مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت


موتور ها مهمترین اجزایی هستند كه در لوازم برقی گردنده بكار می روند.موتور ها انرژی الكتریكی را به انرژی مكانیكی تبدیل می كنند. الكتروموتور ها را می توان به سه دسته كلی تقسیم كرد.
1-موتور های آسنكرون
2 -موتور های یونیورسال
3-موتور با قطب چاكدار
.
.
.





1- موتور های آسنكرون :
كه با برق متناوب كار می كنند از دو قسمت روتور واستاتور ساخته شده اند.با روشن شدن موتور سیم پیچ های درون شیار های استاتور یك میدان مغناطیسی دوار بوجود می آورند كه این میدان برروتور كه قسمت گردنده موتور ودارای محور انتقال حركت می باشد نیز اثر گذاشته ودر آن خاصیت مغناطیسی بوجود می آید .به هر حال با بوجود آمدن قطب های مغناطیسی هم نام وغیرهم نام عمل جذب ودفع انجام شده كه باعث حركت چرخشی روتور می گردد.برای راه اندازی موتور ها از حالت سكون روش های مختلفی بكار می برند كه مهمترین آن ها عبارتند از:الف- آسنكرون با راه انداز غیر خازنی (كلاجی ) در این موتور به غیر از سیم پیچی های اصلی یك سری سیم پیچ كمكی نیز قرار دارد كه میدان مغناطیسی دیگری با فاصله زمانی با میدان مغناطیسی اصلی بوجود می آورد.كه باعث چرخش پرقدرت تر موتور می گردد. پس از این كه سرعت موتور به 75 درصد سرعت اسمی رسید كلاج كه تحت تاثیر نیروی گریز از مركز كار می كند به عنوان یك كلید عمل كرده وسیم پیچ كمكی را از مدار خارج می كند. ب - آسنكرون با راه انداز خازن موقت - این موتور ها دارای علامت اختصاری CSMمی باشند ودارای یك خازن الكترولیتی با ظرفیت حدود 200 الی 500 میكرو فاراد است كه باسیم پیچ كمكی بطور سری بسته شده وهر دوی آنها باسیم پیچ اصلی موازی بسته می شوند. خازن وسیم پیچ كمكی یك اختلاف فاز ودو میدان مغناطیسی بوجود می آورد كه باعث چرخش موتور می گردد. در این موتور نیز كلید گریز از مركز سیم پیچ كمكی را از مدار خارج می كند. ج - آسنكرون با راه انداز خازن موقت وخازن دایم.(با علامت اختصاری TCM) - یكی از خازن ها پس از راه اندازی از مدار خارج شده وخازن دیگر در حالتی كه با سیم پیچ كمكی سری می باشد در مدار باقی می ماند. د - آسنكرون با راه انداز خازن دایمی ( PSCM) در این موتور ها كه دارای قدرت كم تری نسبت به موتور های قبلی هستند از یك خازن كه با سیم پیچ كمكی سری بسته شده است استفاده شده و كلید گریز از مركز ندارند بنابر این خازن به همراه سیم پیچ كمكی همیشه در مدار باقی است.


شناسایی سیم پیچ های اصلی وكمكی :
1- سیم پیچ های اصلی در زیر شیار ها و سیم پیچ كمكی در رو قرار دارند.
2-سطح مقطع سیم های كمكی همیشه از سیم های اصلی كمتر است.
3- سیم پیچ كمكی دارای مقاومت بیشتری (اهم بیشتر ) نسبت به سیم پیچ اصلی است وضمنا" خازن با سیم پیچ كمكی سری شده است.

عیب یابی موتور های آسنكرون - معیوب شدن موتور ها یا مربوط به قطعات برقی مثل سیم پیچ ها وخازن است یا مربوط به قطعات مكانیكی مثل بلبرینگ و بوشن ها .

عیب یابی قطعات برقی :

عیب1-موتور اصلا"روشن نشده و جریانی از مدار عبور نمی كند.
علت1 -جایی از مدار قطع است.
رفع عیب1- با آوامتر تمام مدار شامل پریز،دوشاخه ،سیم های رابط،كلیدها واتصالات در تخته كلم موتور را بر رسی وعیب مربوطه را بر طرف می نماییم.

