اصطلاحات و كلمات مندرج در اسناد و مدارك موضوع ماده 2 پيمان به شرح زير تعريف مي شود:
ماده 1 ـ پيمان
مراد از پيمان مجموعه اسناد و مداركي است كه درماده 2 پيمان تحت عنوان «اسناد و مدارك پيمان » باتوجه به تبصره هاي آن ذكر شده است .
ماده 2 ـ كارفرما
كارفرما عبارت است از شخصيت حقوقي كه يك طرف امضاء كننده پيمان بوده و اجراي عمليات موضوع پيمان را به پيمانكار واگذار نموده است .
جانشينان و نمايندگان قانوني كارفرما درحكم كارفرما محسوب مي شوند.
ماده 3 ـ پيمانكار
پيمانكار عبارت است از شخصيت حقوقي كه طرف ديگر امضاءكننده پيمان بوده و اجراي عمليات موضوع آنر ابعهده گرفته است .
جانشينان و يا نمايندگان قانوني پيمانكار در حكم پيمانكار محسوب مي شوند.
ماده 4 ـ دستگاه نظارت
دستگاه نظارت عبارت است از شخصي يا اداره يا شركت يا مؤسسه اي كه كارفرما بمنظور اجراي ماده 6 پيمان و به پيمانكار كتباً معرفي مي نمايد.
ماده 5 ـ ناظر مقيم
ناظر مقيم كسي است كه از طرف كارفرما يا دستگاه نظارت براي نظارت مستقيم دراجراي عمليات كارگاه تعيين و كتباًبه پيمانكار معرفي مي شود و اصولاً مقيم كارگاه خواهد بود.
ماده 6 ـ رئيس كارگاه
رئيس كارگاه شخصي است كه از طرف پيمانكار بمنظور اجراي عمليات موضوع پيمان در كارگاه به كارفرما و يا دستگاه نظارت كتباً معرفي مي شود.
ماده 7 ـ مبلغ اوليه و مبلغ كل پيمان
الف ـ مبلغ اوليه پيمان عبارت است از مبلغ مذكور در سطر اول ماده 3 پيمان .
ب ـ مبلغ كل پيمان عبارت است از مبلغ اوليه پيمان به اضافه بهاي تغييرات مقادير كارها و كارهاي جديد مذكور درمواد 29 و 30
ماده 8 ـ كارهاي فرعي
مراد از كارهاي فرعي كليه عملياتي است كه بمنظور اجرا و نگهداري عمليات موضوع پيمان ضروري است ولي جزءكارهاي اصلي پيمان محسوب نمي گردد.
ماده 9 ـ نقشه ها و مشخصات فني
مراد از نقشه ها و مشخصات فني عبارت است از كليه نقشه ها و مدارك و دستور كارها و صورتمجلسها و بطور كلي تمام مدارك و اسنادي كه در ماده 2 پيمان به آنها اشاره شده است .
ماده 10 ـ كارگاه ـ محل كار ـ پاي كار
مراد از كارگاه و محل كار كليه اراضي و محلهايي است كه عمليات موضوع پيمان در آنها اجرا مي گردد و يا بمنظوراجراي عمليات از آنها بنحوي استفاده مي شود و مراد از پاي كار محوطه اي از داخل كارگاه است كه پيمانكار در آن وسايل و يا ساختمانها و يا مصالحي دارد.
ماده 11 ـ مصوبات
مراد از مصوبات موافقتنامه ها و يا دستوراتي است كه بطور كتبي از طرف كارفرما و يا دستگاه نظارت به پيمانكار ابلاغ شود. موافقتنامه ها و يا دستورات شفاهي هيچ موقع معتبر نخواهد بود.
ماده 12 ـ ماه و سال و تاريخها
مراد از ماه و سال ماه و سال شمسي است و تاريخها طبق تقويم بانك ملي ايران مي باشد.
ماده 13 ـ اوزان و مقادير
كليه اوزان و مقادير طبق قوانين ايران براساس سيستم متريك خواهد بود.
ماده 14 ـ مفرد و جمع
هرجا كه معني و سياق عبارت ايجاب كند كلمات مفرد معني جمع و كلمات جمع معني مفرد خواهد داشت :
ماده 15 ـ عناوين
كلمات و عباراتي كه در عناوين فصول و مواد پيمان و اسناد و مدارك پيوست آن نوشته شده است صرفاً بمنظورراهنمايي و اطلاع از مفاد فصول و مواد مي باشد و نمي توان از آنها در تفسير مواد استفاده كرد. فصل دوم ـ تأئيدات و تعهدات پيمانكار

ماده 16 ـ تأئيدات پيمانكار
پيمانكار اعلام نمود:
الف ـ كليه اسناد و مدارك و نقشه هاي موضوع ماده 2 پيمان را كاملاً مطالعه نموده و از مفاد آن كلاً و جزاً اطلاع حاصل كرده است .
