تفاوتهای اصلی چیلرهای جذبی وتراکمی عبارتند از :
الف - چیلرهای تراکمی برای گردش مبرد از کمپرسور استفاده می کنند در حا لی که
چیلرهای جذبی فاقد کمپرسور بوده و به جای آن از انرژی گرمایی منابع مختلف
استفاده کرده و غلظت محلول جاذب را تغییر می دهند، همچنان که غلظت تغییر م ی
کند، فشار نیز در اجزای مختلف چیلر تغییر می کند. این اختلاف فشار باعث گردش
مبرد در سیستم می گردد.
ب - ژنراتور و جذب کننده در چیلرهای جذبی جانشین کمپرسور در چیلره ای تراکم ی
شده است.
ج - در چیلرهای جذبی از یک جاذب استفاده می شود که عموماً آب یا نمک لیتیوم
بروماید است.
د - مبرد در چیلرهای تراکمی یکی از انواع کلروفلئوروکربن ها یا هالوکلروفلئوروکربن ها
است در حالی که در چیلرهای جذبی مبرد معمولاً آب یا آمونیاک است.
ه - چیلرهای تراکمی انرژ ی مورد نیاز خود را از انرژ ی الکتریک ی تأمین م ی کنند در
حالی که انرژی ورودی به چیلرهای جذبی از آب گرم یا بخار وارد شده به ژنراتور تأمین
می شود. گرما ممکن است از کوره هوای گرم یا دیگ آمده باشد . در بعض ی اوقات از
گرمای سایر فرایندها نیز استفاده م ی شود ما نند بخار کم فشار یا آب داغ صنایع ،
گرمای باز گرفته شده از دود خروجی توربین های گازی و یا بخار کم فشار از خروج ی
توربین های بخار.
مهمترین مزایای چیلرهای جذبی نسبت به چیلرهای تراکمی عبارتند از:
الف - صرفه جویی در مصرف انرژی الکتریکی:
همانطور که گفته شد چیلرهای جذبی از گاز طبیعی، گازوئیل یا گرمای تلف شده به
عنوان منبع اصلی انرژی استفاده می کنند و مصرف برق آنها بسیار ناچیز است . به
میزان مصرف برق، مقایسه و تحلیل های کمی در فصول بعدی اشاره خواهد شد.
ب - صرفه جویی در هزینه خدمات برق:
هزینه نصب سیستم شبکه الکتریکی در پروژه ها بر اساس حداکثر توان برداشت قابل
تعیین است. یک چیلر جذبی به دلیل اینکه برق کمتری مصرف می کند، هزینه خدمات
را نیز کاهش می دهد. در اکثر ساختمان ها نصب چیلره ای جذ بی موجب آزاد شدن
توان الکتریکی برای مصارف دیگر می شود.
ج - صرفه جویی در هزینه تجهیزات برق اضطراری :

در ساختمانهایی مانند مراکز درمانی و یا سالن های کامپیوتر که وجود سیستمه ای
برق اضطراری برای پشتیبانی تجهیزات خنک کننده ضرور ی است ، استفاده از چیلر
های جذبی موجب صرفه جویی قابل توجهی در هزینه این تجهیزات خواهد شد.
د - صرفه جویی در هزینه اولیه مورد نیاز برای دیگ ها:
برخی از چیلرهای جذبی را می توان در زمستان ها به عنوان هیتر مورد استفاده قرار
داد و آب گرم لازم برای سیستم های گرمایشی را با دماهای تا حد ٢٠٣ تأمین نمود .
در صورت استفاده از این چیلرها نه تنها هزینه خرید دیگ کاهش می یابد بلکه صرفه
جویی قابل ملاحظه ای در فضا نیز بدست خواهد آمد.
ه - بهبود راندمان دیگ ها در تابستان :
مجموعه هایی مانند بیمارستان ها که در تمام طول سال بر ای سیستمه ای استریل
کننده، اتوکلاوها و سایر تجهیزات به بخار احتیاج دارند مجهز به دیگ ه ای بخار بزرگ ی
هستند که عمدتاً در طول تابستان با بار کمی کار م ی کنند . نصب چیلره ای جذ بی
بخار در چنین مواردی موجب افزایش بار و مصرف بخار در تابستان ها شده و در نتیجه
کارکرد دیگ ها و راندمان آنها بهبود قابل توجهی خواهد یافت.
