باتوجه به برگزاری سمینار نوزدهم درموردسیستم های chpوcchp خوب است دراین مورد این سیستم ها مطالبی بیاموزیم تا بتوانیم با شرکت در سمینارازمطالب پربارتری را بهره بریم.
CHP و CCHP چیست ؟

نیروگاه مقیاس کوچک (تولید پراکنده) چیست ؟يكي از راه حل هاي مصرف بهينه و كاهش تلفات برق نزديك نمودن نقاط توليد برق به مصرف به منظور تأمين برق پايدارتر مشتركين، كاهش خاموشي و تلفات، افزايش راندمان و بهره وري بالاتر اقتصادي و حفاظت از محيط زيست مي باشد. به همين دليل از نيروگاههاي كوچك كه به مولدهاي پراكنده معروف هستند استفاده ميشود.به اين نيروگاهها اصطلاحا DG گفته ميشود كه مخفف كلمات Distributed Generation گفته ميشود.در خصوص احداث نيروگاه هاي مقياس كوچك با ظرفيت حداكثر 25 مگاوات توسط بخش خصوصي با سوخت گازی که مصوب وزارت نیرو میباشد چناچه ظرفیت تولید در بازه 7الی15 مگاوات باشد توسط شرکت برق منطقه ای بررسی و اقدام میگردد و احداث نیروگاه مقیاس کوچک با قدرت کمتر از 7 مگاوات با شرکتهای توزیع برق و بالاتر از 15 مگاوات توسط توانیر قابل اجراء خواهد بود .




مزاياي استفاده از مولدهاي پراكنده چيست؟
1- با توجه به استقرار مولدهاي توليد پراكنده در محل هاي مصرف، تلفات توزيع و انتقال كاهش يافته و همچنين كيفيت تواني كه در اختيار مصرف كننده نهايي قرار مي گيرد در مقايسه با واحدهاي بزرگ نيروگاهي بهتر خواهد بود.
2- احداث اين واحدها حجم سرمايه گذاري بالايي را در بر نخواهد داشت و لذا توسعه ي مشاركت بخش خصوصي را فراهم مي سازد. زمان كوتاه ساخت و احداث واحدها از ديگر مزاياي اين مجموعه هاست.
3- از مزاياي بارز احداث واحدهاي توليد پراكنده ميتوان به فرهنگسازي و ايجاد فضاي اشتغال آنها اشاره نمود.
4- كاربرد هاي مختلف مولد مقياس كوچك عبارتند از :كاهش هزينه هاي انرژي و ديماند، افزايش قابليت اطمينان شامل تأمين توان اضطراري و جانشين، كاهش تلفات شبكه انتقال و توزيع، افزايش پيك سايي و بارهاي قابل قطع، كاهش يا حذف نياز به توسعه شبكه انتقال و توزيع، قابليت توليد همزمان برق وگرما، بهبود ضريب بار شركت برق، پراكندگي در منابع انرژي اوليه مورد نياز، كاهش آلاينده ها، كاهش تراكم خطوط، قابليت راه اندازي در شرايط اضطراري، پاسخ زماني سريع.
هدف از ايجاد نيروگاه هاي پراكنده (مقياس كوچك) چيست؟

يكي از اهداف مهم اصل 44 قانون اساسي واگذاري تصدي گري زير ساخت ها و فعاليت ها به بخش تعاوني و خصوصي است كه يكي از محورهاي فعاليت هاي آن واگذاري بخش توليد انرژي از وزارت نيرو به اين بنگاه هاي خصوصي است. يعني دولت و وزارت نيرو اجرا و تصدي گري را به عهده نگيرد بلكه مسئوليت راهبردي و تامين را در اين زمينه داشته باشد و مقرر گرديده دو بخش تعاوني و خصوصي از اين به بعد به صورت فعال وارد عمل شوند. اين پروژه ها چه تاثيري در افزايش بازده نيروگاه هاي خواهند داشت؟ با توجه به اينكه متوسط بازده نيروگاه هاي كشور حدود 37 درصد است يعني اين كه بيش از 60 درصد انرژي نيروگاه ها به هدرمي رود كه بايد از منبع بازيافت شود كه اين مسئله در نيروگاه هاي كوچك امكان پذير خواهد بود. انواع تکنولوژیهای مولد مقیاس کوچک به چه صورت ميباشد؟ - موتورهاي گازسوز رفت و برگشتي Gas Reciprocating Engines - توربين هاي گازي/بخاري كوچك Mini Steam/Gas Turbine - ميكرو توربين Micro Turbine - توربين هاي بادي Micro Wind power - مولدهاي آبي كوچك Micro Hydro - سلول خورشيدي Photovoltaic
- پيل سوختي Fuel Cel