ب ـ نسبت به امكان تهيه كارگران ساده و متخصص به تعداد كافي و تهيه مصالح در حدود مشخصات در محل و يا ازنقاط ديگر اطمينان حاصل كرده است و همچنين ميزان دستمزدها و هزينه حمل و نقل را تا پاي كار در محاسبه خود ازهر جهت منظور كرده است .
ج ـ آب و هوا و نزولات جوي و موقعيت جغرافيايي محل و امكان تيه آذوقه و آب به مقدار كافي و امكانات اجراي عمليات در فصول مختلف را باتوجه به مدت اجراي كارها در نظر گرفته است .
د ـ هزينه هاي ناشي از اجراي قوانين كار و بيمه هاي اجتماعي و قوانين و آئيننامه هاي مربوط به مالياتها و عوارض كه تا تاريخ تسليم پيشنهاد معمول و مجزا بوده است و همچنين سود خود را در حسابهاي خود منظور نموده است .()
هـ ـ در تهيه پيشنهاد خود علاوه بر هزينه هاي ناشي از مفاد بندهاي چهارگانه بالا ساير هزينه ها را نيز درنظر گرفته و ازهيچ بابت بعداً حق درخواست اضافه پرداختي نخواهد داشت .
بطور خلاصه پيمانكار تأييد مي نمايد كه هنگام تسليم پيشنهاد مطالعات كافي بعمل آورده و هيچ نكته اي باقي نمانده است كه بعداً بتواند در مورد آن مستند به جهل خود گردد.
ماده 17 ـ مهارت كاركنان ـ كارگران و احتياجات آنها ـ پرداخت دستمزدها ـ بركناري كاركنان
الف ـ پيمانكار متعهد است كليه عملياتي موضوع پيمان را طبق مشخصات و نقشه هاي كلي و تفصيلي اجرايي و بابهترين روشهاي فن يا مصالحي كه در مشخصات و فهرست قيمتها ذكر شده است بوسيله كارگراني كه در كار خودتخصص و تجربه كافي دارند به هزينه خود انجام دهد و در صورتي كه در اسناد و مدارك موضوع ماده 2 پيمان قيدشده باشد كه بعضي كارهاي تخصصي بدست متخصصين خارجي اجرا شود پيمانكار متعهد است اين قبيل كارها رابوسيله اين افراد انجام دهد.
هرگاه اجراي قسمتي از عمليات ايجاب كند كه پيمانكار بمنظور تعليم افراد و يا انجام كار تعداد معدودي متخصص ازخارج كشور براي مدت محدودي استخدام كند در اينصورت كارفرما تسهيلات لازم را براي استخدام اين متخصصين فراهم خواهد كرد و پيمانكار با رعايت مقررات مربوط اقدام به استخدام آنان مي نمايد. تشخيص لزوم و حدودتسهيلات مزبور با كارفرما مي باشد و اين مساعدت مطلقاً از مسئوليت پيمانكار نخواهد كاست .
در جمعي مواردي كه براساس اين بند پيمانكار اقدام به استخدام متخصصين خارجي كنيد و طبق قرارداد با آنها مكلف باشد قسمتي از حقوق و يا دستمزد آنان را كه هيچگاه از پنجاه درصد تجاوز نخواهد كرد به ارز بپردازد طبق ماده 38رفتار خواهد شد.
ب ـ تهيه كارگران ساده و متخصص به تعداد لازم و تأمين مسكن و آذوقه و آب آشاميدني براي آنها به عهده پيمانكاراست .
پيمانكار بايد اقدامات لازم را براي تأمين دائمي اغذيه كارگران بعمل آورد بدون آنكه اين اقدام براي مشاراليه حق انحصاري توليد كند و به آزادي كارگران در تأمين مواد موارد نياز آنها از هر منبعي كه مايل به تحصيل آن باشندمحدوديتي وارد سازد.
بهاي آذوقه كه بدين ترتيب از طرف پيمانكار تهيه مي شود نبايد از بهاي جنس مشابه در نزديكترين شهر به اضافه كرايه حمل و گرانتر باشد.
