نكاتي در مورد شبكه فاضلاب بیمارستانی
. . . . يكي از اصلی ترین مشکلات بیمارستانها در طول زمان بهره برداري و استفاده و نگهداری ٬ مشکلات شبکهء فاضلاب بیمارستان میباشد .
گذشته از مباحثی که در طراحی شبکه فاضلاب بیمارستانی بایستی مد نظر قرار گیرد ٬ بعلت الزامات خاص فضای درمانی ، مواردي همچون : بهسازی اجتناب ناپذیر تجهیزات و بخش های بیمارستانی ، تغییرات مداوم در انواع تجهيزات پزشكي و بيمارستاني جديدالورود و . . . . . موجب ميگردد تا همواره در لوله کشی های سیستم فاضلاب بیمارستانی شاهد تغييراتي در طول شبکه - شیب شبکه - قطر شبکه - و .... بوده و به همين دليل بیشترین حجم عملیات نگهداشت اماکن درمانی را ، تغييرات و تعمییرات شبكه فاضلاب بيمارستاني به خود اختصاص میدهد .
. . . . . بایستی توجه نمود که در توسعه و بازسازی بخش هاي بيمارستانها ٬ مصارف جدیدی که منجر به تغییرات در حجم و نوع فاضلاب حاصله خواهد شد ٬ ایا با توان و قطر و شیب و طول شبکهء لوله های فاضلاب موجود همخوانی دارد یا خیر ؟
پس از در نظر گرفتن این مهم ٬ یادمان باشد در هر شرایطی لوله های افقی فاضلاب در بیمارستانها ٬ بایستی سریعا و با کمترین فاصله به لوله های اصلی عمودی ( رایزرهای عمودی ) وصل و ادامه آنها به صورت عمودی قرار گیرد . فاضلاب بیمارستانی میتواند مملو از انواع وسایل یکبار مصرف بهداشتی - تکه های پوسیدهء طی های طنابی نظافتچی ها - لوازم بهداشتی زنانه - چسب و باندهای طبی - و . . . . باشد . لهذا قطر لوله ها و عمودی بودن انها در هر شرایطی بایستی در الویت انتخاب و اجراء باشد . همواره متذكر شده ام كه لولهء فاضلاب افقی ٬ یعنی بمب ساعتی ٬ اگر به اين موضوع توجه نشده باشد ، شما هر لحظه بایستی امادگی گرفتن لوله فاضلاب افقی در بیمارستان را داشته باشید .
از طرفی در صورت اجبار به اجرای افقی شبکه فاضلاب بیمارستانی ٬ این اجراء باید به گونه ای باشد که فاضلاب به صورت ثقلی جریان یافته و شبکه ء لوله های فاضلاب خود به خود تمیز شوند . دقت شود مواد جامد و مایع در طول مسیر حرکت در شبکه لوله های فاضلاب ٬ بایستی بدون نشست (رسوب ) - ارام - بدون صدا - بدون لرزش - بدون مزاحمت و به سمت سپتیک اصلی به صورت ثقلی حرکت نماید.
. . . . . . . یکی ديگر از مهمترین مشکلات در شبكهء فاضلاب بيمارستاني مسئلهء خروج و نشط هوا و گازهای الوده از شبکه فاضلاب به داخل فضای ساختمانها میباشد . چیزی که در اماکن غیر درمانی شاید اهمیت چندانی نداشته باشد ٬ لیکن در اماکن درمانی به دو دلیل اصلی ( نوع گاز فاضلاب خروجی - ظرافتهای سلامتی بیماران ) بسیار مهم و در مواقعی نظیر اپیدمی ها و یا شیوع عفونت های بیمارستانی ٬ کاملا حیاتی میباشد .
از انجاییکه وظیفهء خروج این گازها از شبکه فاضلاب ٬ به لوله های ونت سپرده شده است ٬ پر واضح است که در صورت بروز مشگل نشط بو و گازهای الوده در داخل فضای ساختمان بیمارستان ٬ قريب به يقين بايستي دانست كه لوله هاي ونت این سیستم دچار معضل گردیده است .
. . . . . . یکی از این معضلات میتواند ایجاد فشار معکوس یا مکش سیفونی بوده باشد . پدیدهء فشار معکوس یا مکش سیفونی موقعی به وجود خواهد امد که فشار داخل لوله های هوا ( ونت ) از حدود اتمسفر کمتر باشد . در چنین شرایطی بایستی چک شود که عمق اب هوابندی سیفون ٬ در اخرین و پایین ترین شاخهء افقی شبکه فاضلاب که به لوله های قائم متصل میشود در چه حدی است ؟
این ارتفاع اب در هوابندی سیفون ها بایستی به شرح ذیل باشد : در ساختمان های تا سه طبقه حد اقل ارتفاع این ستون اب از زیر زانوی پایین لولهء قائم ۴۵ سانتیمتر - در ساختمانهای بلندتر از سه طبقه تا پنج طبقه ٬ این فاصله حداقل ۷۵ سانتیمتر - در ساختمان های بلند تر از پنج طبقه این ارتفاع ستون اب در هوابندی سیفون ٬ حداقل بیش از یک طبقه باشد .
. . . . . . یکی ديگر از معضلات شبكه فاضلاب بيمارستاني وصل غير كارشناسي خروجي بعضي از دستگاههاي بخار ساز به شبكهء فاضلاب بيمارستان است . يادمان باشد كه دستگاههایی که گرمای فاضلاب خروجی انها ٬ بیش از ۶۵ درجه سانتیگراد است ٬ (مثل سیستم هایی که توانایی بخار سازی و یا مصرف بخار دارند و همچنین سیستم هایی که با اب داغ کار میکنند ) نباید فاضلاب خروجی شان مستقیما به شبکه فاضلاب وصل و تخلیه شوند ٬ بلکه بایستی فاضلاب خروجی انها ابتداء از سیستم های خنک کننده عبور و پس از رسیدن به درجه حرارت حداکثر ۴۵ درجه سانتیگراد ٬ و خنک شدن ٬ به شبکه فاضلاب بیمارستانی وصل گردند .
عدم رعایت این مطلب نه تنها مشکلاتی را در عمر سیستم لوله کشی ایجاد میکند ٬ بلکه باعث ایجاد گاز های خطر ناک عفونی و بالارفتن ریسک عفونتهای بیمارستانی خواهد بود و اين موضوعي است كه بايستي در طول مدت بهره برداری و ادامه فعالیت بیمارستان ٬ و برای کلیهء دستگاهها و تجهیزات جدید و قدیمی بکارگیری شده در بیمارستان ٬ همواره مد نظر قرار گيرد . . . . .