تشريح فرآيند بازرسی ديگ بخار مطابق استاندارد ملي ايران

6-1 بازرسان ديگ بخار :

*بازرسان آن چنان كه در اين قسمت به آنها رجوع مي‏شود بايد افرادي باشند كه توسط سازمانهاي بازرسي كه به عنوان مرجع معتبر بازرسي (1-3-7 مراجعه شود ) در كشور محل ساخت و يا نصب شناخته شده‏اند , استخدام شده و آموزش مي‏يابند . بازرس , براي اهداف بازرسي و يا گواهي نمودن ديگ هاي تحت مقررات اين استاندارد بايد مستقل از سازنده و خريدار بوده و در استخدام هيچيك از آنها نباشد , بجز در مواردي كه ديگ بخار توسط سازمانهاي دولتي و يا تحت تكفل خريداري مي‏شوند . در اين موارد واحدهاي بازرسي برسميت شناخته شده اين سازمانها مي‏توانند بازرسيهاي مقرر شده در اين استاندارد را انجام دهند . *

6-2 بازرسي در جريان ساخت ديگ بخار :

6-2-1 هر ديگ بخار در طول ساخت بايد توسط بازرسين رسمي و يا گواهي شده از طرف مرجع معتبر بازرسي , مورد بازرسي قرار گيرد . به منظور اطمينان از اينكه مواد , ساخت و آزمايش‏ها از تمامي جهات مطابق اين استاندارد باشند , بازرسي‏هاي كافي بايد انجام گيرند . مرجع معتبر بازرسي حق دارد كه خواهان شواهدي دال بر انطباق طرح با اين استاندارد باشد . مرجع معتبر بازرسي بايد به كارهاي سازنده ديگ بخار مادامي كه كار در حال انجام يافتن است , دسترسي داشته و بايد در بازرسي از مراحل ساخت و در رد هر قسمتي كه با اين استاندارد مطابقت نمي‏نمايد آزاد باشد . مرجع معتبر بازرسي بايد قبل از شروع ساخت ديگ بخار , سازنده را از مراحلي از ساخت كه در آنها آزمايشات ويژه مواد انجام خواهد شد , آگاه سازد , و سازنده بايد مرجع معتبر بازرسي را از اينكه اين مراحل چه زماني فرا خواهند رسيد , آگاه نمايد , ليكن اين امر نبايد از انجام آزمايشات مرجع معتبر بازرسي در هر يك از مراحل ديگر و يا از رد مواد و طرز كار در هر زماني كه خراب تشخيص داده شوند , جلوگيري نمايد . 6-2-2 مرجع معتبر بازرسي بايد آزمايش‏ها را در مراحل زير به عمل آورد :

الف : زماني كه ورقها به كارگاه سازنده ديگ بخار مي‏رسد :

1- علائم مشخصه روي ورقها با آنهائي كه در گواهي نامه سازنده ورق ثبت شده بازرسي گردد .

2- نتايج گزارش شده از خواص مكانيكي و شيميائي در گواهينامه سازنده ورق با خصوصيات ارائه شده در استاندارد كنترل شود .

3- نظارت براي علامتگذاري صفحات آزمايشي جهت شناسائي قبل از اينكه ورق‏هاي مادر بريده شوند .

ب : زماني كه ورقهاي پوسته و صفحات انتهائي شكل داده شده و لبه‏هاي ورقها براي جوشكاري آماده شده باشند , و زماني كه صفحات آزمايشي متصل مي‏شوند . ج : در خلال مراحل مختلف جوشكاري زير , در صورت تناسب با روش جوشكاري و همانگونه كه بين سازنده و مرجع معتبر بازرسي توافق شده باشد .

1: زماني كه اولين لايه جوش در امتداد درزهاي اصلي و صفحات آزمايش گذاشته مي‏شود .

2: زماني كه اين درز جوش‏ها در يك طرف كامل شده و براي جوشكاري طرف ديگر ديگ بخار آماده مي‏شوند .

3: به هنگام تكميل شدن جوشها .

د : بازرسي فيلم‏هاي پرتونگاري و يا گزارشات آزمايش غير مخرب .

ه : زماني كه نمونه‏هاي آزمايش جوش از صفحه آزمايشي كه قبلا انتخاب شده است , جهت گواهي آزمايشات مورد نياز آماده شده باشند .

و : زماني كه دريچه‏ها آماده شده‏اند , زماني كه لوله‏هاي پايه و يا اتصالات مشابه در جاي خود خال جوش شده‏اند و متعاقبأ به هنگام تكميل ديگ بخار .

ز : به هنگام تكميل ساخت ديگ بخار , در طول آزمايش هيدروليكي و دوباره پس از پايان آزمايش جهت بازرسي داخلي و خارجي .