پيمانكار مكلف است آب آشاميدني مورد نياز كارگران را كه قبلاً نيز آزمايش شده باشد به رايگان در اختيار آنان بگذارد.
پيمانكار مكلف است از فروش مشروبات الكلي و ايجاد مراكز فساد در داخل كارگاه رأساً و يا در صورت لزوم ، از طريق مقامات انتظامي جلوگيري كند.
ج ـ كارمندان و كارگران ايراني كارگاه بايد داراي شناسنامه باشند و همچنين كارمندان و كارگران بيگانه كارگاه بايد داراي پروانه اقامت و اجازه كار باشند.
د ـ پيمانكار متعهد است از استخدام كارمندان وزارتخانه ها و ادارات و مؤسسات دولتي و شهرداريها بدون اجازه مقامات مربوطه و همچنين از استخدام اشخاصي كه مشمول خدمت وظيفه بوده ولي برگ معافيت در دست ندارندخودداري نمايد.
هـ ـ پيمانكار متعهد است دستمزد كارگران خود را طبق مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت مرتباً پرداخت نمايد. در صورتي كه در پرداخت دستمزد كارگران تأخير حاصل شود ناظر مقيم به پيمانكار اخطار خواهد نمود كه طلب كارگران را پرداخت نمايد درصورت استنكاف پيمانكار دستگاه نظارت حق دارد دستمزد كارگران را طبق كارتهاي كارگري كه در دست كارگران وداراي امضاي رئيس كارگاه مي باشد باتوجه به پرداختهاي موقتي كه علي الحساب به آنها پرداخت شده است با حضورنماينده پيمانكار از محل مطالبات و يا تضمين هاي پيمانكار به حساب او پرداخت كند و در صورتي كه نماينده پيمانكار با وجود اخطار كتبي دستگاه نظارت از حضور خودداري كند. دستگاه نظارت پرداخت مزبور را انجام خواهدداد بدون اينكه پيمانكار حق اعتراض بر اين عمل و مبلغ پرداختي و تعداد كارگران و ميزان استحقاقي آنان داشته باشد.
و ـ پيمانكار سعي خواهد كرد حتي الامكان كارگران مورد نياز را از بين ساكنين حدود محل كار كه صلاحيت انجام كارهاي موضوع پيمان را داشته باشند انتخاب كرده و بكار گمارد.
كارفرما مي تواند تا 15 درصد از كارگران مورد نياز عمليات موضوع پيمان را بشرط داشتن صلاحيت كار به پيمانكارمعرفي كند و پيمانكار مكلف است آنها را به كار بگمارد.
هرگاه پيمانكار از بكار گماردن كارگران ساكن حدود محل كار و يا كارگراني كه از طرف كارفرما معرفي مي شوند بدون داشتن دلايل موجه امتناع ورزد دستگاه نظارت به اين كار رسيدگي خواهد كرد و نظر دستگاه نظارت كه باتوجه به نوع كار و قابليت كارگران مزبور و رعايت حدود دستمزدها داده خواهد شد، لازم الاجرا مي باشد.
دستمزد كارگران معرفي شده از طرف كارفرما باتوجه به تخصص و مهارت آنان در حدود دستمزدهايي خواهد بود كه در كارگاه به كارگران مشابه پرداخت مي شود.
ز ـ هرگاه كاركنان و كارگران پيمانكار و پيمانكاران جزء و كارگران آنها در اجراي صحيح كار مسامحه ورزند و يا باعث اختلال نظم كارگاه گردند دستگاه نظارت و يا ناظر مقيم مراتب را براي بار اول به رئيس كارگاه تذكر خواهد داد و درصورت تكرار مي تواند از پيمانكار بخواهد كه متخلفين را از كار بركنار كند. پيمانكار مكلف به اجراي اين دستور بوده وحق نخواهد داشت بركنار شدگان را بار ديگر در همان كارگاه به كار بگمارد. اجراي اين دستور از مسئوليتهاي پيمانكارنمي كاهد و ايجاد حقي براي او نخواهد كرد.

ماده 18 ـ حسن اجراي كارها ـ برنامه و گزارشها ـ مدير كارگاه ـ آزمايشها
الف ـ پيمانكار مسئوليت كامل حسن اجراي كليه كارهاي موضوع پيمان را براساس مشخصات و نقشه ها و محاسبات فني و دستورات كتبي كارفرما يا دستگاه نظارت و يا نماينده آن بعهده دارد و نظارتي كه از طرف كارفرما و نمايندگان اودر اجراي كارها مي شود به هيچوجه از ميزان اين مسئوليت نمي كاهد.
