انواع پمپ

[ramincm]

پمپ های ویژه :

در موقع انتخاب پمپ برای یك كار مشخص ، شخص مسئول باید با اصول كار ومزایا ومعایب پمپ های اساسی از قبیل گریز از مركز، دورانی وتناوبی كه اصول كار آنها در فصول گذشته مورد بررسی قرار گرفتند ، آشنایی كامل داشته باشید .
با توجه به نكات ذكر شده بالا ، برای هر كار مورد نظر می توان یكی از این پمپ ها را انتخاب و مطابق با وظیفه ای كه باید انجام دهد ، آن را هماهنگ كرد . در بسیاری از حالات مشاهده شده كه هر پمپ خاصی را فقط برای انجام وظیفه ویژه ای طراحی كرده اند .
بسیاری از پمپ هایی كه در فصول قبل توضیح داده شدند ، برای انجام كارهای خاصی طراحی شده اند . برخی از این پمپ های مخصوص بوسیله قسمت های آتش نشانی ، راه آهن ، اتومبیل ها ، موتور های دیزل ، معادن ،زهكشی ، انتقال هیدرواستاتیك و ماشینهای افراز مورد استفاده قرار می گیرند . آب خالص ، فاضلاب ، خمیر كاغذ ، روغن ، شیر ، مواد شیمیایی مواد معدنی خمیری وسیالات غلیظ جزو موادی هستند كه برای انتقال آنها از پمپ های ویژه استفاده می كنند .

پمپ های خدماتی :

