وسيله اي است براي سنجش مقدار جريان الكتريكي. فازمتر ها بيشتر به شكل پيچ گوشتي ساخته مي شوند. فازمتر در اصل وسيله اي است براي تشخيص سيم فاز از سيم نول. (پیچ گوشتی وسیلهای است که با استفاده از خاصیت اهرمی در باز و بسته کردن انواع پیچ کاربرد دارد. از این وسیله بنا به محل و نوع پیچ با اندارههای مختلف استفاده میشود.) هرگاه نوك فازمتر را داخل يكي از خانه هاي پريز يا سر سيمي كه برق در آن جريان دارد بگذاريم و انگشت دست را روي پيچ انتهايي دسته آن قرار دهيم اگر لامپ آن روشن شد آن سيم فاز است. 1 دكمه اي كه در انتهاي فازمتر قرار دارد و بايد آن را فشار دهيد. 2 3 در بعضي از اجسام انتقال بار الكتريكي از منطقه اي در درون جسم به منطقه ديگر آن به آساني صورت مي گيرد و در بعضي چنين نيست. به عنوان مثال اگر سر يك سيم مسي را به ميله نايلوني باردار و سر ديگر آن را به يك گلوله چوب پنبه اي كه در ابتدا بدون بار است وصل كنيم با نزديك كردن اجسام بار دار ديگر معلوم مي شود كه گلوله باردار شده است.بنابراين به سيم مسي كه در آن انتقال بار صورت مي گيرد جسم رسانا گويند. تعريف رسانايي از ديدگاه جريان الكتريكياجسامي كه مي توانند جريان الكتريسيته را بدون اتلاف زياد ( با مقاومت الكتريكي كم ) از خود عبور دهند رساناي الكتريسيته خوانده مي شوند. افرادي كه بيشتر با وسايل برقي كار مي كنند ، در هنگام كار از وسايلي استفاده مي كنند كه برق آنها را نگيرد.به عنوان مثال كفشهاي مخصوص پوشيده و مشغول كار مي شوند.يعني از آنجا كه بدن انسان رسانا است ، از اين رو براي اينكه جريان برق از طريق بدن انسان به زمين منتقل نشود ، ( چون در اين صورت برق گرفتگي اتفاق مي افتد ) بايد از كفش هاي مخصوص يا دستگش هاي مخصوص استفاده كنند . 4 دسته فازمتر ماده اي عايق است و لذا مي توان با استفاده از آن به راحتي برای تشخیص وجود یا عدم وجود جریان برق استفاده نمود. در کلیه این موارد باید اطلاع داشته باشیم که چه اجسامی قابلیت انتقال جریان الکتریسیته را دارند و چه موادی فاقد این قابلیت هستند. اصطلاحاً اجسام دسته اول را رسانا و اجسام دسته دوم را عایق یا نارسانا میگویند. [ویرایش ] رسانایی الکترونی برای پی بردن به دلیل رسانش میتوان ساختمان مواد رسانا را مورد توجه قرار داد. از جمله مواد رسانای بسیار معروف فلزات هستند. ویژگی عمده فلزات از نظر خصوصیت الکتریکی این است که این مواد دارای الکترونهای آزاد هستند. این الکترونها را اصطلاحا حاملین بار میگویند. هنگامی که اتمهای منزوی برای تشکیل جسم جامد فلزی با هم ترکیب میشوند، الکترونهای لایه خارجی اتم، مقید به اتمهای منفرد باقی نمیمانند، بلکه آزادانه در سرتاسر حجم جسم جامد حرکت میکنند. زمانی که در جسمی جابجایی بار صورت میگیرد، میگویند از جسم جریان الکتریکی میگذرد. بنابراین اگر فلزی را در مسیر جریان الکتریکی قرار دهیم، این جریان توسط الکترونهای آزاد منتقل میشود و ازاینرو خاصیت رسانایی بیشتر متوجه حاملین بار و سرعت آنهاست. البته غیر از فلزات رساناهای دیگری نیز وجود دارند. از این جمله میتوان به محلولهای آبی نمکها و اسیدها و بسیاری از اجسام رسانای دیگر اشاره کرد در این مواد رسانایی به شیوهٔ یونی انجام میگیرد. اهمیت اجسام رسانا