6-3 آزمايشهاي فشار ديگ بخار :


6-3-1 زماني كه تمامي جوشكاري‏ها تكميل شده باشند و پس از عمليات حرارتي , در صورتي كه آئين نامه مقرر بدارد , هر ديگ بخار بايد تحت فشاري مساوي 1/5 برابر فشار طراحي , به طريق هيدروليكي , بدون نشانه‏اي از ضعف يا عيب , آزمايش شود . مرجع معتبر بازرسي بايد شاهد آزمايش باشد .

6-3-2 آزمايش فشار بايد براي حداقل 30 دقيقه ادامه يابد .

از نقطه نظر ايمني , مهم است كه ديگ بخار به طرز مناسبي از هوا تخليه شود تا از تشكيل حباب‏هاي هوا قبل از اجراي آزمايش فشار جلوگيري گردد

يادآوري 1: توصيه مي‏شود كه دماي آب , در طول آزمايش هيدروليك از 7 درجه سانتيگراد كمتر نباشد .

يادآوري 2: بعد از اتمام 30 دقيقه توصيه مي‏شود كه قبل از نزديك شدن به ديگ بخار جهت بازرسي از نزديك , فشار به حداقل 1/1 فشار طراحي و حداكثر 0/9 فشار آزمايش هيدروليكي كاهش داده شود .

يادآوري 3: در پايان آزمايش هيدروليكي , تخليه فشار بايستي به صورت تدريجي باشد .

6-3-3 پس از بازرسي كامل ديگ بخار اگر معلوم شود كه در طول و يا بعد از آزمايش هيدروليكي به تعميراتي احتياج است پس از تكميل تعميرات و پس از هر گونه عمليات حرارتي , ديگ بخار را بايد دوباره مطابق روش توصيف شده در بالا تحت آزمايش فشار قرار داد .

قسمت هفتم : ارائه مدارك ديگ بخار :

7-1 نقشه‏ ها , مدارك و اوراق اطلاعاتي ديگ بخار

7-1-1 نقشه‏ ها , مدارك و يا اوراق اطلاعاتي , اطلاعات كامل در مورد اندازه‏ها و فشار طراحي هر ديگ بخار به همراه جزئيات موادي كه در ساخت آن بكار رفته بايد از طرف سازنده در اختيار خريدار و مرجع معتبر بازرسي قرار گيرد . اگر نصب ديگ در محل توسط سازنده تقبل نشده باشد , وي بايد اطلاعات كاملي در مورد نصب مناسب ديگ فراهم آورد . 7-1-2 پس از تكميل نمودن ديگ , در صورت لزوم , نقشه‏هاي مناسب , مدارك و اوراق اطلاعاتي براي آگاهي مرجع معتبر قانوني بايد همراه آن باشد . فيلم‏هاي پرتونگاري , گزارش‏هاي آزمون آلتراسونيك , نمودارهاي عمليات حرارتي و پرونده‏هاي مربوط به بازرسي‏هاي درون كارخانه‏اي بايد حداقل به مدت 5 سال توسط سازنده ديگ بخار حفظ شوند .

7-2 گواهي نامه‏ های ديگ بخار :

سازنده بايد گواهي نامه‏اي در مورد اينكه هر ديگ بخار از تمامي جهات مطابق اين استاندارد طرح , ساخته و آزمايش شده است , صادر نمايد . و اين گواهي نامه بايد توسط مرجع معتبر بازرسي به عنوان شاهد اينكه ديگ بخار اين چنين ساخته و آزمايش شده , تائيد شود . اگر نصب توسط مرجع معتبر بازرسي ديگري بازرسي شده , هر يك از مراجع معتبر بازرسي بايد گواهي نامه را در رابطه با كاري كه نظارت نموده‏اند تائيد نمايند . اگر عمليات طراحي و ساخت توسط سازمانهاي جداگانه‏اي صورت گرفته باشد هر سازمان بايد در رابطه با كاري كه انجام داده , گواهي نامه‏اي صادر نمايد . به نوعي ديگر نيز مي‏توان گواهي نامه‏اي مشترك صادر نمود كه توسط هر يك از سازمانها در رابطه با كاري كه انجام داده امضأ شده باشد ( به بند 1-4-2 و 1-7-2-2 مراجعه شود .) هر گواهي نامه آنچنان كه در بالا ذكر گرديد بايد توسط مرجع معتبر بازرسي تائيد شود . گواهي نامه بايد حداكثر فشار مجاز كاري ( فشار طراحي ,) ( به بند 3-1-2 مراجعه شود ,) و شماره‏هاي رديف سازنده ديگ بخار را شامل شود .
نوشته شده توسط پرتال مشهد بویلر