پمپ های تناوبی پیستونی از نوع تكی یا دوتایی را معمولاً در باغ خانه ها ، تصفیه خانه های شكر و خشكشویی ها و غیره بكار می برند . پمپ تناوبی پیستونی دوتایی كه در شكل یك نشان داده شده است ، فشار زیادی تولید كرده و معمولاً درباشگاها ، لبنیاتی ها و واحد های صنفی به كار می رود . یك جفت پمپ پیستونی دو طرفه در حقیقت باعث می شود كه در هر دور دوران محور ، پیستون ها چهار حركت داشته و مایع خارج شده از پمپ جریان ثابتی داشته باشد . این پمپ می تواند هر جور مایع سرد یا گرم ( تا 200 درجه فارنهایت ) را انتقال دهد ، پمپ مزبور قادر است در هر ساعت بین 295 تا 1080 گالن از سیال را بافشاری در حدود 150 تا 300 پوند بر اینچ پمپاژ نماید .
پمپ دورانی دنده ای یك پمپ همه كاره بوده و براحتی قادر است هر جور سیال یا غلیظ را انتقال دهد . این پمپ بسیار نرم كار كرده و بازده آن در هر دو جهت یكسان است . این پمپ ها قادرند هر جور سیال سنگین و غلیظ از قبیل مركب چاپ یا مواد عایق كاری پشت بام یا هر جور سیال رقیق و سبك از قبیل بنزین ، گازوئیل و مواد مشابه را به سادگی انتقال دهند .
پمپ نشان داده شده به راحتی قادر است بین 40 تا 600 گالن در دقیقه از سیالات مختلف را انتقال داده و فشار آنها را به حدود 10 پوند بر اینچ مربع برساند .
پمپ دورانی دنده ای محدوده خدماتی وسیعی داشته و برای روغنكاری تحت فشار ، خدمات هیدرولیكی ، سوخت رسانی و پمپاژ سیالات تصفیه شده به كار می رود .
روغنكاری یاتاقان ها بوسیله سیالی كه در حال پمپاژ است صورت می گیرد . راه‌اندازی این پمپ ها بصورت خود كار صورت گرفته و بازده آنها در هر دو جهت یكسان است . این نوع پمپ ها در اندازه های مختلفی از تا 110 گالن در دقیقه در دسترس هستند . انواع آنها را می توان طوری تنظیم كرد كه فشار سیال را تا 150 پوند بر اینج مربع بالا ببرند .
از این پمپ می توان در استخر ها ، آبیاری چمن ها ، سیر كولاسیون مجدد جریان سیال ، آبكشی ، چاها وآب انبارها ، وانتقال مواد شیمیایی استفاده نمود . وقتی ارتفاع در حدود 120 فوت باشد ، این پمپ قادر است در هر دقیقه 10 تا 130 گالن را پمپاژ نماید .
یك جور پمپ گریزاز مركز یك طبقه دو مكشی كه در مقطع افقی به صورت دو پارچه ساخته شده است . جداره پمپ ضخیم بوده ، راندمان بالایی داشته وفشار زیادی در حدود 175 پوند بر اینج بر متر مربع را ایجاد می نماید . این پمپ برای آبرسانی عمومی ، آبیاری شهری ، خنك كردن كنداسور ، سیر كولاسیون آب ، خدمات صنعتی ، خدمات ساختمانی و كارخانه های شیمیایی بكار می رود .
بزرگترین مشخصه ای پمپ این است كه قادر به انتقال سیالاتی كه مواد جامد معلق در خود دارند . از پمپ مزبور در فاضلاب های صنعتی ، زهكشی عمومی ، چاه فاضلاب ، كارخانه های شیمیایی ، آبكشی عمومی وبسیاری مقاصد دیگر استفاده می كنند . پروانه مصرف شده از نوع كاملاً پوشیده و غیر قابل انسداد بوده ومحفظه بسیار ظریف و دقیقی دارد . وقتی ارتفاع در حدود 150 فوت است ، ظرفیت خروجی پمپ در حدود 300 گالن در دقیقه می باشد . این پمپ‌ها در انواع چپ گرد یا راست‌گرد ساخته شده و برای سهولت نصب ، آنها را به 5 صورت می توان بر روی هم سوار كرد .
یك جور پمپ گریز از مركز یك طبقه یك مكشی وجود دارد كه در آن موتور وپمپ مستقیماً به هم مربوط شده اند. این پمپ را درانواع و اندازه های مختلف طوری طراحی می كنند كه در ارتفاعی در حدود 500 فوت در دقیقه قادرند 200 گالن آب را پنپاز نمایند . ساختمان این پمپ ها بسیار متنوع بوده و انواع مختلف آنها قادرند آب یا مواد خرنده شیمیایی را پمپاژ نمایند .
بدنه پمپ در مقطع افقی به صورت دو پارچه ساخته شده ودر موقع تعمیر یا بازرسی براحتی می توان بدون دست زدن به سیستم لوله كشی ، آنها را از هم جدا نموده و قطعات متحرك را بازرسی نمود . این پمپ ها را برای ظرفیت های بین 10 تا2000 گالن بر دقیقه طراحی می كنند.
برای انتقال آب تصفیه شده با هر دمای دلخواه از پمپ توربینی چهار طبقه یك مكشی می توان استفاده نمود . وقتی ارتفاع در حدود 1500 فوت است ، پمپ مزبور را می توان طراحی كرد كه از 20 تا 900 گالن آب را در هر دقیقه پمپاژ نماید .بازده مكانیكی وهیدرولیكی این پمپ ها قابل توجه است .

پمپ های شیمیایی و فرایندی :

