روشهاي گزارش غلظت ناخالصيها :
چون مقادير نسبي مواد شيميايي موجود در آب معمولا كم است ،آنها را بر حسب ميلي گرم در ليتر( mg-1 )جزء در ميليون (p.p.m ) يا براي مقادير بسيار كمتر از جزء در بيليون ( p.p.b ) بيان مي كنند. املاح ،هنگام حل شدن در آب به آنيونها وكاتيون(هاي تشكيل دهنده خود) تجزيه مي شوند. اجزاءفلزي(كلسيم ، سديم، منيزيم، هيدروژن ،وغيره)كه جزو كاتيونها محسوب مي شوند بارهاي الكتريكي مثبت دارند واجزا غير فلزي (گوگرد،كلر،اكسيژن،وغيره )داراي بار الكتريكي منفي وجزو آنيونها محسوب مي گردند. آناليز آب رابه دو روش بيان مي كنند : 1-بيان غلظت هر يك از كاتيونها وآنيونها برحسب ( mg-1 )بدون نشان دادن نحوه تركيب آنها با يكديگر در آب ديگ بخار 2-بيان هر تركيب بر حسب ( mg-1 )به عنوان معادل شيميايي مقدار كربنات كلسيم (اين روش جهت سهولت محاسبات در بهينه سازي آب ديگ بخاراستفاده مي شود.) مقدار كل املاح موجود در آب بهينه شده يا آب تغذيه و آب ديگ بخار را مي توان به طور تقريبي با اندازه گيري هدايت الكتريكي نمونه تعيين كرد . آب خالص هادي ضعيفي براي الكتريسيته مي باشد و با افزايش املاح ،اين هدايت زيادتري مي گردد. مقدار هدايت را بر حسب ميكرور زيمنس بر سانتيمتر ( US cm-1 ) يا ميكرومو بر سانتيمتر ( Micromho cm-1 )هردو در دماي مشخص ، بيان مي كنند (هر ميكروزيمنس بر سانتيمتر معادل يك ميكروموبر سانتيمتر است). چون هدايت الكتريكي آب بستگي به عواملي نظير نوع جامدات موجود در آب دارد بنابراين نمي توانند بيانگر واقعي چگونگي آب باشد،مگر اينكه در شرايط مختلفي آب ديگ بخار را توسط اعمال شيميايي تجزيه ودستگاه را تنظيم (كاليبره )كرد. وضعيت تقريبي كل املاح محلول ( TDS )در آب ديگ بخار را مي توان با ضرب كردن هدايت بر حسب ميكروزيمنس بر سانتيمتر يا ميكروموبر سانتيمتر در ضريب 0.7 به دست آورد. 2-درجه خلوص بخاروتراوش املاح 1-2 درجه خلوص بخار معمولا بخار آبي كه از ديگ بخارخارج مي شود به صورت خالص نيست ،زيرا به طوركلي تمام املاح محلول در آب ديگ بخارتا اندازه اي در بخار داغ،تبخير مي شوند. ميزان تبخير بستگي به نوع املاح موجود و فشار عملياتي ديگ بخاردارد.به همين دليل ، محدوديتي براي مقدار مجاز سطح بعضي املاح ،به خصوص سيليس ،در آب ديگ بخار قليل شده اند تا مقادير املاح محلول وسيليس در بخار آب ،به ميزان كم وقابل قبولي تقليل يابد. وجود اينگونه املاح رادربخار به نام تراوش شيميايي وبا موردي كه در ارتباط با خارج شدن ذرات آب با بخار است وبه نام تراوش ميكانيكي معروف است ، متمايز مي باشد. در مورد اخير ، قطرات ريز آب كه همراه با مواد شيميايي محلول در آب ديگ است يا بخار ، خارج مي گردد. در ديگ هايي كه بخار اشباع تهيه مي كنند، ميزان خلوص بخار را با خشكي بخار يا رطوبت بخار مشخص مي كنند، ودر ديگ هايي كه بخار داغ تهيه مي كننند با اصطلاح كل املاح محلول بيان مي نمايند.در ديگ هاي لوله –آتشي مقدار آب موجود در بخاررابا تقليل سرعت بخار خروجي از سطح آب كنترل مي كنند. در اين ديگ ها درجه خلوص بخار اشباع در حدود 98%فرض مي شود .سرعت جداشدن بخار از سطح آب در اين ديگ هانبايداز 60mm s-1تجاوز كند. درديگ هاي لوله-آبي كه مجهزبه مخزنهاي آب و بخارهستندودر مقايسه با ديگ ها ي لوله-آتشي دريك ظرفيت معين ،قطر مخزن كوچكتري دارند،با تعبيه سيستم جداكننده اي كه شامل مجموعه اي ازديوارها،توريها يا جداكننده هاي سيكلوني درداخل ديگ بخار است درجه خلوص بخار راتأمين مي نمايند.در ديگ هايي كه بخار داغ تهيه مي كنند ، درجه خلوص بخار ( 1mg l-1 )يا يك جزءدر ميليون ودركاربردهاي ويژه بخار،كمتر ازاين مقدار است. درخارج از ديگ بخار نيز جداكننده هاي درشبكه لوله كشي بخار-هم در مورد ديگ هاي لوله-آتشي وهم ديگ هاي لوله –آبي-در نظر گرفته شده است كه با انشعابات تند وناگهاني (نظير محفظه هاي جدا كننده در طول لوله هاي توزيع بخار م.)موجب بهبود كيفيت بخار مي گردند.درجه خلوص پيشنهاد شده آب تغذيه وْآب ديگ بخار در فشارهاي مختلف عملياتي بخار در مجموعه استاندارد {1،2،3}ياتوسط سازندگان ديگ هاي بخار درراه كارهاي عملياتي آنها ذكرشده است.دريك تعريف كلي،مقداركل املاح محلول درديگ بايدكمتراز 3500mg l-1 باشد،واين امربستگي شديدي به تركيب املاح محلول دارد.درجه خلوص ياكيفيت بخار تحت تأثيرغليان وكف كردن به شدت پايين مي آيد. 2-2 غليان غليان عبارت از حمل مقادير قابل توجه آب به بخاراست.چنانچه حجم زيادي از آب به درون لوله بخار واردشود،خسارات جبران ناپذيري برپره هاي توربين وارد مي سازد،چون قطرات آب باسرعت بخاركه به 50ms-1 يا 180كيلومتردرساعت مي رسدبه پره ها برخوردمي كند .غليان توسط عوامل زير پيش مي آيد : 1- بهره برداري از ديگ با بالا بودن سطح آب در ديگ بخار 2- بهره برداري از ديگ بخار بافشار پايين ترازنرمال،كه باعث افزايش حجم وبالارفتن سرعت بخارمي گردد(شكل 6-2) 3- بهره برداري بيش از حد از ديگ بخار كه منجر به كاهش فشار ديگ وافزايش سطح آب مي گردد.

منبع مطالب :كتاب تكنولوژي ديگ هاي بخار صنعتي تاليف David Gunn & Robert Horten و با ترجمه مهندس رفيعي پور