امام زین العابدین هنگام ورود ماه مبارک رمضان می فرمودند: خدایا ما را یاری کن تا روزهای این ماه را روزه بداریم و شبهایش را با نماز و اظهار خاکساری در برابر تو به صبح آوریم؛ تا هیچ روز آن بر غفلت ما و هیچ شب آن بر کوتاهی ما گواه نباشد.

امام سجاد (ع) در دعای چهل و چهارم صحیفه سجادیه اینگونه با پروردگار خویش مناجات می کرد: ستایش برای خداست که ما را به سپاس خود رهنمون گردید و به آن اهلیت بخشید تا از شکرگزاران احسان او باشیم و بر این کار، ما را پاداش نیکوکاران دهد.

ستایش برای خداست که دین خود را به ما عطا فرمود و ما را به آیین خود ویژه گردانید و به راههای احسان خویش پویا ساخت تا به فضل نعمت او به سوی خشنودیاش روانه شویم؛ ستایشی که آن را از ما قبول کند و به سبب آن از ما راضی شود.


ماه پاکیزگی از آلودگی ها

ستایش برای خداست که ماه خود، ماه رمضان را از جمله راههای احسان قرار داد که ماه روزه، ماه اسلام، ماه پاکیزگی از آلودگیها، ماه رها شدن از گناهان و ماه شب زندهداری است. ماهی که قرآن در آن نازل شده؛ قرآنی که راهنمای مردم و نشانه آشکار هدایت و جدا کننده حق از باطل است.

پس به سبب حرمتهای فراوان و فضیلتهای نمایان که برای این ماه مقرر داشت، برتری آن را بر دیگر ماهها عیان فرمود. برای بزرگداشت آن، چیزهایی را که در ماههای دیگر حلال کرده بود، در این ماه حرام گردانید، و خوردنیها و آشامیدنیها را ممنوع کرد، و برای آن زمانی معین قرار داد، که نه اجازه میدهد آن زمان معین، پیش انداخته شود و نه میپذیرد که به تاخیر افتد.
آن گاه یکی از شبهای این ماه را بر شبهای هزار ماه دیگر برتری داد و نام آن را 'شب قدر' نهاد؛ شبی که در آن، فرشتگان و روح به فرمان پروردگارشان بر هر یک از بندگان او که بخواهد، با تقدیر بیتغییر الهی که برای هر کاری در نظر گرفته شده، فرود میآیند.


به ما بیاموز که حرمت این ماه را بزرگ بشماریم

خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و به ما بیاموز که چگونه فضیلت این ماه را بشناسیم و حرمتش را بزرگ بشماریم و از آنچه ما را منع فرمودهای؛ خودداری کنیم، و یاری کن تا با نگه داشتن اعضا و جوارح خود از گناه و به کار گماشتن آنها در آنچه سبب خشنودی توست، روزهای آن را روزه بداریم؛ آن سان که به سخنان بیهوده گوش نسپاریم، و چشم خود را به سوی بازیچهها ندوانیم، و به حرامها دست نگشاییم، و به سوی ناشایستهها قدم بر نداریم، و شکمهایمان جز آنچه تو حلال کردهای در خود جمع نکند، و زبانمان جز آنچه تو فرمودهای نگوید، و جز در آنچه ما را به ثواب تو نزدیک میسازد، خود را به زحمت نیندازیم و جز آن کار که ما را از مجازات تو حفظ میکند به کار دیگر نپردازیم.
آن گاه به لطف خود، همه این اعمال را از ریای ریاکاران و آوازه جویی آوازهجویان پیراسته کن، تا کسی را در عبادت خود با تو شریک نگیریم و جز تو منظور و مرادی نجوییم.

ما را بر اوقات نمازهای پنج گانه آگاهی ده

خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و ما را در این ماه بر اوقات نمازهای پنج گانه آگاهی ده؛ با احکام و شرایط آن که مقرر فرمودهای، و واجباتش که لازم گرداندهای، و وظایفی که به آنها موظف کردهای، و هنگامههایی که برای آنها قرار دادهای آشنا کن.
خدایا ما را در نماز، با کسانی برابر ساز که مراتب بلند آن را دریافتهاند و ارکان آن را حفظ میکنند و آن را در وقت خود، به شیوه بنده و فرستاده تو ـ که درودهای تو بر او و خاندانش باد ـ در رکوع و سجود و همه فضیلتهای آن با کاملترین وضو و در نهایت خشوع به جای میآورند.