تبصره ـ هرگاه پيمانكار نسبت به صحت بعضي نقشه ها و محاسبات فني و يا دستورات كتبي و يا به مشخصات مصالحي كه بنا به دستور كارفرما از منابع معيني تحصيل مي شود ايرادي داشته باشد بايد بلافاصله مراتب را با ذكردلائل به اطلاع دستگاه نظارت يا كارفرما برساند و در صورتي كه دستگاه نظارت و يا كارفرما صحت نقشه ها ومشخصات و محاسبات فني و دستورات را تأييد كنند و اجراي آنها را كتباً از پيمانكار خواستار شوند پيمانكار موظف است آنها را بر همان اساس انجام دهد.
ب ـ در صورتي كه حين اجراي كار پيمانكار تشخيص دهد كه تغييراتي در برنامه تفصيلي اجرايي منضم به پيمان ضروري است موظف است قبل از رسيدن موعد انجام كاري كه بنظر او بايد در برنامه آن تغيير داده شود مراتب را باذكر دليل كتباً به دستگاه نظارت اطلاع دهد. دستگاه نظارت تغييرات مورد تقاضاي پيمانكار را رسيدگي و آنچه موردقبول است به پيمانكار ابلاغ خواهد بديهي است اين تغييرات در حدود شرايط پيمان از ميزان مسئوليت پيمانكارنخواهد كاست .
پيمانكار مكلف است در پايان هر ماه آماري از تعداد و طبقات مختلف كارگران و ليست دستمزد آنان و ماشين آلات وتجهيزات موجود و آماده به كار در كارگاه را تهيه كرده و يك نسخه از آن را به ضميمه سه نسخه از عكسها و نمودارهاي پيشرفت قسمتهاي مختلف كار جهت اطلاع براي ناظر مقيم ارسال دارد.
پيمانكار متعهد است يك دوره از نقشه ها با تغييراتي كه احياناً در طي كار در آنها پيش آمده است و همچنين برنامه ومنحني ها و جداول پيشرفت كار را در كارگاه آماده داشته باشد تا هنگام ضرور بمنظور ملاحظه مورد استفاده كارفرما ـ دستگاه نظارت و كساني كه از طرف كارفرما داراي اجازه بازديد كارگاه باشند قرار گيرد.
ج ـ پيمانكار بايد قبل از شروع عمليات شخص واجد صلاحيتي را كه مورد قبول دستگاه نظارت باشد كتباً بعنوان رئيس كارگاه معرفي نمايد.
رئيس كارگاه اساساً بايد در اوقات كار در كارگاه حاضر باشد و عمليات اجرايي تحت سرپرستي و نظارت او انجام شود.
پيمانكار بمنظور اجراي عمليات و دريافت دستورات و نقشه ها از دستگاه نظارت و همچنين براي تنظيم صورت وضعيتهاي موقت اختيارات كافي به رئيس كارگاه خواهد داد.
هر نوع اخطار و ابلاغي كه مربوط به اجراي عمليات باشد و از طرف دستگاه نظارت و يا نماينده آن به رئيس كارگاه بشود در حكم ابلاغ به پيمانكار خواهد بود.
پيمانكار مي تواند در صورت لزوم رئيس كارگاه خود را عوض كند مشروط بر اينكه صلاحيت جانشين او مورد قبول دستگاه نظارت باشد.
د ـ كارفرما و دستگاه نظارت بمنظور نظارت در اجراي عمليات اقدام به آزمايش مصالح و يا كارهاي انجام يافته مي نمايد هرگاه نتايج آزمايشها به مآخذي كه در مشخصات و محاسبات فني ذكر شده است تطبيق نمايد پيمانكارمتعهد است مصالح و كارها را طبق دستور كارفرما و يا دستگاه نظارت به هزينه خود عوض كند.
هزينه آزمايشهاي بالا برعهده كارفرما است و از اين بابت مبلغي از صورت وضعيت هاي پيمانكار كسر نخواهد شد.
هرگاه ضمن اجراي كارها عيب و نقصي در آنها مشاهده شود كه مربوط به عدم صحت نقشه ها و محاسبات فني ودستورات كتبي كارفرما يا دستگاه نظارت و يا مربوط به مشخصات مصالحي كه بنا به دستور كارفرما از منابع معيني تحصيل مي شود باشد و پيمانكار طبق مفاد تبصره قسمت الف اين ماده به موقع تذكر داده و مورد توجه قرار نگرفته باشد در اين صورت هزينه رفع عيب و نقص كلاً بعهده كارفرما خواهد بود.
