ادوات کنترل دما، شیر ترموستاتیک

یکی از راهکارهای کاهش مصرف انرژی تنظیم دمای محیط می باشد. مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که به ازای کاهش يک درجه سانتيگراد دمای داخل ساختمان، در حدود 6 درصد مصرف انرژي ساختمان کاهش می یابد. از طرف دیگر، شرایط آسایش ساکنین ساختمان با دمای محیط رابطه مستقیم دارد و تنظیم دما، آسایش حرارتی ساکنین ساختمان را تامین می کند.

مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت

دمای فضاهای داخل ساختمان بعلل مختلفی در مکان های مختلف ساختمان و در زمان های محتلف همواره دچار تغییر می شود که از آنجمله می توان به موارد زیر اشاره نمود.
- تغییر دمای هوای خارج ساختمان در طول شبانه روز که بر روی دمای فضاهای داخل ساختمان اثر مستقیم دارد.
- با توجه به موقعیت اتاق های مختلف ساختمان (اتاق های شمالی، جنوبی و ...) و سطح مجاور فضاهای خارج ساختمان، دما در فضاهای مختلف ساختمان متفاوت است.
- انتخاب تعداد پره های شوفاژ و یا سایز فن کوئل ها متناسب با بار حرارتی و برودتی هر فضا طراحی نشده باشد.
- شرایط آسایش دمایی افراد مختلف با یکدیگر متفاوت می باشد.
- گرم و سرد شدن فضا در اثر عوامل خارجی ( تجمع افراد، باز بودن درب و پنجره، کارکرد دستگاه های برقی)

انواع تنظیم کننده ها و کنترلر های دما متناسب با نوع تاسیسات ساختمان به شرح زیر می باشد.
- ترموستات فن کوئل
- شیر ترموستاتیک رادیاتور
- ترموستات داکت اسپلیت
- کنترلر هواساز
در سیستم های تاسیسات حرارتی و برودتی نظیر بخاری گازی، بخاری برقی و کولر آبی با توجه به ماهیت آن، امکان کنترل بر روی دما وجود ندارد.

• انواع ترموستات های فن کوئل
ترموستات های فن کوئل وظیفه تنظیم دمای فن کوئل های هر فضای ساختمان را بصورت مستقل از دیگر بخش های ساختمان فراهم می سازد.

مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت

ترموستات ها با توجه به قابلیت ها و کارایی آنها دارای تنوع فراوانی می باشند که برخی از قابلیت های آنها در ادامه اشاره شده است.

- ترموستات های دیجیتال و آنالوگ
- ترموستات های توکار و روکار
- تنظیم 3 دور فن در فن کوئل، بصورت اتوماتیک و دستی
- تنظیم دمای مطلوب و تنظیم حد بیشینه و کمینه دما
- قابلیت تنظیم تک فصل (سرمایش یا گرمایش) و دو فصل (سرمایشو گرمایش)
- قابلیت برنامه ریزی فن کوئل بصورت هفتگی و روزانه
- قابلیت فرمان به شیرالات کنترلی
- مشخصات الکتریکی نظیر ولتاژ، آمپر و...
- تحت شبکه بودن ترموستات و اتصال به سیستم مدیریت یکپارچه ساختمان (BMS)
با مراجعه به بخش مربوط به مشخصات فنی ترموستات ها با توجه به قابلیت های مورد نیاز می توان ، ترموستات مناسب را انتخاب نمود.
مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت

• شیر ترموستاتیک رادیاتور
این وسیله وظیفه کنترل دما را در رادیاتور و سیستم شوفاژ دارد. عملکرد کنترلی شیر ترموستاتیک رادیاتور بدین صورت است که شیر دارای یک کلاهک می باشد که قابلیت تنظیم دما را فراهم می سازد. درصورتیکه دمای هوا به بیش از مقداری که تنظیم شده افزایش یابد، شیر بصورت خودکار جريان آب گرم را قطع خواهد کرد. اين عمل توسط مايع حساس ترموستات، با فرمان به شير انجام مي گیرد. مايع اين ترموستات ها نسبت به هر گونه عوامل ديگر افزاينده دما، مانند تجمع افراد ،کارکرد دستگاههاي برقي يا تابش اشعه آفتاب به داخل ساختمان، با توجه به دماي تنظيمي، عکس العمل نشان داده و دستور قطع جريان آب گرم رادياتور را خواهد داد.

مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت

از جمله مزایای شیر ترموستاتیک می توان به موارد زیر اشاره نمود.
- جلوگيري از اتلاف انرژي و کاهش هزينه سوخت تا 20%
- امکان کنترل دماي هر محيط به صورت مجزا و با دقت بالا بدون نياز به مصرف هر نوع انرژي الکتريکي
- فراهم نمودن آسايش مصرف کنندگان با برخورداري از دماي يکسان در محيط
- کاهش ميزان آلاينده هاي محيط زيست
- قابليت استفاده از گرماي آزاد محيطي
- امکان محدود نمودن دما روي درجه دلخواه با هدف جلوگيري از تغيير آن توسط افراد غير مسئول


مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت

• ترموستات کولر آبی
ترموستات کولر آبی، جهت كنترل عملكرد كولر آبي به منظور تنظیم دماي محيط بکار می رود كه علاوه بر صرفه جويي در مصرف آب و برق، آسایش حرارتی ساکنین ساختمان را به دنبال دارد. این ترموستات دارای کلید کنترل دمای محیط، کلید دور تند و کند، کلید پمپ و کلید خاموش روشن می باشد و براحتی بر روی کولرهای آبی در داخل ساختمان نصب می شود. محل نصب ترموستات نباید در مسير مستقيم باد كولر باشد که این موضوع در عملكرد صحيح ترموستات مؤثر است.
از جمله مزاياي سيستم کنترل کولر آبی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- صرفه جويي 20 درصدی مصرف آب و برق
- طراحي زيبا با عملكرد آسان
- نصب آسان بدون تغيير در سيم كشي كليد كولر و قابل نصب بجاي تمام كليدهاي فعلي
- قابليت كنترل هوشمند دما، بطوريكه با گرم يا خنك شدن هوا، كولر بصورت اتوماتيك بر اساس نياز مصرف كننده، موتور، پمپ كولر و يا هر دو را خاموش يا روشن مي كند.

• کنترل هواسازها و ترموستات هاي اتاقي
در ساختمانهايي که از هواساز بمنظور تامین سرمایش و گرمایش بصورت منطقه ای استفاده می کنند، کنترل دما با استفاده از ترموستات هاي اتاقي دما و سيستم کنترل هواسازها انجام مي پذیرد. سيستم کنترل دمای هواسازها شامل کنترلر، سنسور دمای کانال رفت، شيرهاي موتوري کويل آب گرم و آب سرد، سنسور دمای خارج ساختمان، دمپر موتوری هوای تازه و ... می باشد. در شکل زیر نمایی از این سیستم نشان داده شده است.

مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت

براي هواساز، يک کليد سه وضعيتي auto/manual/off در نظر گرفته شده است تا سيستم را در حالت کنترل اتوماتيک، دستي و يا خاموش قرار دهد. در وضعيت اتوماتيک، سيستم کنترل فن هواساز را روشن نموده، سپس دمپر هواي تازه را باز مي‌کند. با توجه به دماي هواي تازه و دماي هواي تغذيه و set point دماي اتاق، کنترلر ميزان باز يا بسته بودن شيرهاي سرمايش و گرمايش را تنظيم مي‌کند.اين سيستم همچنين قادر است با تنظيم زمان روشن شدن و خاموش شدن هواساز در ساعت هاي غير اداري و يا شب، به مقدار قابل ملاحظه اي در مصرف انرژي صرفه جويي نمايد. در تابستان سيستم سرمايش و در زمستان سيستم گرمايش کنترل شده و دماي مطلوب بدست خواهد آمد.
لازم بذکر است که سیستم کنترل هواسازها با توجه به نوع هواسازها متفاوت می باشد و به سه دسته زیر تقسیم می شوند.
- هواساز بدون کانال برگشت، با 100% هوای تازه
- هواساز با کانال برگشت
- هواساز با کانال برگشت و اگزاست

اشکال شیر ترموستاتیک این است که رسوب میگیرد و باعث کاهش دبی رادیاتور میشود . این مشکل به حدی جدی است که باعث سرد شدن واحدهای دارای این شیر میشود و نهایتا پیشنهاد میشود که این شیرها را بردارند تا گرمایش این واحدها مانند واحدهای دیگر انجام شود .
البته شاید شیرهای ترموستاتیکی وجود داشته باشد که این ایراد را نداشته باشد