و - بازگشت سرمایه گذاری اولیه :
چیلرهای جذبی به دلیل نیاز کمتر به برق در مقایسه با چیلرهای تراکمی، هزینه های
کارکردی را کاهش می دهند. اگر اختلاف قیمت یک چیلر جذ بی و یک چیلر تراکم ی
هم ظرفیت را به عنوان میزان سرمایه گذار ی و صرفه جو یی سالانه از محل کاهش
یافتن هزینه های انرژ ی را به عن وان بازگشت سرمایه در نظر بگیریم ، م ی توان با
قاطعیت گفت که بازگشت سرمایه گذاری صرف شده برای نصب چیلره ای جذ بی با
شرایط بسیار خوبی صورت خواهد گرفت.
ز - کاسته شدن صدا و ارتعاشات:
ارتعاش و صدای ناشی از کارکرد چیلرهای جذبی به مراتب کمتر از چیلره ای تراکم ی
است. منبع اصلی تولید کننده صدا و ارتعاش در چیلره ای تراکم ی، کمپرسور است .
چیلرهای جذبی فاقد کمپرسور بوده و تنها منبع مولد صدا وارتعاش در آنها پمپه ای
کوچکی هستند که برای به گردش درآوردن مبرد و محلول لیتیم برماید کاربرد دارند .
میزان صدا و ارتعاش این پمپهای کوچک قابل صرف نظرکردن است.
ح - حذف مخاطرات زیست محیطی ناشی از مبردهای مضر:
که موجب HCFC یا CFC چیلرهای جذبی بر خلاف چیلرهای تراکمی از هیچ گونه ماده
تخریب لایه ازن می شوند ، استفاده نمی کنند. لذا برای محیط زیست خطر ی ایجاد
نمی نمایند. چیلرهای جذبی غالباً از آب به عنوان مبرد استفاده م ی کنند . یک چیلر

جدید در هر شرایطی، یک سرمایه گذاری بیست و چند ساله است . تغییرات دائم ی
قوانین و مقررات استفاده از مبردها موجب م ی شود تا استف اده از مبرد ی طبیع ی
مانند آب در چیلرهای جذبی گزینه ای بسیار قابل توجه به شمار آید.
ط- کاستن از میزان تولید گازهای گلخانه ای و آلاینده ها:
میزان تولید گازهای گلخانه ای (مانند دی اکسید کربن) که تأثیر قابل توجه ی در گرم
شدن کره زمین دارند و آلاینده ها (مانند اکسیدهای گوگرد، اکسیدهای نیتروژن و ذرات
معلق) توسط چیلرهای جذبی در مقایسه با چیلرهای تراکمی بسیار کمتر است.
٣- مقایسه چیلرهای جذبی و تراکمی ژنراتور
ژنراتور معمولاً در محفظه بالایی چیلرهای جذ بی قرار داشته و وظیفه تغلیظ محلول
لیتیوم بروماید رقیق و جدا سازی آب مبرد را بر عهده دارد.
جذب کننده
جذب کننده معمولاً در پوسته پایینی چیلرهای جذبی قرار داشته و وظیفه جذب بخار
مبرد تولید شده در محفظه اواپراتور را بر عهده دارد.
اواپراتور
اواپراتور معمولاً در پوسته پایین چیلرهای جذبی قرار می گیرد. مایع مبرد در اواپراتور به
لحاظ فشار پایین محفظه (خلأ نسبی) تبخیر شده و باعث کاهش درجه حرارت آب
سرد تهویه درون لوله های اواپراتور می گردد.
کندانسور
کندانسور معمولاً در پوسته های بالا یی چیلره ای جذ بی واقع شده است و وظیفه
تقطیر مبرد تبخیر شده توسط ژنراتور را بر عهده دارد. بخار مبرد در برخورد با لوله ه ای
حاصل از آب برج، تقطیر شده و به تشتک اواپراتور سرریز می شود. محلول جاذب
این محلول در سیکل های پروژه حاضر محلول لیتیوم بروماید و آب است.
مایع مبرد
مایع مبرد در چیلرهای جذبی پروژه حاضر، آب خالص (آب مقطر) می باشد که به جهت
فشار پایین محفظه اواپراتور در اثر تبخیر خاصیت خنک کنندگی خواهد داشت.

کریستالیزه شدن
محلول لیتیوم بروماید در غلظت معمولی به صورت مایع است ، ول ی چنانچه تغلیظ
اولیه بیش از حد ادامه یابد حجم بلورهای ریزی که در آن تشکیل م ی شوند ، بزرگتر
شده و ممکن است باعث مسدود شدن کامل مسیر عبور محلول شود. به این پدیده
کریستالیزه شدن گویند.
ضریب عملکرد
پارامتر ضریب عملکرد در دستگاههای برودت ی از جمله چیلره ای جذ بی شاخصی از
بازدهی دستگاه می باشد. مقادیر بالاتر این پرامتر نشان دهنده مصرف بهینه انرژ ی
حرارتی می باشد.