پيمانكار موظف است براي نمونه برداري از مصالح و يا انجام آزمايشها و يا معاينه كارها تعداد لازم كارگر ساده بطورموقت و رايگان در اختيار دستگاه نظارت بگذارد. بديهي است هزينه هاي مربوط به اين قبيل كارها بعهده كارفرماخواهد بود.

ماده 19 ـ پياده كردن نقشه ها ـ حفظ تأسيسات و نقاط نشانه و مبدأ ـ محدود نمودن عمليات در اراضي تحويل شده
الف ـ پيمانكار متعهد است كليه نقشه ها ـ امتدادها و محورها را تحت نظر و راهنماي دستگاه نظارت پياده كند وصورتمجلس هاي مربوط به امضاي پيمانكار و دستگاه نظارت خواهد رسيد.
ب ـ پيمانكار متعهد است نقاط نشانه و نقاط مبدأ و همچنين علائم مربوط به آنها را به طرز صحيح و به هزينه خودحفظ و نگاهداري كند.
طراز پي ابنيه و زيرسازي راهها و قسمتهايي كه پوشيده مي شوند و مرئي نخواهند بود صورت مجلس شده و به امضاي دستگاه نظارت يا نماينده آن و رئيس كارگاه مي رسد و ملاك اندازه گيري ها در تنظيم صورت وضعيت ها خواهد بود.
ج ـ پيمانكار نمي تواند بجز آنچه طبق نقشه ها در اراضي متعلق به كارفرما يا ملك غير از طرف كارفرما معين شده است اقدام به احداث ابنيه يا ساختمان كند.
براي ايجاد تأسيسات موقت كه براي اجراي عمليات موضوع پيمان ضروري باشد پيمانكار بايد قبلاً موافقت كارفرما ومالك اراضي را جلب كند.

ماده 20 ـ محل و شرايط تهيه مصالح و تداركات
الف ـ تهيه و تدارك مصالح و ابزار كار و ماشين آلات و وسايل حمل و نقل و آب و سوخت و بطور كلي تمام لوازمي كه براي اجراي عمليات موضوع پيمان ضروري است بعهده پيمانكار مي باشد.
پيمانكار متعهد است مصالح را منابعي كه در اسناد و مدارك پيمان تعيين شده طبق مشخصات تهيه كند و در صورتي كه حين اجرا به جهاتي كه پيمانكاران عنوان نموده و به تأئيد كارفرما برسد تهيه تمام مصالح از منابع تعيين شده امكان نداشته باشد كارفرما منافع ديگري را تعيين و به پيمانكاران ابلاغ خواهد نمود و چنانچه به مناسبت تغيير محل منابع مواد اوليه اضافه هزينه اي بابت افزايش مسافت حمل و يا عوامل ديگر ايجاد شود پرداخت آن بعهده كارفرما خواهدبود.
هرگاه تهيه مصالح و لوازمي در داخل كشور در انحصار دولت باشد كارفرما تسهيلات لازم را جهت تهيه آن مصالح ولوازم براي پيمانكار فراهم خواهد آورد.
هرگاه تهيه بعضي از مصالح و يا لوازم طبق مشخصات مربوط در داخله كشور ميسر نباشد و ورود آنها هم اساساً ازطرف دولت ممنوع شده يا بشود كارفرما يا رأساً اجازه ورود مصالح و لوازم مزبور را براي پيمانكار تحصيل خواهد كردو يا مشخصات را تغيير خواهد داد.
ب ـ پيمانكار از كليه تعهداتي كه دولت ايران ممكن است بموجب قراردادهاي تجارتي و يا مالي در مورد وارد كردنبعضي از مصالح و تجهيزات مورد نياز برعهده داشته باشد اطلاع كامل داشته و متعهد است طبق همان تعهدات و محدوديتهايي كه از اين بابت كارفرما نسبت به او قائل مي شود رفتار نمايد.
هرگاه در حين اجراي عمليات محدوديتهاي جديدي پيش آيد كه بعلت آن پيمانكار نتواند مصالح و تجهيزات مورد محدوديتهاي جديد را آزادانه و در مدتي كه پيشرفت كار ايجاب مي كند وارد نمايد مراتب را با ذكر دليل و ارائه اسناد مثبته به اطلاع كارفرما خواهد رسانيد تا باتوجه به برنامه پيشرفت كار و مدت اجراي عمليات موضوع پيمان با تراضي طرفين ترتيبي براي تأمين اين قبيل مصالح و تجهيزات داده شود.
