-
تاریخچه رادیاتور
سیستم گرمای مرکزیسیستم گرمایش سالیان متوالی است که از اهمیت ویژه در سازه‌ها اعم از مسکونی، اداری و غیره برخوردار است. عمده‌ی مصرف‌کنندگان انتخاب حرارت مرکزی و سیستم گرمایی مناسب را هم‌زمان با مراحل اولیه‌ای چون انتخاب پوشش دیوارها و کف انجام می‌دهند چرا که نوع پوشش کف و دیوار در انتخاب سیستم گرمایی کارآمد از اهمیت بسیار برخوردار است.
امروزه تقریباً تمام سازه‌ها از تکنولوژی گرمایش مرکزی برخوردارند. به‌طورکلی کارکرد این سیستم بدین‌صورت است که آب در شوفاژخانه‌ی ساختمان گرم شده و توسط پمپ به رادیاتورها که در واحدهای مجزا قرار دارند فرستاده می‌شود. انرژی مورت نیاز برای گرم کردن آب از مشعل حرارت زا گرفته می‌شود. بسته به مکان و زمان تاسیس شوفاژخانه برخی از آن‌ها با گاز، نفت و بخار تولید حرارت می‌کنند.
تاریخچه گرمایش مرکزی
روم باستان
اولین تاسیسات گرمایش مرکزی به دوران روم باستان باز می‌گردد. از این تکنولوژی باستانی با نام هیپوکاست یاد می‌شود. ساختار هیپوکاست ها بسیار ساده و کارآمد بوده است به‌طوری‌که نه تنها در حمام خانه‌ها بلکه در ساختمان‌های مسکونی آن زمان نیز استفاده می‌شده است
هیپوکاست سازه‌ای عمرانی است که فزایی باز زیر ساختمان ایجاد می‌کند. فضا توسط ستون‌های متعدد از سطح زمین جداشده و توسط کوره‌ای آتشی گرم می‌شود. در نتیجه جریان حرارت در زیر بنای سازه اتاق‌های بالایی را به‌طور یکسان گرم می‌کند. نمونه‌هایی از هیپوکاست در بازمانده‌های امپراتوری روم در آلمان و انگلستان یافت می‌شود.
نوآوری‌های اولیه
اولین نمونه‌ی شناخته شده از سیستم آبی گرمایشی توسط جین سیمون بونمین در سال ۱۷۷۷ میلادی در پاریس اختراع شد. هرچند سیستم بونمین قابل اجرا در ساختمان‌های مسکونی نبود اما تأثیر شگرفی در گرمایش و جوجه‌کشی از تخم‌مرغ‌ها در دام‌پروری‌ها داشت.
چندی بعد از بونمین، مارکز د.چابانز نیز در لندن سال ۱۸۱۹ راه‌هایی مشابه برای گرمایش محفظه‌های بزرگ کشف کرد تا در کشت انگور به مشتریان ثروتمند و سلطنتی کمک کند.
لازم به ذکر است که تکنولوژی گرمایش توسط آب گرم توسط برادران پرایس از فرانسه وارد بریتانیا شد. برادران پرایس در سال ۱۸۲۹ حق ثبت این تکنولوژی را از آن خود کردند و باعث شدند در طی قرن بعد سیستم‌های آبی گرمایشی پیشرفت چشمگیری داشته باشند.
ورود به آمریکا
در سال ۱۸۳۱ میلادی مخترع آمریکایی، انگر مارش پرکینز اختراع خود را با نام گرماساز بخارآبی در بریتانیا ثبت کرد. متأسفانه این گرماساز با فشار بسیار بالا کار می‌کرد و به همین جهت برای مصرف خانگی مناسب نبود. چندی بعد در سال ۱۸۴۱ پرکینز سیستمی با فشار کمتر را توسعه داد. جوزف نیسون نیز با تحقیق درباره‌ی سیستم جدید پرکینز یافته‌های خود را به نیویورک برگرداند و بدین‌صورت شرکت والوورت و نیسون در سال ۱۹۴۲ تأسیس شد. این سرآغازی بود بر کمپانی رادیاتور آمریکا بود.
اولین رادیاتور آبی
در سال ۱۸۵۵ فردی ثروتمند به نام فرانز سن گالی ایده‌ای انقلابی تحت عنوان جعبه‌ی داغ را در روسیه معرفی کرد. جعبه‌ی داغ اولین نمونه از رادیاتورهای آبی امروزه بود. اختراع سن گال برای وی شهرت و نفوذ فراوان در میان ثروتمندان روسیه به ارمغان آورد.
رادیاتور در آمریکا
تکنولوژی سن گال روسی توسط شراکت موفقانه ی نیسون، پرکینز و بریجز در سال ۱۸۶۲ وارد آمریکا شد. این در حالی است که هم‌زمان با آن‌ها شرکت باندی لوپ موفقیت جهانی بهتری کسب کرد. نلسون اچ.باندی بود که در سال ۱۸۷۲ دست به تولید رادیاتورهای قالبی زد. این رادیاتورها همان رادیاتورهای رایج امروزه هستند که از حلقه‌های پیچ شده در قالبی آهنی ساخته می‌شوند. باندی لوپ با حرارت بخار کار می‌کرد هرچند نمونه‌های ساخته‌شده در بریتانیا با آب تولید گرما می‌کرد.در طی سال‌های ۱۸۹۰ الی ۱۹۰۰ تولیدکنندگان بسیاری دست به تولیدات پراکنده‌ی اجزای رادیاتورهای قالبی زدند. کمپانی رادیاتور آمریکا در سال ۱۸۹۲ سه تن از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان را زیر مدیریت خود داشت که موجب شد ای شرکت به یک ابر قدرت در بازار سیستم‌های حرارت مرکزی و رادیاتور تبدیل شود.
امروزه رادیاتورهای بسیاری اعم از فانتزی و صنعتی تولید می‌شوند و نقش بسیار اساسی در تاسیسات دارند.
