تعاريف:
ظرفيت سرمايش آبسردکن : عبارت است از مقدار آبي که تحت شرايط دماي آب ورودي و با توجه به دماي محيط آبسردکن سرد خواهد کرد (درجه حرارت آب ورودي و خروجي بايد مشخص باشد ).
ضريب کارکرد آبسردکن : عبارت است از نسبت ظرفيت سرمايش به قدرت مصرفي که بر حسب ليتر بر کيلو وات بيان مي‏گردد .
آبسردکن نوع فوري : آبسردکني است که در آن سرد شدن آب همزمان با جريان يافتن آب از لوله خروجي انجام مي‏گيرد .
آبسردکن نوع مخزندار : آبسردکني است که ذخيره و سردکن آب در يک ظرف انجام مي‏گيرد .
آبسردکن نوع مخزندار فوري
آبسردکني است که داراي يک سيستم سرد کننده قبلي بوده , به طوريکه مي‏تواند يک جريان دائمي آب سرد , جدا از سيستم ذخيره و سرد کردن آبي که قبلا سرد شده است را تهيه نمايد .
ظرفيت مخزن : مقدار آبي است بر حسب ليتر هنگامي که سطح آب به سطح نرمال کار دستگاه برسد .
طبقه‏بندي آبسردکن‏ها:
طبقه بندي آبسردکن‏ها به شرح زير ميباشد.
الف - آبسردکن نوع فوري
ب - آبسردکن نوع مخزندار
ج - آبسردکن نوع مخزندار فوري
الف - آبسردکن نوع فوري
اين نوع آبسردکن معمولا به يکي از دو نوع داده شده در زير ساخته مي‏شوند .
1- آبسردکن بطري دار که يک بطري يا ظرف براي ذخيره کردن آب داشته و در ضمن داراي خروجي براي پرکردن فنجان يا ليوان مي‏باشد ( مطابق شکل 1)
2- آبسردکن فشاري که به منظور استفاده از آب تحت فشار مجهز بوده و داراي يک يا چند لوله خروجي از انواع زير مي‏باشد :
الف - آبسردکن نوع بابلر که مي‏توان آب را بدون ليوان نوشيد ( مطابق شکل 2)
ب - نوع لوله‏اي براي پرکردن ليوانها يا فنجانها ( شکل 3)
ج - هر سيستم ديگر لوله خروجي

الزامات عملي
تمام آبسردکنها بايد در حالت يک فاز براي کار با برق 220±%10 ولت و در حالت سه فاز براي کار با برق 380 ± % 5 ولت پيش‏بيني شود .
کليه آبسردکن‏ها بايد طبق شرايط مشخص شده زير طبقه‏بندي گردد .
نوع معتدله - اين نوع براي کار تحت شرايط دماي محيطي 37 درجه سانتيگراد بايد به قرار زير کارائي داشته باشد .
درجه حرارت آب ورودي 30 درجه سانتيگراد
درجه حرارت آب خروجي 10 الي 15 درجه سانتيگراد
نوع گرمسيري - اين نوع آبسردکن براي کار تحت شرايط دماي محيطي 43 درجه سانتيگراد بايد به قرار زير کارائي داشته باشد :
درجه حرارت آب ورودي 35 درجه سانتيگراد
درجه حرارت آب خروجي 13 الي 18 درجه سانتيگراد
ويژگيها و ظرفيت انواع آبسردکنها بايد طبق آنچه در جدول (1) داده شده است , باشد .
حداقل فشار استاتيک براي اندازه‏هاي مختلف مشخص شده در طبقه‏بندي ( بند 4-2) بايد طبق آنچه که در جدول (1) مشخص گرديده باشد .
حداقل ضرايب کارکرد براي آبسردکنها بايد مطابق آنچه که در جدول (1) مشخص شده است باشد .
4 آب آشاميدني مورد نياز جهت مصارف گوناگون بايد مطابق آنچه که در جدول (2) مشخص گرديده است , باشد .

مواد و ساختمان
بدنه
بدنه آبسردکن بايد داراي ساختمان محکمي بوده و اگر از ورقهاي فولادي ساخته شده باشد بايد داراي پوششي باشد که در مقابل زنگ زدگي و خوردگي مقاومت نمايد .
در صورت استفاده از رنگ به عنوان پوشش ورق بدنه , بدنه بايد قبلا تميز و شستشو داده شود و پس از رنگ کاري , در کوره طبق مشخصات پخت رنگ ( بستگي به نوع رنگ دارد ) پخته شود .
واحد سرمايش آبسردکن مخزندار از يک تانک ذخيره تشکيل شده است که سطوح آن عمل تبادل حرارت را با محيط انجام مي‏دهد .
در صورتيکه مبدل حرارتي از کويل سرمايش تشکيل شده باشد , بايستي کويل روي بدنه خارجي تانک چسبيده شود , بطوري که داراي تماس حرارتي مناسب باشد .
کويل بايد با يک ماده مناسب براي جلوگيري از اکسيده شدن و يا خوردگي بخوبي پوشانيده شود .
واحد سرمايش آبسردکن فوري بايد از مبدل حرارتي مناسبي تشکيل شده باشد که تبادل حرارت مؤثر را زياد نمايد . در مبدلهاي حرارتي دوبل , هر دو کويل بايد در تماس حرارتي خوب قرار بگيرند .
آن قسمت از مبدل که با آب سرد در تماس است بايستي از آلياژ مناسب و مقاوم در برابر خوردگي و يا زنگ زدگي ( حاصل از تماس با آب ) باشد , تا آب را براي مصرف سالم و بهداشتي نگهدارد .