ج ـ هرگاه در حين اجراي عمليات دستگاه نظارت تشخيص دهد كه تجهيزات موجود پيمانكار كافي براي تمام كار درمدت پيمان نمي باشد مراتب را به پيمانكار ابلاغ خواهد نمود. پيمانكار مكلف است تجهيزات خود را طبق نظردستگاه نظارت و در مدت معينه تكميل نمايد بدون اينكه بدين مناسبت ادعاي خسارتي از كارفرما داشته باشد.
د ـ پيمانكار نمي تواند ماشين آلاتي را كه براي انجام عمليات لازم باشد از كارگاه خارج كند. در مورد بيرون بردن ماشين هايي كه در كارگاه مورد احتياج نباشد پيمانكار پيشنهاد خود را به دستگاه نظارت مي دهد. دستگاه نظارت پيشنهاد مزبور را مورد توجه قرار داده و در صورت موجه بودن آن اجازه خروج خواهد داد.

ماده 21 ـ حفاظت كارگاه و شخص ثالث ـ بيمه ـ مراقبتهاي لازم
الف ـ پيمانكار از روز تحويل گرفتن اراضي و تشكيل كارگاه تا روز تحويل موقت عمليات موضوع پيمان مسئول حفظ ونگهداري ماشين آلات و تأسيسات و مصالح و اراضي و راهها و ابنيه اي كه تحت نظر و مراقبت او قرار دارد مي باشد وبه همين منظور اقدامات لازم را براي نگهداري و حفاظت كليه اشياء و تأسيسات موجود در داخل كارگاه در مقابل عوارض جوي و طغيان آب رودخانه ها و سرقت و حريق و غيره به عمل مي آورد. همچنين پيمانكار در حدود قانون حفاظت فني مسئول خسارات وارده به شخص ثالث در محوطه كارگاه مي باشد و در هرحال كارفرما در اين صورت هيچ نوع مسئوليتي بعهده ندارد.
پيمانكار متعهد است كليه تدابير لازم را براي جلوگيري از وارد شدن خسارات و آسيب به املاك مجاور اتخاذ نمايد واگر در اثر سهل انگاري او خسارتي به املاك مجاور يا محصول آنها وارد بيايد پيمانكار مسئول جبران آن خواهد بود.
ب ـ پيمانكار مكلف است آن قسمت از ساختمانها و تأسيسات موضوع پيمان را كه در شرايط مناقصه ذكر شده درمقابل مواردي از حوادث غيرمترقبه مذكور در آن شرايط به قيمت محاسبه شده در پيشنهاد مناقصه به نفع كارفرما نزدمؤسسه اي كه كارفرما تعيين مي كند بيمه نموده و بيمه نامه ها را به كارفرما تسليم نمايد.
كليه بيمه نامه ها بايد تا تاريخ تحويل موقت اعتبار داشته و در صورتي كه تاريخ تحويل موقت به عللي به تأخير افتدپيمانكار مكلف است بيمه نامه ها را تا مدتي كه لازم است تمديد نمايد.
در صورت بروز حادثه اي كه باعث از بين رفتن تمام يا قسمتي از كارهاي انجام يافته بشود پيمانكار موظف است اولاًمراتب را فوراً به كارفرما و بر طبق مقررات بيمه به بيمه گر اطلاع دهد. ثانياً طبق دستور كارفرما يا دستگاه نظارت كارها رابه حالت اوليه بازگرداند.
كارفرما خسارتهاي وارده بر آنچه را كه بيمه شده است از بيمه گر وصول نموده و به تناسب پيشرفت كار تدريجاً به پيمانكار پرداخت خواهد كرد.
تبصره ـ در صورتي كه خسارتهاي دريافتي از بيمه گر كافي براي اعاده كارها بصورت اوليه نباشد مابه التفاوت را پيمانكارشخصاً تأمين خواهد كرد.
ح ـ پيمانكار موظف است روشنايي قسمتهايي از داخل كارگاه را كه بايد روشن باشد تأمين كند و همچنين علائم خطرو وسايل حفاظتي و عنداللزوم حصاركشي را فراهم نموده و تعداد كافي نگهبان و مراقب در هرجا كه لازم باشدبگمارد. هزينه اين قبيل كارها بعهده پيمانكار است .
