کاربردهای این گروه را می‌توان به‌عنوان شاخه‌ای از تبرید تجاری و قسمتی دیگر را شاخه‌ای از تبرید صنعتی درنظر گرفت. به هر صورت هر دو مورد به اندازه کافی وسیع و قابل توجه هستند. تبرید کشتی‌ها در کشتی‌های صیادی و مخازن حمل و نقل محصولات فاسد شدنی مشاهده میشود. تبرید حمل و نقل به تجهیزات تبرید مورد استفاده در کامیون‌ها برای حمل و نقل طولانی یا محلی و واگن‌های راه‌آهن مربوط میشود.
منابع و پیوندها
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
Roy.j.Dossat اصول تبرید،ترجمه مهندس اصغر حاج سقطی، مهندس سید احمد جعفری، مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، سال 1386
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
برداشت از مطالب سایت با ذکر منبع بلا مانع است
اجزاء یک سیکل تبرید را به اختصار معرفی میکنیم: 1- کمپرسور (compressor): به طور کلی وسیله ای است که با دریافت کار محوری توسط یک عامل محرک یک سیال ( گاز یا مایع ) را فشرده میکند .اگر سیال مایع باشد به آن پمپ می گویند. پمپ و کمپرسور در واقع به ذرات سیال انرژی میدهند که این انژی میتواند به صورت انرژی پتانسیل فشاری ( فشار سیال ) یا انرژی پتانسیل گرانشی (ناشی از تغییر ارتفاع سیال ) و یا انرژی جنبشی (افزایش سرعت و دبی سیال )ذخیره شود . 2- کندانسور یا چگالنده(condenser): یک مبدل حرارتی است که گرمای سیال را گرفته معمولا مقدار کمی از سیال بر اثر گرماگیری مایع میشود و مخلوط دو فازی در خروجی کندانسور تشکیل می شود. در پشت یخچال ها لوله های پره داری میبینید که همان کندانسور هستند .اگر بخواهیم فرآیند گرما گیری تسریع شود از یک فن ( شبیه یک پنکه ) که جریان هوا را به پره ها بزند استفاده میکنیم. این کار باعث افزایش انتقال حرارت جابجایی از لوله ها میشود ...مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
سيكل تبريد تراكمي ساده از چهار قطعه زير تشكيل شده است:
1. كمپرسور compressor كه كار آن فشرده كردن گاز(مبرد) مي باشد.
2.كندانسور condenser كه كار آن انتقال حرارت به محيط مي باشد و در آن گاز گرم تقطير مي گردد .
3.شير انبساط يا لوله مويي expansion valvve or capilary tube كه كار آن شكستن فشار مايع مي باشد كه مبرد پس ار عبور از ان در دمايي پايين قرار مي گيرد تا بتواند گرماي محوطه اواپراتور را جذب نمايد .
4- اواپراتور evaporator كه كار آن جذب حرارت از محيطي كه بايد سرد شود مي باشد كه اين امر باعث بخار شدن مبرد در اواپراتور مي گردد و در نتيجه در مكش كمپرسور مبرد در فاز گازي وارد كمپرسور شده و سيكل ادامه مي يابد...مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
Referring to the illustration below, beginning the cycle at the evaporator inlet (1), the low-pressure liquid expands, absorbs heat, and evaporates, changing to a low-pressure gas at the evaporator outlet (2 ).The compressor (4) pumps this gas from the evaporator through the accumulator (3), increases its pressure, and discharges the high-pressure gas to the condenser (5)…مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
تاريخ : سه شنبه 1390/10/06