در بسیاری از صنایع شیمایی و كارخانه های كاغذ سازی برای انتقال بسیاری از سیالات خورنده و ساینده از پمپ های گریز از مركز استفاده می كنند . البته بدیهی است كه چون بدنه ، محور ، پروانه و سایر قسمت های متحرك پمپ با مواد ساینده و خورنده در تماس اند ، بسرعت فرسوده شده و عمرشان كم می‌شود . در عمل برای اینكه از كاهش عمر سریع این پمپ ها جلوگیری كنند ، كلیه قسمت های متحرك پمپ را كه با این سیالات در تماس اند با لایه ای از لاستیك مذاب پوشانده و پس از خنك شدن وچسبیدن آن ، قطعه را در جای خود سوار می كنند .
اسید ها و بازها با غلظت ودمای مختلف ، سود سوز آور ، آب گوگردی ، كلرات پتاسیوم ، آب آهك ، اسید هیپو كلرید ریك وبسیاری از سیالات مشابه را بوسیله این پمپ ها انتقال می دهند . در كارخانه های كاغذ سازی از پمپ ها برای انتقال مواد از یك نقطه به نقطه دیگر استفاده می كنند .
در ابتدا آب سرد وخمیر كاغذ به میزان كافی به قسمت مورد نیاز ماشین كاغذ سازی انتقال می یابد . انواع و اقسام مواد شیمیایی كه برای ساخت كاغذ مورد نیاز می باشد بوسیله پمپ ها به محل دستگاه هدایت و فاضلاب حاصل نیز بوسیله پمپ ها به محل مناسب پمپاژ می شوند .
محفظه مكش پمپ گریز از مركز افقی در ابتدای آن واقع گردیده است . از این پمپ معمولاً در صنایع شیمیایی و پتروشیمی وسایر كارخانه جات مشابه كه كار اصلی آنها انتقال انواع واقسام سیالات رقیق و غلیظ وخورنده وغیر خورنده است استفاده می كنند .
وضعیت خاص پروانه پمپ های گریز از مركز موجب افزایش موارد استفاده از آنها در صنایع كاغذ سازی شده است . معدود بودن تعداد پره ، ورودی های بزرگ و وجود صفحات و فلانچ های سنگین و ضخیم جزو مزایای این پمپ ها بشمار می روند . پروانه ها پوشیده بوده و به صفحات سایشی نیازی ندارند . شكل وتعداد پره ها به كاری كه پمپ باید انجام دهد بستگی دارند .
برای پمپاژ آب میوه ، شیر ، اسید ها ودیگر محلول های اسیدی از پمپ گریز از مركز پیركس یا بلوری استفاده می كنند . علت استفاده از شیشه یا پیركس این است كه شیشه در مقابل اسید ها و مواد مشابه مقاوم بوده و با آنها از نظر شیمیایی تركیب نمی شوند . اسید هیدرو فلوریك و اسید فسفر یك بلوری تنها اسید هایی هستند كه با شیشه تركیب می شوند . برای انتقال مواد قلیایی به هیچ عنوان نباید از پمپ های بلوری استفاده كرد .

پمپ های ناقل فاضلاب :

این جور پمپ ها جهت انتقال فاضلاب و لجن و مواد مشابه بكار می روند ، مواد جامدی كه از ته نشین كردن فاضلاب و تصفیه آنها بدست می آید لجن یا تفاله نامیده می شوند . تفاوت در طراحی پروانه ، تنها عاملی است كه در موقع بكار گیری پمپ های گریز از مركز جهت انتقال فاضلاب یالجن باید مورد نظر قرار گیرد . در این صورت برای ممانعت از انسداد پمپ ، پروانه مصرف شده از نوع پوشیده بوده و عرض بیشتری دارد و به نسبت ظرفیت پمپ از دو یا چهار پره تشكیل می شوند . سوراخ ورودی این پره ها را معمولاً بصورت مدور می سازند تا در مقابل عبور جریان مقاومت كمتری از خود نشان دهد ضمناً آن را طوری فرم می دهند تا از مسدود شدنش بوسیله مواد ریش ریش ، پارچه یا كاغذ كه می خواهند خود را به صورت یك گلوله در آورند ، جلوگیری بعمل آید .
انتقال لجن های باقی مانده از یك مركز تصفیه فاضلاب بمراتب مشكل تر از پمپاژ فاضلاب اصلی است زیرا لجن های مزبور به میزان بسیار زیادی مواد معلق ومزاحم را در خود دارند علاوه بر طرح خاصی كه در مورد پروانه این پمپ ها بكار می رود ، برای آنكه مواد مزبور با فشار بطرف پروانه رانده می‌شوند ، در نزدیكی دهانه ورودی زائده ای به شكل پیچ دونخه ایجاد می كنند . هر كدام از راهای مزبور به یك پره پروانه ختم می شود . مواد جامد مزاحم و پارچه های ریش ریش كه می خواهند در كناره ها وگوشه ها پنهان شد و یا راه مجرای ورودی را ببندند به محض رسیدن به پیچ مزبور تحت تأثیر یك جریان گردابی وار قرار گرفته و بین مار پیچ های داخلی بدنه پیچ خورد می شوند .
در موقع نصب پمپ های ناقل فاضلاب باید توجه داشت كه چون این پمپه تقریباً دائمی می باشند باید پایه ، بدنه وسایر قسمت های لازم را به طور مطمئنی در جای خود جاسازی ومحكم نمود .
پمپ لجن ، 11 بدنه ضخیمی داشته و پایه چدنی است . در روی بدنه پمپ چندین دریچه بازدید وتخلیه تعبیه شده كه به تناوب می توان آنها را باز كرده و موادی را كه احتمالاً باعث كاهش راندمان كار پمپ شده اند ، از آنجا بیرون ریخت .