با کدام دشمن، یکدل نمی شویم

توفیقمان ده که در این ماه، با نیکی و احسان، به سوی خویشان خود رویم، و با بخشش و عطایا از همسایگان خود دلجویی کنیم، و داراییهای خود را از حقوق مردم بپیراییم، و با جدا کردن زکات پاکیزه نماییم، و با کسی که از ما دوری گزیده آشتی کنیم. با آن که بر ما ستم نموده، از مقتضای انصاف در نگذریم، و با آن که با ما دشمنی ورزیده صلح کنیم، مگر کسی که در راه تو و برای تو با او دشمن شدهایم، که او دشمنی است که با وی دوستی نمیکنیم، و از حزبی است که با آن یکرنگ و یکدل نمیشویم.

ما را موفق کن که در این ماه با انجام دادن کارهای نیک و پسندیده خود را به تو نزدیکتر سازیم؛ اعمالی که با آنها گناهانمان را بیامرزی و ما را از شروع به ناشایستهها نگاه داری، تا هیچ یک از فرشتگان تو بیش از طاعتهای گوناگون ما نزد تو طاعت نیاورند، و در انواع سببهای تقرب، به پای ما نرسند.


ما را شایسته کرامتی کن که به دوستان خود وعده داده ای

خدایا، من از تو میخواهم که به حق این ماه، و به حق هر فرشتهای که او را مقرب خود ساختهای، و هر پیامبری که او را به رسالت فرستادهای، و هر بندهی صالحی که برگزیدهای و او از آغاز تا انجام این ماه در عبادتت کوشیده است، بر محمد و خاندانش درود فرستی و ما را شایسته آن کرامت کنی که به دوستان خود وعده فرمودهای، و از آنچه برای بندگان کوشا در اطاعت خود قرار دادهای، برخوردارمان سازی، و به رحمت خود ما را در صف آنانی درآوری که بالاترین مرتبههای بهشت را سزاوارند.

ما را جزو بهترین کسانی قرار ده که با این ماه به سرآورده اند

خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و چنان کن که ما از کجروی در مساله توحید تو، و کوتاهی در بزرگداشت تو، و شک در دین تو، و گم کردن راه تو، و غفلت از حرمتگزاری تو، و فریب خوردن از دشمن تو، شیطان رانده شده، برکنار مانیم.
خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و هرگاه در هر یک از شبهای این ماه بخشایش تو جمعی از بندگانت را از بند عذاب رهایی بخشد و گذشت تو ایشان را ببخشاید، ما را از جمله این بندگان قرار ده و در شمار بهترین کسانی درآور که با این ماه به سر بردهاند و با آن همراهی کردهاند.

با ناپدید شدن این ماه گناهان ما را محو کن

خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و چون هلال این ماه ناپدید شود، گناهان ما را نیز محو نما، و چون روزهای آن به پایان رسد، آلودگیهای ما را نیز از میان بردار، تا در حالی آن را پشت سر گذاریم که تو ما را از هر خطا پیراستهای و از هر گناه پاکیزه ساختهای.
خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و اگر در این ماه میانهروی پیشه نکردهایم، ما را به راه میانه آور، و اگر از راه راست منحرف شده ایم؛ به راه راستمان بدار، و اگر دشمن تو، شیطان، ما را احاطه کرده است، از چنگ او رهاییمان بخش.


لحظه های این ماه را با طاعت ما بیارای

خدایا، این ماه را با عبادت ما آکنده ساز، و لحظههایش را با طاعت ما بیارای، و ما را یاری کن که روزهایش را روزه بداریم و شبهایش را با نماز و نیاز و فروتنی و اظهار خاکساری در برابر تو به صبح آوریم، تا هیچ روز آن بر غفلت ما، و هیچ شب آن بر کوتاهی ما گواه نباشد.
خدایا، ما را در ماهها و روزهای دیگر و تا زندهایم، این چنین قرار ده و از آن بندگان شایسته خود گردان که بهشت را به میراث میبرند و در آن جاودانه میمانند؛ آنان که آنچه باید در راه خدا بدهند، میدهند و در حالی به سوی پروردگارشان باز میگردند که دلهایشان هراسان است؛ آنان که در کارهای نیک شتاب میورزند و هم ایشان در آنها بر یکدیگر سبقت میگیرند.
خدایا، در هر وقت و در هر زمان و در هر حال، بر محمد و خاندانش درود فرست، به شمار درودهایی که بر دیگران فرستادهای، و چندین برابر همه آنها؛ چندان که جز تو کسی آنها را شماره نتواند کرد، زیرا تو هر چه خواهی همان کنی.