در سال 1851 يك مخترع آمريكايي يك ماشين يخ ساز با مبرد هوا ساخت و در سال 1859 سيكل جذبي با استفاده از آمونياك بعنوان ماده مبرد وآب به عنوان جاذب توسط فرديناندكاره مورد استفاده قرار گرفت اين سيتم اولين بار در ايالات متحده آمريكا براي ساخت چيلر هاي جذبي استفاده شد .سپس در سال 1860 اولين ماشين اتر سولفوريك براي ايجاد برودت در صنايع نوشابه سازي در استراليا ساخته شد بعد ها در سال 1880 اولين كارخانه يخ مصنوعي ساخته شد و اين كارخانه اولين قدم در عمومي سازي صنعت تبريد بود.در سال 1890 تبريد تراكمي و جذبي رواج يافت البته در اوايل پيدايش تبريد تراكمي ،دستگاههاي موجود حجيم وگران بودند و راندمان زيادي نداشتند و مي بايست فردي متخصص از آنها نگهداري مي نمود به همين دليل تبريد مكانيكي صرفا به چند كاربرد بزرگ محدود مي شد. يكي از دلايل عدم پيشرفت تبريد مكانيكي در دهه هاي اوليه استفاده از بخار براي چرخاندن كمپرسور بود ،با اختراع و پيشرفت موتودهاي الكتريكي و همچنين تهيه مبرد هاي بي خطر توليدات صنايع تبريد و تهويه مطبوع به نقطه اوج خود رسيد و دستگاههاي هواساز كوچك و يخچالها و فريزرهاي خانگي به ميزان قابل توجهي توليد گرديد و هنوز هم تكامل و پيشرفت ادامه دارد.اساس كاركرد سيستم هاي تبريد جذبي در آزمايش ميشل فاراده كه در سال 1824 م صورت گرفت استوار مي باشد.در آن زمان دانشمندان عقيده داشتندكه گازهايي مانند آمونياك تنها به شكل بخار وجود دارند.فاراده آزمايشهايي را به منظور مايع ساختن آمونياك انجام داد. او مي دانست كه بخار آمونياك مي تواند به مقدار زياد جذب كلريد نقره شود،فاراده كلريد نقره را در دماي بالا در معرض بخار آمونياك قرار داد.پس از جذب بخار آمونياك توسط كلريد نقره،فاراده ماده حاصل را درون يك لوله آزمايش به شكل عدد 8 قرار داد سپس انتهاي لوله را كه حاوي كلريد نقره بود حرارت و در همان حال انتهاي ديگر لوله را در يك ظرف آب سرد قرار داد.بخار آمونياك تحت اثرحرارت داده شده از كلريد نقره جدا شده و در يك طرف ديگر لوله كه درون آب سرد قرار داشت تقطير شد.پس از اين عمل فاراده لوله آزمايش را از ظرف آب و از نزديكي شعله خارج كرد پس از مدت كوتاهي ،مايع آمونياك در داخل لوله آزمايش به شدت شروع به جوشيدن كرد.سپس تمامي مايع در مدت كوتاهي تبخير شده و مجددا جذب كلريد نقره شد.فاراده با لمس كردن لوله آزمايشي كه آمونياك در آن جوشيده بود متوجه شد كه اين لوله به مقدار زيادي سرد شده است.در واقع آمونياك ضمن تغيير فاز از مايع به بخار گرماي محيط را جذب كرده و سبب ايجاد سرما شده بود در واقع اين آزمايش نقطه آغازين پيدايش سيستمهاي تبريد جذبي بود.سيستم تبريد جذبي اولين بار در سال 1860 بوسيله فرديناند كاره فرانسوي اختراع شد بدين ترتيب كه اگر در سيستم تراكمي بخار،بجاي كمپرسور يك ژنراتور و يك جذب كننده و يك پمپ قرار دهيم نتيجه يك سيستم جذبي ساده خواهد شد(البته در شرايط خاص مي توان پمپ را نيز از سيكل حذف كرد).
تاریخچه تبرید
اغلب غذاها و مواد خوراکی در دمای محیط به علت رشد سریع باکتریها فاسد می گردند. آدمی از زمانهای بسیار دور به این موضوع پی برده و بدین جهت سعی برآن داشت که از روشهای مختلف برای سرد نگه داشتن موادغذایی استفاده نماید. به عنوان مثال مواد غذایی خود را در چاهها ویا غارهای سرد ذخیره می نمودند. در این جهت ازیخ طبیعی ویا برف فشرده شده سود می بردند آنها را در فصول سرد جمع آوری و در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می دادند .
