اهميت آب در ديگهاي بخار:

بويلرها يا ديگهاي بخار تجهيزاتي مي باشند كه خوراك آنها آب بوده و خواص آب مورد استفاده در آن بسيار حائز اهميت مي باشد دو مشكل عمده كه بعلت كيفيت آب بويلر بوجود مي آيد عبارتند از:الف : رسوب گرفتگي
ب : خوردگي
براي كنترل اين موارد سه راه حل اساسي بشرح ذيل معمول است :
تصفيه داخلي :
با تزريق مواد شيميائي مناسب به آب تغذيه بويلر و نيز تصحيحات مكانيكي ، مشكلات را تحت كنترل درمي آورند .
بلودان :
با خارج نمودن قسمتي از آب تغليظ شده بويلر و جانشين كردن آب ترميمي ، شدت تغليظ شدن ناخالصي هاي آب بويلر را كنترل مي كنند.
تصفيه خارجي :
در آب ترميمي به بويلر و نيز آب كندانسه ، ناخالصي هايي چون املاح سختي آور ، سيليكا و گازها را حذف يا به حداقل كاهش مي دهند.
براي تصفيه خارجي خارجی آب بویلرها در سالهای اخیر، بکارگیری اسمز معکوس بهمراه رزین های تبادل یونی متداول گردیده و نشان داده شده است که سیکل ترکیبی اسمز معکوس و رزین می تواند در شرایطی حتی اقتصادی تر از رزین به تنهایی باشد همچنین لازم به ذکر است که در سیستم تبادل یونی محدودیتهایی وجود دارد که در ذیل به برخي از آنها اشاره می کنیم :در محدودهTDS>700ppm مقرون به صرفه نیست.
حد مجاز کدورت آب ورودی P.H.A unitsمی باشد.
مواد شیمیایی مصرفی، از همه روشها بیشتر و آب تولیدی، پر هزینه تر است.
دمای فرآیند تبادل یونی نباید از10 C کمتر باشد.
حد مجاز آهن،منگنز و فلزات سنگین در مجموع باید کمتر از1ppm باشد.
آب عبوری از رزین های تبادل یونی باید فاقد املاح معلق و اجسام کلوئیدی باشد.
حد مجاز کلرین آزاد(Clō)آب عبوری 05ppm می باشد.آب سخت :
آب سخت واژه ای است که به آب حاوی کاتیونهای کلسیم،منیزیم، استرانسیم،آهن ،منگنز و…… گفته می شود با توجه به اینکه میزان استرانسیم،آهن ومنگنز در آب بسیار ناچیز است بنابراین کاتیونهای کلیسم و منیزیم عامل ایجاد سختی آب به حساب می آیند.برای حذف عوامل ایجاد سختی آب از سختی گیرهای کاتیونی که متشکل از رزین تبادل یونی می باشد استفاده می شود بدین صورت که آب در عبور از این سختی گیرها از بستر رزین گذشته و کلیسم و منیزیم را با سدیم موجود در رزین جایگزین می نماید و بدین ترتیب آب تولیدی، عاری از کلسیم و منیزیم و سرشار از سدیم خواهد بود و چون سدیم در آب محلول می باشد و خاصیت رسوب گذاری ندارد مشکلی از این نظر برای دیگ بخار ایجاد نمی نماید اما در این فرآیند، سیلیس از آب حذف نشده و می تواند در فاز بخار وارد شده و باعث خوردگی شود.مسئله اساسی دیگر در سختی گیرها این است که TDS آب عبوری از آن تغییرخاصی نمی نماید و تقریباً ثابت است که این امر برای دیگ بخار مطلوب نیست زیرا وقتیTDS آب تغذیه دیگ بخار بالا باشد بسرعت در عرض چند بار تغلیظ شدن، میزان آن به مقدار مجاز رسیده و باید عمل بلودان انجام شود اما اگر TDS آب تغذیه را پایین نگه داریم طول مدت زمان رسیدن TDSآب دیگ به حداکثر مقدار مجاز افزایش می یابد و در نتیجه تعداد انجام بلودان کاهش یافته و میزان آب تغذیه مورد نیاز نیز کاهش می یابد در نتیجه آب کمتری از طریق بلودان از دیگ خارج شده و نهایتاً مصرف سوخت کاهش یافته و عمر مفید دیگ افزایش می یابد.مسئله دیگر رزین های تبادل یونی احیاء آنها توسط آب نمک می باشد که در این فرآیند،هم مصرف نمک داریم و هم اینکه بسته به مهارت اپراتور این کار ممکن است بصورت صحیح و بموقع انجام نشود و از راندمان دستگاه بکاهد.در رزین های تبادل یونی افزایش میزان عوامل سختی زا در آب خروجی طبق منحنی ذیل می باشد.
سختي
حد اشبائيت
زمانمشاهده می شودکه سختی آب در این سیستم فقط برای مدت زمان کوتاهی، صفر می باشد و با گذشت زمان بتدریج میزان سختی آب افزایش می یابد بطوریکه پس از چند ساعت به حد اشبائیت رسیده و رزین دیگر قادر به حذف سختی آب نمی باشد و باید با آب نمک آنرا احیاء نمود در نتیجه نگهداری این سیستمها بسیار پر دردسر می باشد همچنین هزینه نگهداری آن نیز بسیار بالا استبرای غلبه بر تمام مسائل فوق پیشنهاد می شود جهت تصفیه خارجی آب از دستگاههای R.O و رزین توأماً استفاده شود تا هم TDS آب کاهش یافته و هم مدت زمان رسیدن رزین به حد اشبائیت بطور چشمگیری افزایش یافته و هزینه های نگهداری آن کاهش یابددر دستگاههای R.O آب توسط غشاهای نیمه تراوا تصفیه می شود بطوریکه در این فرآیند تا99 درصد املاح آب حذف می شوند و آب تقریباً خالص در آن تولید می شود.