بیمارستان ها و مشکل دفع فاضلاب ها

بیمارستان سازی بشدت به تکنو لوژی روز و پیشرفتهای جدید وابسته است . آنهم از نوع وابستگی حیاتی ؛ زیرا ضوابط حرفه ای ، آگاهی های جامعه ، وخود بیمار واطرافیان وی اجازهء چشم پوشی از دستاورد های جدید را درامر درمان به هیچ مرجعی نمی دهند.فاضلاب يا گنداب ممكن است خانگي يا تركيبي از فاضلاب خانگي، فاضلاب صنعتي و كشاورزي نيز باشد. در اين بحث، بيشتر فاضلاب ناشي از فعاليت هايبیمارستاني، مورد نظر است. اين فاضلاب، آبي است كه مواد زائد بدن انسان (مدفوع وادرار) و فاضلاب حاصل از اقدامات بهداشتي و ديگر مصارف را تشكيل مي دهد.

یکی از مهمترین مشکلات در شبکهء فاضلاب بیمارستانی مسئلهء خروج و نشط هوا و گازهای الوده از شبکه فاضلاب به داخل فضای ساختمانها میباشد . چیزی که در اماکن غیر درمانی شاید اهمیت چندانی نداشته باشد ٬ لیکن در اماکن درمانی به دو دلیل اصلی ( نوع گاز فاضلاب خروجی - ظرافتهای سلامتی بیماران ) بسیار مهم و در مواقعی نظیر اپیدمی ها و یا شیوع عفونت های بیمارستانی ٬ کاملا حیاتی میباشد .
نکاتی در مورد شبکه فاضلاب بیمارستانی
یکی از اصلی ترین مشکلات بیمارستانها در طول زمان بهره برداری و استفاده و نگهداری٬ مشکلات شبکهء فاضلاب بیمارستان میباشد .
گذشته از مباحثی که در طراحی شبکه فاضلاب بیمارستانی بایستی مد نظر قرار گیرد ٬ بعلت الزامات خاص فضای درمانی ، مواردی همچون : بهسازی اجتناب ناپذیر تجهیزات و بخش های بیمارستانی ، تغییرات مداوم در انواع تجهیزات پزشکی و بیمارستانی جدیدالورود و .غیره موجب میگردد تا همواره در لوله کشی های سیستم فاضلاب بیمارستانی شاهد تغییراتی در طول شبکه - شیب شبکه - قطر شبکه - و غیره بوده و به همین دلیل بیشترین حجم عملیات نگهداشت اماکن درمانی را ، تغییرات و تعمییرات شبکه فاضلاب بیمارستانی به خود اختصاص میدهد .
بایستی توجه نمود که در توسعه و بازسازی بخش های بیمارستانها ٬ مصارف جدیدی که منجر به تغییرات در حجم و نوع فاضلاب حاصله خواهد شد ٬ ایا با توان و قطر و شیب و طول شبکهء لوله های فاضلاب موجود همخوانی دارد یا خیر ؟
پس از در نظر گرفتن این مهم ٬ یادمان باشد در هر شرایطی لوله های افقی فاضلاب در بیمارستانها ٬ بایستی سریعا و با کمترین فاصله به لوله های اصلی عمودی ( رایزرهای عمودی ) وصل و ادامه آنها به صورت عمودی قرار گیرد . فاضلاب بیمارستانی میتواند مملو از انواع وسایل یکبار مصرف بهداشتی - تکه های پوسیدهء طی های طنابی نظافتچی ها - لوازم بهداشتی زنانه - چسب و باندهای طبی - و . . . . باشد . لهذا قطر لوله ها و عمودی بودن انها در هر شرایطی بایستی در الویت انتخاب و اجراء باشد . همواره متذکر شده ام که لولهء فاضلاب افقی ٬ یعنی بمب ساعتی ٬ اگر به این موضوع توجه نشده باشد ، شما هر لحظه بایستی امادگی گرفتن لوله فاضلاب افقی در بیمارستان را داشته باشید .
از طرفی در صورت اجبار به اجرای افقی شبکه فاضلاب بیمارستانی ٬ این اجراء باید به گونه ای باشد که فاضلاب به صورت ثقلی جریان یافته و شبکه ء لوله های فاضلاب خود به خود تمیز شوند . دقت شود مواد جامد و مایع در طول مسیر حرکت در شبکه لوله های فاضلاب ٬ بایستی بدون نشست (رسوب ) - ارام - بدون صدا - بدون لرزش - بدون مزاحمت و به سمت سپتیک اصلی به صورت ثقلی حرکت نماید.