مصریان قدیم نیز از روش سرد کردن آب استفاده می کردند.بدین شکل که آنها مواد غذایی خودرا در داخل ظروف سفالی پر از آب قرار می دادند. آب موجود درآن به تدریج از میان دیواره های متخلخل ظرف به سمت خارج نفوذ کرده و در سطح آن تبخیر که خود نیز باعث سرد شدن کوزه و محتویات داخل آن می گشت . بیشتر کپکها ،مخمرها وباکتریها احتیاج به محیطی گرم برای رویش و تکثیر دارند.با سرد نگه داشتن مواد غذایی در دماهای پائین می توان رویش وتکثیر آنهارا به تأخیر انداخت . د رحال حاضر با یک سیستم تبرید مناسب می توان این کاهش دما را به وجود آورد . از دیگر استفاده های یک سیستم تبرید می توان از بکارگیری آن در تهویه مطبوع ،سرد سازی میعات کنترل رطوبت ، ودر بعضی از فرآیندها ی تولید نام برد .
صنعت تبرید در طول قرن هجدهم اهمیت تجاری یافت . در ابتدا تولید برودت با استفاده از یخ صورت می گرفت . یخ در طول فصل زمستان از دریاچه ها و منابع دیگر بریده و در اطاقهای عایق شده یا جعبه های یخ برای استفاده در رستورانها و منازل ، در طول قرن نوزدهم رایج گردید. قابل ذکر است که یخ مصنوعی به طور آزمایشی در سال 1820 ساخته شد . ولیکن تا سال 1832 تولید یخ مصنوعی صورت نگرفت .
در همان دوران یک دانشمند انگلیسی دمای مقداری گاز آمونیاک تحت فشار را پائین برد وآن را تبدیل به مایع کرد. سپس با آزاد سازی فشار ظرف محتوی مایع آمونیاک ، مایع به سرعت به جوش آمده وبه گاز تبدیل گردید.
هنگامی که مایع درحال جوشیدن بود گرمای محیط اطراف خود را جذب می نمود . با مشاهده و کشف این موضوع ، اهمیتی شگرف در توسعه تجهیزات تبرید مدرن به وجود آمد . یک مهندس آمریکایی به نام جاکوب پرکینز(Jacob Perkins) مخترع دستگاهی بود که پیشرو سیستمهای تراکمی مدرن امروزی می باشد . درسال 1855برای اولین بار یک مهندس آلمانی مکانیزم تبرید جذبی را به وجود آورد. البته اصول سیستم فوق درسال 1824 توسط میشل فارادی (Michel faraday) کشف شده بود. یخچال خانگی که به صورت مکانیکی عمل می نمود اولین بار در حدود سال 1910 به وجود آمد . در سال 1913 توسط جی. ام . لارسن (J.M.Larrsen) ماشین خانگی که به صورت دستی عمل می نمود ابداع گردید. در سال 1918 نیز اولین یخچال اتوماتیک توسط کارخانه کلوینائور Kelvinator به بازار آمریکایی ارائه گردید. در آن سال 67 دستگاه تولید و به فروش رسید . از آنجایی که کار این نوع یخچالها از جعبه های یخ بهتر و راحتر بود ، تقاضا برای اینگونه دستگاهها هر روزه بیشتر گردیده است ، به طوریکه درحال حاضر نیز هرساله دهها میلیون یخچال تولید می شود. اولین دستگاههای یخچال اتوماتیک از نوع بسته در سال 1928 توسط جنرال الکتریک General Electric تولید گردید . البته در سال 1927دستگاه اتوماتیک خانگی از نوع جذبی توسط Electroluxارائه گردیده بود و در همانسال نیز دستگاههای تبرید اتوماتیک جهت استفاده در تهویه مطبوع ارائه شد. صنایع مدرن انجماد مواد غذایی نیز از حدود سال 1923 توسعه یافته است . تهویه مطبوع اتومبیلها نیز از اواخر سال 1930 آغاز و به صورت سریع رشد نمود در سال 1935 توسط Frederick Mckinley jones سیستم تبرید اتوماتیك برای كامیونهای كانتینردار ارائه گردید.
عملاً ازسال 1940 تمامی دستگاههای خانگی از نوع بسته بودند. دستگاههای تجاری نیز بصورت مناسب ساخته و مورد استفاده قرار گرفتند . دستگاههای فوق قابلیت تبرید سیستمهای بزرگ تجاری نگهداری موادغذایی ، تهویه مطبوع ، سالنهای بزرگ تجاری و نگهداری مواد غذایی ، تهویه مطبوع سالنهای بزرگ ، و تولید دماهای پائین که در برخی از سیستمهای تجاری مورد استفاده واقع می شد را داشتند .