د ـ پيمانكار متعهد است عمليات اجرايي خود را طوري انجام دهد كه در سواره رو و پياده رو حداقل راهي براي عبور ومرور عابرين و وسائط نقليه همواره باز بماند و مصالح خود را در محلهايي انبار نمايد كه موجب ناراحتي و يا زحمت ساكنين اطراف و يا عابرين نگردد.
بديهي است استفاده از ماشين آلات در ساعات كار و بالنتيجه صداي آنها همچنين استفاده از راههاي معين بمنظورانجام عمليات مزاحمت تلقي نمي گردد.
در مواردي كه اجراي كامل عمليات ايجاب كند كه قسمتي از سواره رو يا پياده رو براي مدتي موقت با اطلاع دستگاه نظارت يا ناظر مقيم بكلي مسدود گردد عبور و مرور به وسيله راههاي انحرافي تأمين خواهد شد. ترتيب احتساب هزينه ايجاد و نگهداري اين راههاي انحرافي در شرايط خصوصي پيمان يا ساير اسناد آن معين شده است .
پيمانكار نمي تواند بدون اجازه مالكين در املاك مجاور كارگاه تصرفاتي بكند و يا آن املاك را مورد استفاده قرار دهد.همچنين پيمانكار متعهد است در حمل مصالح و ماشين آلات و عبور آنها از راهها و پلها و داخل تونلها رعايت قوانين ومقررات و تورم ها را بنمايد و اگر عبور ماشين يا مصالحي ترتيب خاصي را ايجاب كند با نظر كارفرما يا دستگاه نظارت اقدام كند.
بطور كلي هرگاه پيمانكار برخلاف مفاد اين بند رفتار كند مسئول جبران خسارت وارده بوده و بايد از عهده آن برآيد.
هـ ـ هرگاه در محوطه كارگاه و يا در مجاورت آن پيمانكاران ديگري كاري براي كارفرما انجام دهند پيمانكار متعهد است تا آنجا كه به كار او و پيشرفت آن لطمه وارد نيايد تسهيلات لازم را براي كار آن پيمانكاران فراهم بياورد.
و ـ پيمانكار متعهد است انتظامات كارگاه را به وسايل مقتضي تأمين كند و از ورد اشخاص غيرمجاز و همچنين كساني كه باعث اختلال نظم كارگاه مي شوند رأساً يا با توسل به مقامات انتظامي جلوگيري كند.
ماده 22 ـ مداخله كارفرما
هرگاه پيمانكار در اجراي قسمتي يا تمام موارد مندرج در ماده 21 سهل انگاري يا كوتاهي كند و بر اثر آن خسارتي واردآيد و همچنين از تعهداتي كه در آن ماده بعهده گرفته است خودداري نمايد كارفرما حق خواهد داشت آن تعهدات رابجاي پيمانكار انجام داده و هزينه هاي مربوطه را از محل مطالبات و يا تضمين هاي پيمانكار و به حساب او پرداخت كند. در اين صورت هرگونه ادعاي پيمانكار نسبت به اين قبيل پرداختها و همچنين نسبت به تشخيص كارفرما خواه ازنظر اساس تخلف و خواه از نظر مبلغ پرداختي بلااثر خواهد بود.
ماده 23 ـ قوانين كار و بيمه هاي اجتماعي و حفاظت فني و عوارض و مالياتها
پيمانكار تأييد مي كند كه از جميع قوانين مربوط به كار و بيمه هاي اجتماعي و حفاظت فني و همچنين قوانين مربوط به مالياتها و عوارض كاملاً مطلع بوده و متعهد است همه آنها را رعايت كند. در هرحال مسئوليت عدم اجراي قوانين ومقررات فوق الذكر متوجه كارفرما نخواهد بود.

ماده 24 ـ انتقال به غير و پرداخت مطالبات پيمانكاران جزء
الف ـ پيمانكار نمي تواند بدون موافقت كتبي كارفرما پيمان را بغير واگذار كند.
ب ـ پيمانكار مي تواند بمنظور تسهيل و تسريع در اجراي قسمت يا قسمتهايي از عمليات موضوع پيمان موافقت نامه هايي با شخص يا اشخاص يا پيمانكاران جزء منعقد كند مشروط بر آنكه آنان را از واگذاري كار بغير ممنوع دارد. اين واگذاري نبايد به هيچوجه به قسمي باشد كه از پيشرفت كار طبق برنامه بكاهد و بهرحال تحت هيچ عنوان ازمسئوليت و تعهدات پيمانكار نخواهد كاست .