در زندگی امروزی اجسام رسانا نقش بسیار اساسی ایفا میکنند. به عنوان نمونه، میتوان به سیمهای انتقال اشاره کرد که به این وسیله جریان برق تولید شده در نیروگاهها به شهرها و مناطق مسکونی منتقل میشود. البته اهمیت مواد رسانا تنها به این مورد خاص که اشاره شد، محدود نمیشود. اگر وسایل برقی خانگی را مورد توجه قرار دهیم و به مواد مختلف رسانا که در ساختمان آن بکار رفته است، توجه کنیم، اهمیت این مواد بیشتر واضح خواهد بود. فرق بارز اجسام رسانا و عایق شیشه جزو موادی است که الکتریسیته را هدایت نمیکنند، اما این امر دلیل بر این نیست که بارهای الکتریکی اصلاً نمیتواند از شیشه و یا هر ماده عایق دیگری عبور کنند، بلکه بار الکتریکی از مواد عایق نیز عبور میکنند، اما باری که میتواند از اجسام نارسانا در مدت زمان معینی عبور کند (با مساوی بودن شرایط) بسیار کمتر از باری است که از رسانایی با همان شکل و اندازه عبور میکند. بنابراین وقتی که گفته میشود جسمی نارسانا است، این فقط به معنی این است که در این مورد میتوان از بارهایی که میتوانند از آن بگذرند، صرفنظر کرد. براي روشن شدن يك لامپ احتاج به يك فاز و يك نول داريم. نول يعني اتصال بدنه و فاز يعني اتصال برق ، كه بايد هر دو اتصال با هم باشند. فاز مثبت و نول منفي است. چند نكته ي جالب : اتصال برق به پشت دست خطرناك تر است يا كف دست؟ فرقي نمي كند ؛ زيرا مقاومت بدن در تمام نواحي يكي است اما چون پشت دست حساس تر است تحريك پذيري آن بيشتر بوده و سوختگي در آن شديد تر است. آيا آتش سوزي ناشي از اتصالي برق را مي توان با آب خاموش كرد؟ چرا؟ هيچ ربطي به برق ندارد؛بايد ببينيد ماده سوختني چه چيزي است و بر مبناي آن ماده خاموش كننده را انتخاب نماييد. چرا سيم هاي برق را نبايد از نقاط خيس و نمناك عبور داد ؟ زيرا آب به راحتي نقش الكتروليت را بازي نموده و به شدت جريان برق را از خود عبور مي دهد. اگر جاي فنر و مقاومت داخل فازمتر را عوض كنيم ، چه تغييري در عملكرد فازمتر ايجاد مي شود؟ قاعدتا نبايد تاثيري داشته باشد ، اما از آنجاكه طول ذغال مقاومتي كوتاه است، اگر سر و ته ببنديد احتمال دارد كه فنر به انگشتي اتصال كرده و خداي نكرده فرد را به ديار باقي بفرستد. چرا نمي توان از سيم تلفن به جاي سيم افشان براي اتصال به پريز 220 ولت استفاده كرد ؟ چون سطح مقطع سيم تلفن بسيار كمتر از سيم افشان است ، لذا مقاومت آن در برابر عبور جريان لازم براي تجهيزات الكتريكي بالا مي رود؛ در نتيجه سيم مي سوزد. چرا توصيه مي شود كه بهتر است به جاي سيم لخت كن از سيم ين يا انبر دست استفاده نشود؟ فقط جنبه ايمني براي عدم آسيب رسيدن به انگشتان مي باشد. شخصي از فازمتر براي تعيين سيم فاز استفاده و مشاهده مي كند كه حتي وقتي كه به هوا مي پرد و تماس پاهايش با زمين قطع مي شود باز هم فاز متر روشن مي ماند، علت چيست ؟ علت آن است كه بدن انسان به ميزان جرياني كه لامپ فازمتر براي روشن شدن نياز دارد؛امكان دريافت الكترون را دارا مي باشد. در چه موقعي با اينكه مصرف كننده هاي برق منزل قطع هستند كنتور هنوز كار مي كند؟ زمانيكه در نقطه اي برق دزدي يا اتصال به زمين از سيم فاز وجود داشته باشد منبع:maghalat-elmi.blogfa.com
علاقه مندي ها (Bookmarks)