یکی دیگر از معضلات شبکه فاضلاب بیمارستانی وصل غیر کارشناسی خروجی بعضی از دستگاههای بخار ساز به شبکهء فاضلاب بیمارستان است . یادمان باشد که دستگاههایی که گرمای فاضلاب خروجی انها ٬ بیش از ۶۵ درجه سانتیگراد است ٬ (مثل سیستم هایی که توانایی بخار سازی و یا مصرف بخار دارند و همچنین سیستم هایی که با اب داغ کار میکنند ) نباید فاضلاب خروجی شان مستقیما به شبکه فاضلاب وصل و تخلیه شوند ٬ بلکه بایستی فاضلاب خروجی انها ابتداء از سیستم های خنک کننده عبور و پس از رسیدن به درجه حرارت حداکثر ۴۵ درجه سانتیگراد ٬ و خنک شدن ٬ به شبکه فاضلاب بیمارستانی وصل گردند .
عدم رعایت این مطلب نه تنها مشکلاتی را در عمر سیستم لوله کشی ایجاد میکند ٬ بلکه باعث ایجاد گاز های خطرناک عفونی و بالارفتن ریسک عفونتهای بیمارستانی خواهد بود و این موضوعی است که بایستی در طول مدت بهره برداری و ادامه فعالیت بیمارستان ٬ و برای کلیهء دستگاهها و تجهیزات جدید و قدیمی بکارگیری شده در بیمارستان ٬ همواره مد نظر قرار گیرد
یکی دیگر از مهمترین مشکلات در شبکهء فاضلاب بیمارستانی مسئلهء خروج و نشط هوا و گازهای الوده از شبکه فاضلاب به داخل فضای ساختمانها میباشد . چیزی که در اماکن غیر درمانی شاید اهمیت چندانی نداشته باشد ٬ لیکن در اماکن درمانی به دو دلیل اصلی ( نوع گاز فاضلاب خروجی - ظرافتهای سلامتی بیماران ) بسیار مهم و در مواقعی نظیر اپیدمی ها و یا شیوع عفونت های بیمارستانی ٬ کاملا حیاتی میباشد .
از انجاییکه وظیفهء خروج این گازها از شبکه فاضلاب ٬ به لوله های ونت سپرده شده است ٬ پر واضح است که در صورت بروز مشگل نشط بو و گازهای الوده در داخل فضای ساختمان بیمارستان ٬ قریب به یقین بایستی دانست که لوله های ونت این سیستم دچار معضل گردیده است .
یکی از این معضلات میتواند ایجاد فشار معکوس یا مکش سیفونی بوده باشد . پدیدهء فشار معکوس یا مکش سیفونی موقعی به وجود خواهد امد که فشار داخل لوله های هوا ( ونت ) از حدود اتمسفر کمتر باشد . در چنین شرایطی بایستی چک شود که عمق اب هوابندی سیفون ٬ در اخرین و پایین ترین شاخهء افقی شبکه فاضلاب که به لوله های قائم متصل میشود در چه حدی است ؟
این ارتفاع اب در هوابندی سیفون ها بایستی به شرح ذیل باشد : در ساختمان های تا سه طبقه حد اقل ارتفاع این ستون اب از زیر زانوی پایین لولهء قائم ۴۵ سانتیمتر در ساختمانهای بلندتر از سه طبقه تا پنج طبقه ٬ این فاصله حداقل ۷۵ سانتیمتر در ساختمان های بلند تر از پنج طبقه این ارتفاع ستون اب در هوابندی سیفون ٬ حداقل بیش از یک طبقه باشد .
بیمارستان سازی یک فعالیت چند بعدی است و اعضاء متخصص تیم بیمارستانساز، نه تنها بایستی برعلم تخصصی خود کاملا مسلط و به واقع مجری مجربی باشند ، بلکه توانایی انجام کار گروهی و درک و رعایت زوایای تخصصی علم خود برای حل مشکل طرف مقابل را داشته باشند ( چیزی که در کارهای تیمی دیگرکمتر احساس می گردد)