در موافقت نامه بايد قيد شود كه در صورت بروز اختلاف بين پيمانكار و پيمانكار جزء نماينده كارفرما و يا دستگاه نظارت به مورد اختلاف رسيدگي نموده و هر تصميمي اتخاذ كند براي طرفين (پيمانكار و پيمانكار جزء) قطعي وغيرقابل اعتراض و لازم الاجراء است .
هرگاه در پرداخت پيمانكاران جزء باتوجه به شرايط مندرج در پيمان آنها تأخيري روي دهد در صورتي كه پيمانكارجزء تعهدات خود را براساس موافقت نامه تنظيمي بين خود و پيمانكار كاملاً انجام داده باشد و كار او مورد قبول وپسند دستگاه نظارت باشد كارفرما يا دستگاه نظارت مي تواند بنا بر تقاضاي پيمانكار جزء به كار او با حضور نماينده پيمانكار رسيدگي كند. اگر در اثر اين رسيدگي پيمانكار جزء طلبكار شود و پيمانكار از پرداخت آن خودداري كنددستگاه نظارت دست خواهد داشت طلب پيمانكار جزء را از محل مطالبات يا ضمانت نامه هاي پيمانكار به حساب اوبپردازد. در صورتي كه با اخطار كتبي دستگاه نظار پيمانكار يا نماينده او براي رسيدگي حاضر نشود كارفرما يا دستگاه نظارت رأساً رسيدگي و بترتيب فوق عمل خواهد نمود و اين عمل قطعي و غيرقابل اعتراض خواهد بود.
ماده 25 ـ اجراي عمليات موضوع پيمان در شب
بطور كلي اجراي عمليات موضوع پيمان در شب ممنوع است مگر در مواردي كه در برنامه تفصيلي اجرايي پيش بيني شده باشد.
هرگاه به سبب بروز بعضي تأخيرات انجام عمليات طبق تشخيص پيمانكار در مدت پيمان امكان پذير نباشد پيمانكارمي تواند با موافقت دستگاه نظارت قسمتي از عمليات را در شب اجرا كند.
هرگاه دستگاه نظارت تشخيص دهد كه پيشرفت كار پيمانكار به نحوي نيست كه كليه عمليات در مدت پيمان پايان يابد دراينصورت مي تواند به پيمانكار دستور دهد كه قسمتي از عمليات را در شب اجرا كند در اين حالت پيمانكارمكلف به اجراي دستور بالا بوده و حق ادعا و مطالبه هيچگونه خسارت و اضافه بها نخواهد داشت .
پيمانكار متعهد است ترتيب كار را طوري بدهد كه اجراي عمليات در شب براي ساكنين و مؤسسات مجاور زحمتي ايجاد نكند.
ماده 26 ـ اشياء عتيقه و آثار تاريخي
هرگاه ضمن اجراي عمليات موضوع پيمان اشياء عتيقه و يا آثار تاريخي و مسكوكات قديمي و نظاير آن در محل كارپيدا شود پيمانكار متعهد است بلافاصله مراتب را از طريق دستگاه نظارت به اطلاع كارفرما و همچنين طبق قوانين به اطلاع دستگاههاي انتظامي برساند. كارفرما اقدام فوري براي حفظ و نگهداري و يا انتقال اشياء عتيقه بعمل خواهدآورد.
پيمانكار بايد تا هنگام مداخله مقامات صالحه و دستگاههاي كارفرما در حفظ و نگهداري اشياء و آثار مزبور مراقبتهاي لازم بعمل آورد.
هرگاه اجراي اين ماده موجب توقف موقت و يا تعطيل عمليات موضوع پيمان گردد طبق ماده 49 رفتار خواهد شد.
ماده 27 ـ محل قانوني پيمانكار
محل قانوني پيمانكار همان است كه در مقدمه پيمان نوشته شده است و در صورتي كه اين محل تغيير كند پيمانكارمعتقد است محل جديد خود را بلافاصله كتباً به كارفرما و دستگاه نظارت اطلاع دهد. در صورتي كه پيمانكار به اين تعهد خود عمل نكند هر نامه اي كه از طرف كارفرما يا دستگاه نظارت بوسيله نامه رسان پست به محل قانوني سابق پيمانكار ارسال شود ابلاغ شده تلقي خواهد شد.