واحد تقطير کننده ( کندانسور )
اين واحد بايد به گونه‏اي انتخاب شود که ظرفيت تعيين شده آبسردکن را به علاوه اتلافات برودتي تأمين نمايد . اگر کمپرسور بطور داخلي روي فنر نصب نشده باشد , بايستي آنرا بطور محکم روي پايه ضد ارتعاش براي جلوگيري از انتقال ارتعاشات مکانيکي نصب نمود .
کمپرسور بايد از نوع کمپرسور بالاي صفر بوده و در ضمن بايد به رله‏هاي فشار کم و فشار زياد مجهز شوند تا آنرا در مقابل مکش‏هاي کم و يا فشارهاي زيادي که فقط شير فشار شکن مصرف مي‏نمايد حمايت کند .
البته اين پيش‏بيني‏ها در مورد سيستم‏هائي که لوله‏هاي موئين مصرف مي‏نمايند بکار برده نمي‏شود , ولي به هر حال کمپرسور بايد به يک وسيله ايمني در مقابل بار اضافي 1 مجهز باشد .
مبرد مورد استفاده بايد بدون بو , بدون حساسيت , بدون مسموميت , غير قابل اشتعال , غيرقابل انفجار و بدون تأثير خوردگي باشد .
جريان مبرد بطرف ناحيه فشار کم بايستي توسط شير فشارشکن يا لوله موئين کنترل شود . قبل از فشارشکن يا لوله موئين يک صافي مبرد مايع بايد نصب و تعبيه شود .
تنظيم کننده دما ( ترموستات ) بايد قادر به ميزان کردن دما بين حدود 10 تا 20 درجه سانتيگراد باشد و بطور خودکار واحد سردکننده را کنترل نمايد . بطوري که دماي موردنياز آبسرد را در مقدار دلخواه تأمين نمايد .
در آبسردکن نوع مخزندار باز , مخزن ذخيره بايد از مواد مقاوم در برابر خوردگي مانند فولاد ضد زنگ غير مغناطيسي برنج قلعدار , فولاد نرم لعابدار و چيني داده شده آلومينيم سخت 2 پوشيده شده با پوشش آنوديک و يا آهن گالوانيزه شده بطريق فرو بردن , انتخاب شود .
در آبسردکن نوع مخزندار بسته , مخزن ذخيره بايد از مواد مقاوم در برابر خوردگي مطابق بند (5-3) انتخاب شود .
ساختمان مخزن بايد بگونه‏اي باشد تا از جمع شدن کثافات در آن به علت سطوح خشن يا مفصل‏هاي جوش داده شده جلوگيري شود , به طوريکه آب براي مصرف سالم و بهداشتي نگهداشته شود .
توصيه مي‏شود يک صافي قابل شستشو و يا صافي که بعد از مدتي بايد آنرا دور انداخت را به آبسردکن متصل نمود , بطوري که تمام مواد معلق شده در آب را هنگام ورود به آبسردکن بتوان توسط فيلتر گرفت .
سيني تخليه بايد از موادي مقاوم در برابر خوردگي ساخته شود و در ضمن چنان طراحي گردد که در شرايط کار عادي , تغيير شکل ( تاب خوردگي ) نداده و در مقابل مصرف دائمي آب سرد , تحت شرايط مختلف آب و هوا فرسوده نگردد . اين سيني بايد باندازه کافي حجيم بوده تا از ترشح آب به اطراف محيط جلوگيري نمايد
سيني تخليه بايد مناسب بمنظور جلوگيري از ورود اجسام خارجي همراه بوده که در اثر تماس با املاح معلق در آب مسدود نشده و کارائي لازم را دارا باشد .
لوله خروجي و شير آن براي اتصال به ظرف يا براي تغذيه مستقيم بايد بدون نشت آب بوده و از موادي ساخته شود که در برابر زنگ زدگي و خوردگي مقاومت کافي داشته باشد . در صورتيکه مواد انتخاب شده در برابر خوردگي مقاومت کافي نباشد , بايد با ماده ضد زنگ پوشيده شود . بنحوي که آب را براي مصرف سالم و بهداشتي نگهدارد .
عايق حرارتي براي واحد خنک کن و اتصالات آن به خروجي و براي لوله مکش واحد تقطير کننده ( کندانسور ) بايد از مواد ضد رطوبت و يا با مواد ضد رطوبت پوشيده شوند . عايق نبايد در داخل , فاصله هوائي داشته باشد و در ضمن بايد بحد کافي ضخيم بوده تا از تقطير روي سطح خارجي در تماس بادماي محيط جلوگيري نمايد .
اتصال ورودي آب ريز و تخليه بايد در دسترس باشد , بطوريکه در هنگام نصب اتصال به آساني صورت پذيرد .
بدنه دستگاه بايد از مواد مناسب ( ورقهاي فولادي - آهن گالوانيزه , آلومينيوم با روکش‏هاي پلاستيک يا روکش‏هاي تزئيني ) با ضخامت مناسب ومحافظت شده در برابر خوردگي پوشيده و پرداخت گردد , ساختمان بدنه بايد بگونه‏اي باشد که انجام عمليات سرويس و تعميرات به سهولت امکان‏پذير باشد .
هر دستگاه بايستي با سيم سه رشته‏اي که حداقل 1/5 متر درازا دارد همراه با دوشاخه مخصوص اتصال بدنه مجهز باشد . در هر حال موازين ايمني ادوات الکتريکي آبسردکن بايد با استاندارد ملي ايران بشماره 1-1562 مطابقت نمايد . در مواردي که برق سه فاز مورد نياز است , بايستي يک راه‏انداز مناسب پيش‏بيني گردد .
منبع:www.irandama.com