رفع آلودگی های استخر- کلرزنی

-کلرزنی
کلرومشتقات آن بیشترین نقش را در گندزدایی استخرها بعهده دارد.این مواد عمدتا شامل گاز کلر ، هیپوکلریت سدیم ، هیپوکلریت کلسیم یا قرصهای تری کروسیانوریک سدیم است مقدار قرص کلر لازم وقابل افزایش به آب استخر میتواند به حجم کل آن ، 5تا6 گرم برای هرمتر مکعب باشد.کلر باکتریها را از بین می برد وقادر است با باقیمانده آلودگی های فردی موجود ناشی از شناگران در داخل استخر مقابله نماید.برای ضدعفونی کردن بهتر است ابتدا کلر در مقداری آب حل شده ومحلول غلیظ به جریان آب ورودی استخر اضافه شود.

البته در صورتیکه بار استحمامی متغیر باشد جهت تثبیت میزان باقیمانده کلر ، از محلول آمونیاک قبل از کلرزنی استفاده میکنند ، یون کلرامین تشکیل شده از پایداری بیشتری برخوردار است.

کلروکلرامین موجب فساد وتجزیه جلبکها شده ودفعات تمییزکردن کف استخر را کاهش می دهد.آزمایش کلرومتریک یعنی آزمایش پیوسته آب استخر از ضروریات است تا دائما میزان ترکیبات آن با مقدار استاندارد کنترل شود.کلر معمولا به سه شکل در دسترس است که عبارتند از هیپوکلرید سدیم ، هیپوکلریدسدیم (هیپوکلریدسدیم با آب مخلوط شده ومحلول حاصل به آب تزریق می شود) به صورت جامد وبه شکل پودر ، دانه ویا قرص در بازار موجود بوده وبه خوبی در آب حل می شود.هرچند قابلیت نگهداری آن در انبار زیاد است اما باید در جای خنک و در ظروف ضدزنگ نگهداری شود مقدار کلر موجود در هیپوکلرید کلسیم حدود60تا70 درصد است.

هیپوکلریدسدیم که در منازل بعنوان سفیدکننده مورد مصرف است محلول بوده و دارای حدود18 درصد کلر می باشد.گاز کلر ماده ای سمی است واین گاز در سیلندرهای زردرنگ وتحت فشار از 50 کیلوگرم تا یک تن بصورت مایع ذخیره شده وبرای تزریق آن به داخل لوله از دستگاههای کلرزن استفاده می شود.

توصیه می شود که کلردهی به آب همواره پس از فرآیند صافی گذرانی صورت گیرد.

(معمولا آنچه در عمل توسط نیروهای تعمیر ونگهداری اتفاق می افتد تزریق نمودن محلول هیپوکلرید کلسیم توسط پمپ جریانی قابل تنظیم در مسیر مکش کلکتور اصلی است)

هیپوکلریت زنها(HYpochlorinators)

دستگاه های هیپوکلریت زنی (هیپوکلریناتور) عموما یک نوع پمپ دیافراگمی یا پیستونی کوچک می باشد که براحتی نگهداری وبه سادگی تنظیم می شود.مقدار محلول را می توان با جابجایی دیافراگم یا پیستون تنظیم نموده وبدین ترتیب دزاج(Dosage) دقیقی را به داخل آب استخر تزریق کرد.

ازطرفی میزان تزریق کلر باید متناسب با میزان جریان آب بوده وفشار تزریق کلر باید بیشتر از حداکثر فشار جریان آب در نقطه تزریق باشد ، در نتیجه پمپ تزریق کلر با توجه به این موضوع باید به نحوی انتخاب شود که فشار کار آن حداقل2-1 اتمسفر بیشتر از فشار جریان آب باشد تا هرگونه تغییر در میزان تغذیه کلر به راحتی قابل تنظیم وامکان پذیر شود.

نوع کلر مصرفی در حال حاضر بیشتر گرانول هیپوکلریت کلسیم است که محتوی 70-65 درصد وزنی کلر فعال می باشد وقادر است مقدار زیادی از کلر را آزاد نماید.با حل نمودن5/1 کیلوگرم از آن در هر1000 لیتر آب ، تقریبا1 گرم در لیتر محلول کلر مفید حاصل خواهد شد.