تلفات چقدر كاهش مييابد؟
در روش تولید پراکنده ، بجای تولید متمرکز و توزیع ، از نیروگاه های کوچک که در نزدیکی و یا در مجاورت محل مصرف تاسیس می شوند استفاده می شود لذا از میزان تلفات انرژی برق در نیروگاه های بزرگ شامل ۴% مصرف داخلی نیروگاه ها ، ۴.۵% تلفات شبکه های انتقال و ۱۷.۵ % تلفات شبکه توزیع که در روش تولید و انتقال و توزیع سنتی هدر می رفت جلوگیری می نماید .


CHPو CCHPچیست ؟
در روش تولید پراکنده ، به علت نزدیکی به محل مصرف ، امکان تولید حرارت همزمان با برق فراهم است. معمولاً تولید همزمان ( DG) به تولید همزمان برق و حرارت (CHP) تبدیل می شود.تولید همزمان برق و حرارت یا CHP نیز عبارت از تولید همزمان چند نوع انرژی قابل استفاده ( معمولاً میکانیکی و گرمایی) در یک سیستم واحد و یکپارچه .
در تکنولوژی CHP بصورت همزمان حرارت قابل استفاده و انرژی الکتریکی در پروسه ای واحد و با بازدهی بالا تولید می شود. در حالی که در روشهای معمول ۶۰ درصد انرژی تولید شده به شکل بخار بر فراز برج خنک کننده هدر می رود ، در سیستم CHP این حرارت همزمان با پروسه تولید انرژی الکتریکی جذب شده و مورد استفاده قرار می گیرد و این امر باعث افزایش بازدهی سیستم تا ۸۰ درصد در محل استفاده می گردد.

مبدلهاي حرارتي بازيافت گرما ، ژنراتور ، لوله ها و اتصالات و ساير تجهيزات جانبي از قبيل پمپها، عايق بندي ها و .... همچنين در سيستم هايي كه از گرماي بازيافت شده جهت مصارف سرمايشي، از يك چيلر تراكمي يا جذبي نيز در كنار ساير تجهيزات استفاده مي شود. در شكل زير شماتيك يك سيستم توليد همزمان توربين گاز كه براي مصارف سرمايشي نيز مورد استفاده قرار مي گيرد نشان داده شده است. به اين قبيل سيستم ها كه به طور همزمان برق، گرما و سرما توليد مي شود ، اصطلاحاً Trigeneration يا CCHP گفته مي شود.



مزاياي توليد همزمان برق و حرارت در محل مصرف چيست؟
افزايش بازده سوخت دريافتي به برق تحويلي از كمتر از ۳۰ درصد به ۸۰ تا ۹۵ درصد
امكان حضور طيف گسترده بخش خصوصي بدليل سهولت تامين مالي
حذف تلفات توان پيك
توسعه پدافند غيرعامل
كاهش نياز به احداث ظرفيت هاي جديد انتقال و توزيع
كاهش پرباري شبكه (congestion)
تملك كمتر زمين براي توسعه شبكه و كاهش تبعات مالي، اجتماعي و زيست محيطي
افزايش پايداري و امنيت فني سيستم قدرت در روش متمركز،
افزايش ۳۰ درصدي بار پيك نسبت به متوسط بار شبكه،
تلفات انتقال و توزيع را جبران ميسازد در حالي كه در روش توليد همزمان در محل مصرف اين تلفات نزديك به صفر است.


نمونه های کاربردی اجرا شده در سطح کشور :

مولد یک مگاواتی واقع در نیروگاه طرشت از نوع CHP ( دریافت حرارت بازیافتی جهت گرم کردن آب استخر )




مولد ۴.۸ مگاواتی واقع در کشت و صنعت سلمان فارسی – از نوع CHP (دریافت حرارت بازیافتی در تهیه شکر )