این رشته از صنعت همراه با پیشرفت علم وتکنولوژی متحول شده و نتیجه تمامی تلاشهای فوق آن چیزی است که آنرا به عنوان سیستمهای تبرید مدرن می شناسیم و از آن در قسمتهای مختلف بهره می جوییم .
- در کتابهای چین از چگونگی نگهداری یخ مطالبی بدست آمده ، روسها ویونانیها برف را در انبارها نگهداری می کردند .
- تاریخ پیدایش تجارت برودت از سالهای 1810 تا 1850 .
- در 1880 کارخانه یخ مصنوعی ساخته شد.
- اولین ماشین تبرید درسال 1834 درانگلستان ساخته شد.
- در سال 1851 یک آمریکایی ماشین یخسازی ساخت که هوا بجای مبرد استفاده شده بود.
- در اوائل سال 1890 تبرید مصنوعی رواج یافت وسیستم تبرید تراکمی وسیستم جذبی در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفت .
- در سال 1903 انجمن ماشین آلات ودر سال 1904 انجمن مهندسین ومتخصصین بوجود آمد.
- 1905 ثبت کمپرسور دو زمانه .
- 1915 اولین کمپرسور مدرن ساخته شد.
- 1940 به بعد دستگاههای تبرید صنعتی وخانگی به میزان قابل توجهی تولید گردید.
موارد استفاده از تبرید
الف)مواد غذایی
-1نگهداری مواد غذایی در سردخانه وعرضه به بازاردر فصول مختلف
2- منجمد کردن مواد غذایی مثل گوشت
3- پاستوریزه کردن و نگهداری شیر وتهیه وتوزیع بستنی
4- خشک کردن مواد غذایی
ب) صنایع شیمیایی
1- جداکردن گازها
2- تقطیر گازها
3- رطوبت گیری از هوا
4- جامد سازی ماده از محلول
5- نگهداری مایع در فشار کم
6- دفع حرارت در تحولات شیمیایی
7- خنک کاری موتور وسایل نقلیه
8- ...
ج) مصارف خاص
1- سرد کردن فلزات تا حدود F 125 – به منظور عملیات سخت کردن آنها است.
2-درحرفه داروسازی برای تهیه داروهای مختلف بخصوص برای نگهداری خون با گروهای مختلف.
3- در سالنهای اسکی روی یخ که با عبور ماده سرمازا از داخل لوله ها ئیکه در کف سالن جاسازی شده اند آب موجود در کف سالن منجمد می گردد.
4- در ساختمانها ی بتنی ،بخصوص در ایجاد سدها نیز از اعمال سرد کردن بتن قبل از بتن ریزی یعنی کم کردن حجم آن ودر نتیجه فشردگی بیشتر ذرات در همدیگر و استحکام ومقاومت سد درمقابل فشار ولرزش و...
5- شیرین کردن آب دریا که از ضروریات زندگی است .انجماد آب شور دریا وجدا شدن نمک از یخ وآب کردن مجدد یخ وتبدیل آن به آب شیرین.
6- تهیه یخ توسط دستگاههای یخ ساز
د)استفاده در تهویه ساختمانها
1- درتابستان برای تولید سرمایش درمنازل از کولر آبی بهره می گیرند.
2- تهویه صنعتی نیز بعنوان ک امر حیاتی درکارخانجات و آزمایشگاهها مورد نیاز می باشدکه درآنجا نیز قسمت عمده عملیات بخصوص در فصول گرم با دستگاههای تبرید خواهد بود.
روشهای مختلف تولید تبرید
1- افزایش درجه حرارت مبرد
یکی از روشهای جذب حرارت از ماده تماس دادن آن با یک ماده سرد دیگر است که در اینجا مبرد نامیده می شود.