نکاتی که در نصب و راه اندازی وبهره برداری هیپوکلریناتورها ضروری می باشند ،

عبارتند از:

1-محل انتخاب شده بر روی لوله ورودی به استخر جهت تزریق کلر باید بعد از مراحل تصفیه وگرمایش ، به گونه ای باشد که کیفیت کلر برای تماس با آب بهتر فراهم شود.

2-لوله تغذیه تا حدامکان کوتاه ، از جنس مقاوم وبا دوام باشد ، به سادگی قابل تمییزکردن وبازدید ودر دسترس باشد ، در زمستان یخ نزند و در صورتی که در محل اتصالات واطراف سوپاپها وانژکتور دستگاه رسوباتی مشاهده گردید ، بایستی اجزای آنها باز شود وبا محلول رقیق اسیدکلریدریک ویا سرکه شستشو شود.

3-پمپ تزریق کلر نباید بیش از 2متر مکش نماید.

4- پمپ تزریق باید در محل نصب کاملا تراز ومحکم باشد.

5-محل نصب قسمت تزریق کننده به لوله ورودی باید پایین تر از خط مصرف باشددر غیراینصورت ممکن است به علت ایجاد سیفون ، کلرمازاد برنیاز وارد خط شود.

6-محورلوله ورودی ، نقطه مناسبی برای تزریق کلر است.

7-در صورتی که فاصله محل نصب پمپ تا خط مصرف بیش از یک متر است ، حتما از لوله با قطرمناسب استفاده شود ، تافشار معکوس سبب آسیب دیافراگم نگردد.

8-جهت راه اندازی پمپ تزریق درجه تنظیم دبی روی حداکثر گذاشته شود وپس از جریان یافتن محلول کلر در لوله خروجی ، روی درجه لازم تنظیم شود.درجه تنظیم را وقتی که پمپ در حال کارکردن باشد ، باید چرخاند در غیراینصورت به آن آسیب می رسد.

9-فاصله سوپاپ مکش تا کف مخزن ذخیره محلول کلر باید حداقل 25 سانی متر باشد تا از ورود رسوبات کف مخزن به داخل سیستم جلوگیری شود.

10-در مواقع لزوم با کمک اسیدکلریدریک رقیق(25%-20%) می توان اتصالات را از جرمها و...شستشو داد.

11-بکارگیری یک عدد شیر یکطرفه برای جلوگیری از پاره شدن دیافراگم در مواقعی که افت فشار خیلی زیاد است ، ضروری است.

12-نیازی به نوار تفلون برای آب بندی اتصالات اصلی دستگاه کلرزنی نیست اتصالات با واشر وبا نیروی دست وبدون کاربرد آچار آببند می شود.

13-شیربرداشت آب با مخزن اختلاط فاصله کمی داشته باشد.

14-محل کلرحین تزریق نباید با مواد دیگری مخلوط شود.

15-می بایست حداکثر اختلاط آب وهیپوکلریت کلسیم توسط مخلوط کننده ای با سرعت700 دور در دقیقه انجام شود تا کلر فعال آن تا بالاترین حد آزاد شود وتلفات کلر همراه لجن به حداقل برسد.

16-درکل باید بهره برداری وکلرزنی به گونه ای انجام شود که حداکثر راندمان در گندزدایی آب حاصل شود.

17-با تهیه دستکش پلاستیکی ، پیمانه مناسب ، ماسک ، پیش بند ، لباس کار ، عینک مناسب یا ماسک مخصوص مواد و وسیله شستشوی چشم باید ایمنی شخص بهره برداری کننده تامین شود.

گرچه از دستگاه های هیپوکلریت برای ظرفیت های زیاد بیشتر می توان استفاده نمود اما معمولا توصیه میگردد از کلریناتور گازی(Gas Chlorinators) استفاده شود.
منبع : کتاب طراحی نگهداری تاسیسات مکانیکی آبی(استخر-سونا-جکوزی)