عیب2- موتور اصلا"روشن نشده وجریانی از مدار عبور نمی كند.
علت2 -سوختن فیوز.
رفع عیب2-ابتدا علت سوختن فیوز كه مربوط به اتصالی می باشد را بررسی نموده پس از آن به تعویض فیوز می پر دازیم.

عیب3-موتور پس از روشن شدن خیلی زود داغ می شود.
علت3-موتور نیم سوز است.
رفع عیب3- در هر كدام از سیم پیچ های كمكی واصلی میتواند اتصال حلقه ویا اتصال كلاف به كلاف بوجود آمده باشد.بنابر این مسیر جریان الكتریكی كوتاه شده در نتیجه میدان مغناطیسی مناسب برای گردش بوجود نمی آید وباعث داغی موتور میشود.موتور های نیم سوز جریان بیشتری نسبت به موتور های سالم مشابه خود دریافت می كنند. برای رفع عیب در صورتی كه محل اتصالی مشخص باشد وبتوان به نحوی آن را عایق نمود اقدام كرده ودر غیر این صورت موتور باید دو باره سیم پیچی شود.

عیب4- موتور پس از روشن شدن خیلی زود داغ می شود.
علت4- زیاد بودن بار موتور.
رفع عیب 4- هر موتوری دارای توان مكانیكی مشخص است در صورتی كه بیش از توان مربوطه از موتور نیرویی خواسته شود جریان بیشتری از سیم ها عبور می كند كه با سطح مقطع وتعداد دور آن ها همخوانی ندارد وباعث گرما در موتور و آسیب دیدن آن خواهد شد .برای رفع عیب باید بار موتور را كم نموده واز كار مداوم آن خود داری كرد.

عیب5- موتور پس از روشن شدن خیلی زود داغ می شود وزیر بار می خوابد.
علت 5- عمل نكردن كلید گریز از مركز .
رفع عیب 5 - علاوه بر جریان در یافتی توسط سیم پیچ اصلی ،سیم پیچ كمكی نیزچون از مدار خارج نمی شود جریان دریافت می كند .برای اطمینان از صحت عمل كرد كلید گریز از مركز باید به صدای كنتاكت آن در حالت دور گرفتن موتور وهمچنین از دور افتادن آن گوش كرد .برای رفع عیب باید كلید سرویس ویا تعویض شود.

عیب 6- با روشن كردن موتور صدای زیادی شنیده می شود ولی به گردش در نمی آید.
علت 6- خرابی كلید گریز از مركز .
رفع عیب 6- درصورتی كه كنتاكت های كلید در حالتی كه موتور خاموش بوده وصل نشده باشد.درزمان شروع بكار ،سیم پیچ راه انداز در مدار قرار نگرفته وطبیعتا"موتور بگردش نمی افتد.برای رفع عیب كلید را با آوامتر امتحان ودر صورت معیوب بودن تعویض می نماییم.

عیب 7- با روشن شدن موتور صدای زیادی شنیده می شود ولی به گردش در نمی آید.
علت 7 - قطعی سیم پیچ اصلی یا كمكی .
رفع عیب 7 -به كمك آوامتر هر دو مدار را امتحان ودر صورت مشخص بودن محل پارگی ،آن را تعمیر می نماییم.

عیب 8 - با روشن شدن موتور صدای زیادی شنیده می شود ولی به گردش در نمی آید.
علت 8 - نیم سوز بودن یا سوختگی موتور .
رفع عیب 8 - موتور سریعا"داغ شده وجریان زیادی می كشد همچنین بوی سوختگی ویا دود از مشخصه های آن است.رفع عیب سیم پیچی مجدد است.

عیب 9 - با روشن كردن موتور صدای زیادی شنیده می شود ولی به گردش در نمی آید.
علت 9 - خرابی خازن.
رفع عیب 9 - خازن ها به منظور راه اندازی موتور بكار رفته اند خازن را مطابق با مطالبی كه در مورد عیب یابی خازن ها گفتیم آزمایش نموده در صورت نیاز آن را تعویض می كنیم.