سایر پمپ های ویژه :

علاوه بر پمپ های شیمیایی وفرایندی وپمپ های ناقل فاضلاب ، پمپ های دیگری نیز وجود دارند كه هر كدام را برای مقصود خاصی طراحی ومی سازند . یكی از این نمونه ها ، پمپ های هستند كه در كارخانه های قند سازی بكار می روند .

پمپ های ناقل خمیر مواد معدنی :

بیشتر این پمپ ها از نوع تناوبی بوده و در كارخانه های قند سازی بكار می روند . این پمپ ها فاقد سوپاپ های ورودی بوده و سیال مورد نظر در اثر سنگینی خود به داخل پمپ كشیده می شود ( عمق منفی ) . در نتیجه وظیفه سوپاپ ورودی بوسیله پیستون پمپ تناوبی انجام می شود .

پمپ های آبكشی :

چاهك را نباید با چاه فالاب اشتباه كرد . غلظت سیالاتی كه در داخل چاهك قرار دارند به اندازه چاه فاضلاب نبوده وضمناً فاقد مواد مزاحم اضافی می باشند . در حقیقت چاهك را باید با آب انباری دانست كه در پایین ترین نقطه ساختمان حفر شده و آبریزی های كلیه دستشویی ها و غیره به آن سرازیر می شوند .
هر چند وقت یك بار، پمپ مخصوصی كه در چاهك نصب شده به صورت خود كار روشن شده وآب موجود در آن را تا سطح معینی كاهش می دهد .
در ساختمانهایی كه پایه آنها به طور كامل عایق بندی نشده ، در فصل بارندگی ، برای تخلیه آبی كه در زیر ساختمان جمع شده نیز از این پمپ هابهره می گیرند . عمل كردن این پمپ ها معمولاً خود كار بوده و چون در آب غوطه وند به هواگیری و راه اندازی اولیه نیازی ندارند . از قسمتی از بدنه موتور شناوری آویزان است كه به مجرد بالا آمدن سطح آب باعث روشن شدن خود كار موتور می شود . به تدریج كه سطح آب پایین می افتد و در ارتفاع معینی كه تقریباً آب چاهك خالی شده باشد ، مجدداً باعث خاموش شدن موتور می شود .

پمپ های آبیاری :

پمپ هایی كه به این منظور بكار می روند برای ارتفاع كم و ظرفیت های زیاد طراحی می شوند . از این پمپ ها برای زهكشی ، كنترل سیلابها و همچنین مقابله با بارندگی های ناگهانی نیز استفاده می كنند . از آنجایی كه پروانه این پمپ ها شبیه پروانه زیر دریایی ها می باشد به آنها پروانه ملخی هم گفته می‌شود . احتیاجات عمومی این گونه پمپ ها باعث شده كه آنها را به صورت یك پارچه و قابل حمل ونقل طوری بسازند كه بسادگی در بالای جریانی از آب معلق شده و یا از اسكلتی كه در بالای جریان آب تعبیه شده آویزان گردند .

پمپ های دیافراگمی :

در این پمپ ها بجای استفاده از پیستون یا انگشتی ، از یك ماده قابل ارتجاع ( شبیه لاستیك ) استفاده می كنند . انواع اصلی این پمپ ها عبارتند از :
1- نوع بسته
2- نوع باز
بیشتر موارد استفاده شده از این پمپ برای خارج كردن سیالات موجود در زیر پایه ساختمانها ، خندق ها ، زیر آب ها وسایر جاهایی است كه آب مورد نظر با گل و شن و ماسه همراه است .

[RM10]

بهتر است این مطالب طولانی بخش بخش ارائه شود که راحت تر خوانده شود