روش تبرید جذبی یک روش عالی برای تهویه در تأسیساتی می باشد که ظرفیت دیگ
اضافی داشته و می توانند بخار یا آب داغ مورد نیاز برای راه اندازی چیلر را ایجاد کنند .
چیلر های جذ بی ظرفیت بین ٢۵ تا ١٢٠٠ تن برودت ی را براحت ی تأمین م ی کنند .
گرمای مورد نیاز برای کارکرد این چیلرها به طور مستقیم از گاز طبیع ی یا گازوئیل
تامین میشود. منابع غیر مستقیم گرما در چیلرهای جذبی عبارتند از آب داغ ، بخار پر
فشار و کم فشار. به خاطر همین تولید کنندگان مختلف در جهان سه نوع اصل ی چیلر
جذبی ارائه می نمایند که عبارتند از: شعله مستقیم، بخار و آب داغ.
می توانیم چیلرهای جذبی را در دو دسته چیلرهای جذ بی آب و آمونیاک و چیلره ای
جذبی لیتیوم بروماید و آب طبقه بند ی نمود . در هر سیکل تبرید جذ بی یک سیال
جاذب و یک سیال مبرد وجود دارد که تقسیم بندی فوق بر این مبنا انجام شده است .
در سیستم آب و آمونیاک، سیال مبرد آمونیاک و سیال جاذب ، آب اس ت. در سیستم
لیتیوم بروماید و آب، سیال مبرد آب و سیال جاذب محلول لیتیوم بروماید است.
علاوه بر زوج مبرد و جاذب ه ای ذکر شده ، در بعض ی سیکل ه ای تبرید جذ بی از
زوجهای دیگری نیز استفاده میکنند که تا حدودی به شکل زیر هستند:
زوج های مبرد و جاذب
مبرد..................................... جاذب .................... نوع جاذب
نمک) ) .................... LiBr ......................................H2O
نمک) )...................... LiClO3...................................H2O
نمک) )...................... CaCl2 ...................................H2O
سایت ساختمان مرجع صنعت ساختمان sakhtemoon.com
بر حسب اجزای سیستم هم باز هم میشه تقسیم بندی های دیگه ای کرد مثلاً م ی
توان سیکل های تبرید جذبی را به سیکل های تبرید یک اثره، دو اثره و سه اثره طبقه
بندی کرد. سیکل های تبرید جذ بی تک اثره و دو اثره در مقیاس بسیار وسیع و در
اشکال متنوع ساخته می شوند.
اصطلاحات فنی رایج در چیلر جذبی
- ژنراتور: ژنراتور معمولاً در محفظه بالایی چیلرهای جذبی قرار میگیره و وظیفه تغلیظ
محلول لیتیوم بروماید رقیق و جدا سازی آب مبرد را بر عهده دارد.
- جذب کننده :جذب کننده در پایین چیلرهای جذ بی قرار میگیره و وظیفه جذب بخار
مبرد تولید شده در محفظه اواپراتور را بر عهده دارد.
- اواپراتور :اواپراتور در قسمت پایین چیلرهای جذبی قرار میگیرد. مایع مبرد در اواپراتور
به خاطر فشار پایین محفظه (خلأ نسبی) تبخیر شده و باعث کاهش درجه حرارت آب
سرد تهویه درون لوله های اواپراتور می گردد.
- کندانسور: کندانسور در قسمت های بالایی چیلره ای جذبی قرار میگیر د و وظیفه
تقطیر مبرد تبخیر شده توسط ژنراتور را بر عهده دارد. بخار مبرد در برخورد با لوله ه ای
حاصل از آب برج، تقطیر شده و به محفظه اواپراتور سرریز می شود.
- محلول جاذب: این محلول معمولا محلول لیتیوم بروماید و آب است.
- مایع مبرد: مایع مبرد در چیلرهای جذبی معمولا آب خالص (آب مقطر) می باشد که
به خاطر فشار پایین محفظه اواپراتور در اثر تبخیر خاصیت خنک کنندگی خواهد داشت.
- کریستالیزه شدن: محلول لیتیوم بروماید در غلظت معمو لی، مایع است ول ی اگ ر
تغلیظ اولیه بیش از حد ادامه داشته باشد حجم بلورهای ریزی که در آن تشکیل م ی
شوند، بزرگتر شده و ممکن است باعث مسدود شدن کامل مسیر عبور محلول شود .
به این پدیده کریستالیزه شدن گویند.
- ضریب عملکرد: ضریب عملکرد در دستگاهه ای برودت ی از جمله چیلره ای جذ بی،
مدول بازدهی دستگاه می باشد. مقادیر بالاتر این پارامتر نشان دهنده مصرف بهینه
انرژی حرارتی می باشد.