عیب 10 - با روشن كردن موتور فیوز عمل كرده مدار قطع می شود.
علت 10 - اتصال كوتاه در مدار اصلی موتور .
رفع عیب 10 - دوشاخه ،سیم های رابط وجعبه اتصالات موتور را بررسی كرده در صورت پیدا كردن محل اتصالی آن را مرتفع می نماییم.

عیب 11 - با روشن كردن موتور فیوز عمل كرده مدار قطع می شود.
علت 11 - سوختگی كامل موتور
رفع عیب 11 - با مشاهده استاتور وسیم پیچ های مربوطه عیب حاصل تایید گردیده وبرای رفع آن باید موتور سیم پیچی گردد.

عیب 12 - با روشن كردن موتور فیوز عمل كرده مدار قطع می شود.
علت 12 - اتصال كوتاه در خازن
رفع عیب 12 - اگر با جدا كردن خازن از مدار و به برق زدن موتور فیوز دیگر عمل نكرد عیب از خازن است وباید آن را تعویض نمود.

عیب یابی قطعات مكانیكی :

عیب 1 - محور موتور چه در حالت روشن وچه در حالت خاموشی به سختی حركت می كند.
علت 1 -بطور كلی خرابی بلبرینگ ها ویاطاقان های دو سر محور موتور .
رفع عیب 1 - خرابی بلبرینگ ها شامل الف - ترك برداشتن حلقه های بلبرینگ،ترك بر داشتن ساچمه ها و غلطك ها .ب - بوجود آمدن حفره وشیار در سطح داخلی حلقه ها كه علت آن وجود ذرات سخت بین ساچمه وحلقه می باشد.ج - گریپاژ (عدم چرخش ساچمه ها ) كه ناشی از كثیفی و سخت شدن گریس بلبرینگ می باشد. د - فرسودگی وپوسیدگی - كه به علت جازدن نادرست بلبرینگ ونفوذ رطوبت وعدم گریس كاری مناسب بوجود می آید. برای تشخیس عیوب گفته شده بلبرینگ را از نظر ظاهری مشاهده ولقی بین حلقه وساچمه را امتحان می كنیم . همچنین با چرخش بلبرینگ اگر صدای غیر عادی شنیده شود دلیل برخرابی آن می باشد كه باید تعویض گردد.

عیب 2 - گاهی اوقات محور موتور با صدای زیادی می چرخد.
علت 2 - چرخش حلقه بیرونی بلبرینگ در جای خود.
رفع عیب 2 - جازدن نادرست بلبرینگ وعدم گریس كاری می تواند باعث لقی بلبرینگ در جای خود شود . رفع عیب-تعویض بلبرینگ در صورت معیوب بودن بوش زدن وتراش كاری جای آن یا تعویض دری موتور.

2- موتور های یونیورسال :
این موتور ها كه هم با جریان متناوب وهم با جریان مستقیم كار می كنند از دو قسمت اصلی تشكیل شده اند.الف:قطب ها (بالشتك ها ) ب - آرمیچر در این موتور ها میدان مغناطیسی قطب ها بر خلاف موتور های آسنكرون دوار نیست وسیم پیچ آرمیچر كه قسمت گردنده موتور است با سیم پیچ قطب ها سری بسته شده است . پس از عبور جریان از مدار فوق خطوط قوای مغناطیسی قطب ها با خطوط قوای آرمیچر عكس العمل نشان داده وباعث گردش موتور می شود .سرعت این موتور ها بالا بوده وخیلی سریع به سرعت نهایی می رسند. از این موتور ها در اكثر لوازم برقی خانگی مثل چرخ گوشت ،آب میوه گیری ،هم زن ،آسیاب و... استفاده می شود. برای برقراری ارتباط قطب ها با آرمیچر كه گردان می باشد از قطعه ای بنام كلكتور استفاده می شود . كلكتور از تیغه های مسی كنار هم تشكیل شده است كه به شكل استوانه روی محور قرار دارد . تیغه ازهمدیگر واز محور آرمیچر بوسیله میكا عایق شده اند وسیم پیچ های داخل شیار آرمیچر به وسیله پیچك ها به یكدیگر وصل می شوند. دو قطعه ذغال به همراه فنر پشت آن ها ارتباط قطب ها با كلكتور را میسر می سازد.

عیب یابی موتور های یونیور سال :

عیب 1 - موتور روشن نمی شود.
علت 1 - نبودن برق.
رفع عیب 1 - پریز ،دوشاخه وسیم رابط را با آوامتر آزمایش نموده ورفع عیب می كنیم.

عیب 2 - موتور روشن نمی شود.
علت 2 - كوتاه شدن ذغال ها.
رفع عیب 2 - چون ذغال ها جزیی از مدار سری موتور می باشد.با كوتاه شدن آن ها ممكن است مدار قطع گردد وموتور روشن نشود با تعویض ذغال رفع عیب می شود در صورت نبودن ذغال در اندازه مورد نظر می توان از ذغال بزرگ تر استفاده كرده وبا سوهان آن را به اندازه دلخواه در آورد.

عیب 3 - موتور روشن نمی شود.
علت 3 - خرابی فنر ذغال ها
رفع عیب 3 - به منظور درگیر بودن همیشگی ذغال با كلكتور از قطعه ای فنر در پشت ذغال استفاده می شود گاهی در اثر رطوبت ویا كار زیاد خاصیت خود را از دست داده ومدار قطع می گردد. باتعویض فنر رفع عیب می شود.

عیب 4 -موتور روشن نمی شود.
علت 4 - قطعی بالشتك ها.
رفع عیب 4 - چون مدار سری می باشد هر نوع پاره گی وقطعی در بالشتك وبا قسمت های دیگر موتور باعث عدم كار كرد آن می باشود .با آوامتر دو سر بالشتك ها را اهم گیری می كنیم .لازم به یاد آوری است هر دو بالشتك دارای اهم مساوی می باشند . در صورت پاره گی اگر قابل ترمیم می باشد این كار انجام ودر غیر این صورت بالشتك مجددا" باید سیم پیچی گردد.

عیب 5 - قدرت موتور كم وداغ می شود.
علت 5 - نیم سوز بودن آرمیچر .
رفع عیب 5 - سه روش برای آزمایش آرمیچر بكار می رود
الف- اهم گیری از تیغه های كلكتور با استفاده از آوامتر در صورت متفاوت بودن مقاومت پیچك ها (سیم پیچ ها ) سوختن واتصالی سیم پیچ ها حتمی است.
ب - آزمایش اتصال بدنه - در صورت سوختن سیم پیچ ها عایق بندی داخل شیار ها نیز سوخته وپیچك ها به بدنه متصل می شود. برای این آزمایش می توان از لامپ سری استفاده كرده وكلیه تیغه های كلكتور را مورد آزمایش قرار داد.
ج - آزمایش با دستگاه تستر آرمیچر (گرولر) این دستگاه تشكیل شده از یك سیم پیچ با هسته آهنی H شكل كه یك طرف آن طوری مورب بریده شده تا آرمیچر داخل آن قرار گیرد . پس از برقراری برق دستگاه و قرار دادن آرمیچر روی آن یك تیغه اره روی شیار های بالایی آن می گذاریم در صورتی كه اتصال بدنه داشته باشد هسته مغناطیسی شده وتیغه به لرزش در می آید. وبا چرخاندن آرمیچر می توان تمامی سیم پیچ ها را امتحان كرد.

3 - موتور با قطب چاكدار :
این موتور كه با برق متناوب تكفاز كار می كند با قدرت های 100/1 تا20/1 اسب بخار ساخته میشود. موارد استفاده آن كولر آبی ،دمنده ها ،باد زن ها و واتر پمپ كولر می باشد. قسمت های اصلی آن شامل بدنه واستاتور ،روتور وسپر ها (دری ها ) است . قطب های آن مثل موتور یونیورسال وروتور آن شبیه موتور آسنكرون می باشد برای گردش محور روتور از بلبرینگ ساچمه ای ویا بوش استفاده می شود قطب های برجسته آن شامل شیاری است كه یك دور سیم مسی درون آن قرار دارد وبه اسم پیچك اتصال كوتاه نامیده می شود كه به منظور راه انداز موتور می باشد سیم پیچ های اصلی با پیچك های اتصال كوتاه سری بسته شده وبا برقراری جریان ،یك اختلاف میدان مغناطیسی بوجود می آید كه باعث بوجود آمدن دو گشتاور لازم برای به چرخش در آمدن روتور می شود.