مانند : سرد کردن چای داغ ،سیستم خنک کاری وسایل نقلیه
2- انبساط مایع یا کاهش فشار مایع
انبساط مایعات باعث تقلیل درجه حرارت آنها می شود مخصوصا اگر انبساط با تغییر حالت مایع به بخار همراه باشد نقصان درجه حرارت قابل توجهی حاصل می گردد.
مانند: افزایش دمای جوش در سیستم خنک کاری خودرو به دلیل افزایش فشار
3- افزایش حجم گاز یا کاهش فشارگاز
اگر از مخزن بسته ای گازی را در محیطی با فشار کمتر رها کنیم کاهش درجه حرارت در مخزن تحت فشار حاصل می شود چنانچه هوا را با فشار محیط به داخل مخزنی که تحت خلا می باشد وارد کنیم عکس عمل قبلی اتفاق می افتد به این معنی که درجه حرارت هوا در داخل مخزن پس از توازن فشار بیشتر از درجه حرارت هوای محیط می گردد.
مانند : عملکرد موتور دیزل
4- انبساط یک گاز در جریان ثابت
در یک جریان ثابت وقتی یک گاز منبسط شود کاهش درجه حرارت بوجود می آید مقدار افت درجه حرارت ممکن است جزئی ویا قابل توجه باشد که بستگی به وضعیت محل انبساط خواهد داشت
5- تغییر فاز
الف) تصعید
تغییر حالت از جامد به بخاررا تصعید میگویند ومقدار حرارت جذب شده را ”حرارت نهان تصعید“گویند.
در تصعید جسم از حالت جامد بدون گذشتن از مرحله مایع مستقیما به حالت بخار در می آید معمولا عمل تصعید نسبت به عمل ذوب و تبخیر در فشار پایین تری انجام میگیرد.
مانند :برودت یخ خشک می باشد ودر اثر گرم شدن در فشار اتمسفر مستقیما از جامد به بخار تبدیل می شود یخ خشک در F 109- تصعید و در نتیجه حرارت محیط خود را جذب می نماید ویک مبرد خوب برای درجات حرارت پایین می باشد.
بهترین راه برای خشک کردن مواد غذایی منجمد شده می باشد.
ب) ذوب
تغییر حالت از جامد به مایع را ذوب ومقدار حرارت جذب شده بوسیله مبرد را ”حرارت نهان ذوب“ گویند .
مانند : یخ
ج) تبخیر
تغییر فاز از حالت مایع به بخار را تبخیر ومقدار حرارت جذب شده را ”حرارت نهان تبخیر ”گویند . ایجاد برودت بوسیله این تغییر حالت معمولترین روش در تبرید بوده واساس کار سیکلهای تبرید تراکمی را تشکیل می دهد.
6- عملیات الکتریکی
الف)میدان مغناطیسی
تبرید مغناطیسی عملی است که برای رسیدن به درجه حرارت صفر مطلق بسیار مفید بوده وبه کار میرود.
اگر جسمی باخواص مغناطیسی، درجریان مغناطیسی قرار گیرد درجه حرارت جسم افزایش می یابد واگر اطراف این جسم را هلیوم احاطه کرده باشد حرارت سریعا بوسیله هلیوم دفع شده ودر درجه حرارت یک درجه کلوین می جوشد.
از آن پس جسم در درجه حرارت k 001/0 صفر مطلق غوطه ور می گردد.
ب) ترموکوپل
اتصال دو فلز غیر همجنس در دو نقطه که اگر این دو نقطه را در درجات حرارت مختلف قرار دهیم جریان الکتریکی ضعیفی بر قرار می شود البته عکس قضیه هم صادق است ،یعنی اگر در یک مدار ترموکوپل ،اختلاف ولتاژایجاد شود ،در یکی از نقاط اتصال افزایش درجه حرارت ودر نقطه دیگر کاهش درجه حرارت حاصل می گردد.
از این روش در آزمایشگاهها ووسایل تبرید غیر تجارتی استفاده می شود.
7- با استفاده از نازلهای مماسی هوا
ساده ترین تاریخچه و البته جمع و جور رو میتونید در کتاب تبرید هنرستان بخونید.
اگر دنبال یک تاریخچه کامل و جامع هستید جلد اول کتاب اصول نوین سرد کننده ها رو از انتشارات دانشگاه خواجه نصیر گیر بیارید