٢. خواص محلول لیتیوم بروماید و آب
لیتیوم بروماید یک نمک جامد کریستالی است که هر گاه غلظت آن در آب به حدود ٣٠
تا ۴٠ درصد برسد به حالت محلول در می آید و پنج مشخه دارد که شامل:
(P-T-X) الف- منحنی فشار- دما- غلظت
(h-X-T) ب- منحنی آنتالپی - غلظت - دما

ج- منحنی های وزن مخصوص - غلظت، ویسکوزیته - دما، گرمای ویژه - غلظت
در ارتباط با منحنی های فوق الذکر توجه به نکات زیر ضروری است :
محدوده دما از ۴٠ تا ٣۵٠ درجه فارنهایت در نظر گرفته شده P-T-X الف- در منحنی
% است. غلظت لیتیوم بروماید نیز در محدوده ۴٠ تا ٧٠ درصد است . زیر منحن ی ٧٠
غلظت محدوده کریستالیزاسیون می باشد. محدوده ی کاری چیلرهای جذ بی غلظت
های حدود ۵۵ تا ٧٠ درصد است. .
١ بر / ٢ تا ٨ / ب- گرمای ویژه محلول در محدوده غلظت ه ای ۵۵ تا ۶۵ درصد بین ٠۵
است. kg.K) kJ)/ حسب
بدترین ایراد این چیلر ها هم میزان سر و صدای بالا ی آنهاست . ب ه همین علت در
مجتمع های بزرگ بیشتر استفاده میشوند.
و پانل هوشمند (Absorption chiller) معرفی عملکرد چیلر جذب ی
خورشیدی در صنعت ساختمان
در ١٠٠ سال اخیر افزایش مصرف سوخته ای فسیل ی منجر به بالاتر رفتن غلظت
اتمسفری دی اآسید آربن تا ٣٠ شده اس ت تا آنجا آه ۴٢ % از انرژ ی مورد نیاز از
سوختهای فسیلی (نفت و گاز و...) تأمین میشود و پی شبین ی شده است تا سال
٢٠١٠ میلادی، آسیا به بزرگترین مصرف آننده انرژ ی در دنیا تبدیل خواهد شد . در
آشور ما نیز % ٣٨ سوخت مصرف ی به ساختمانها اختصاص داده شده آه در آنار
هزینه های بالای آن برای مصرف آننده، با خطر روبه اتمام بودن منابع و آلودگی محی ط
زیست همراه است آه این مهم استفاده از سرچشمه های تجدیدپذیر انرژی را واجب
می گرداند. از آنجا آه این انرژیه ای تجدیدپذیر منجر به تولید مقادیر بسیار بسیار

ناچیزی و در برخی موارد هیچ نوع از گازهای گلخانه ای می گردند؛ لذا یکی از
سوختهایی آه به زودی در دنیا رتبه اول مصرف را به خود اختصاص م ی ده د، انرژ ی
الکتریکی سبز خورشیدی می باشد. جالب است آه بدانیم مقدار انرژی دریافتی زمین
از خورشید در هر ١۵ دقیقه، برابر با مقدار انرژ ی مصرف ی تمام آشورهاس ت. با این
تفاسیر امروزه مشاهده می شود آه ژاپن با تولیدبیش ا ز ۴۵ درصد انرژ ی خورشید ی
در سطح بین المللی، بیشترین مقدار سلولهای خورشید ی نصب شده را بر ح سب
تعداد افراد آشور خود دارا است. همچنین بعد از ژاپن، آشوره ای اروپا یی و ایالا ت
متحده امریکا نیز قابل ملاحظه ترین بازارهای بهره بری از انرژ ی سبز را تحت پوشش
داشته و اهمیت آن به حدی رسیده است آه آشو ر آلمان بخشی از مالیات دری افتی
از مردم خود ر ا صرف سرمایه گذاری در این زمینه می نماید. در این مقاله نیز س عی
شده است آه با معرفی عملکرد سیستم های وابسته به انرژی خورشیدی و بررسی
موقعیت فنی – اقتصادی چیلرهای جذبی (بعنوان سیستم تهویه مطبوع ساختم ان)
ونحوه عملکرد پانلهای هوشمند خورشیدی در طراحی و معماری مناسب ساختمانها،
بر این نکته تأآید شود آه با واقع بودن ایران بر روی آمربند زرد آره زمین و با تکیه بر
این واقعیت آه میزان آل انرژی خورشیدی آه به آشور م ی تابد، بیش از ٣٠٠٠ برابر
انرژی مورد نیاز آن است و میزان دریافت آفتاب سالانه در ایران حدود ١٠٠٠ برابر تمامی
مصرف و صادرات سالانه انرژی آشور می باشد.
منبع: مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت