🔵🔴⚫️ اطلاعاتی در مورد مخازن نفت و گاز :


✅ با توجه به فشار اولیه مخزن (Pi) مخازن نفتی می توانند به دسته‌های کوچک‌تر زیر تقسیم شوند:


1⃣ زیر اشباع:
اگر فشار اولیه مخزن (Pi)، بالاتر از فشار نقطه‌ی حباب (Pb) سیال مخزن باشد، مخزن به عنوان مخزن نفتی زیر اشباع طبقه‌بندی می شود.


2⃣ اشباع:
هنگامی که فشار اولیه مخزن برابر با فشار نقطه حباب سیال باشد مخزن یک مخزن نفتی اشباع نامیده می شود .


3⃣ مخزن با کلاهک گازی :
اگر فشار اولیه مخزن پایین‌تر از فشار نقطه حباب سیال مخزن باشد مخزن به عنوان مخزن با کلاهک گازی یا دوفازی شناخته می شود در این جا فاز گاز یا بخار از پایین توسط فاز نفت محدود شده است.


✅ نفت‌های خام، گستره‌ی وسیعی از خواص فیزیکی و ترکیبات شیمیایی را می‌پوشانند و معمولا مهم است که بتوان آن‌ها را در گروه‌های وسیعی از نفت‌های مشابه دسته‌بندی کرد:
✔️ نفت سیاه معمولی
✔️ نفت خام با کاهش حجم کم
✔️ نفت خام با کاهش حجم زیاد (فرار)
✔️ نفت خام تقریبا بحرانی


✅ تقسیم بندی فوق، اصولا بستگی به خواص نفت خام از جمله خواص زیر دارد :
✔️ خواص فیزیکی
✔️ ترکیب
✔️ نسبت گاز به نفت
✔️ شکل ظاهری
✔️ نمودار فازی فشار- دما


✅ بطور کلی اگر دمای مخزن بالای دمای بحرانی سیستم هیدروکربنی باشد مخزن به عنوان یک مخزن گاز طبیعی تقسیم‌بندی می‌شود. گازهای طبیعی می‌توانند بر اساس نمودار فازی خود دسته بندی شوند که متداول‌ترین آن در چهار دسته به این صورت است :


1⃣ گاز - میعانات گازی برگشتی
2⃣ گاز- میعانات گازی تقریبا بحرانی
3⃣ گاز تر
4⃣ گازخشک


🔹 مخازن گاز- میعانات گازی برگشتی(مخازن گازی غیرمعمول)، (Retrograde Gas Reservoir):
اگر دمای مخزن (T) بین دمای بحرانی (Tc) و خط حداکثر دمای (Tct) سیال مخزن قرار بگیرد مخزن به عنوان یک مخزن گاز- مایعات گازی برگشتی طبقه بندی می شود . این دسته از مخازن گازی نوع منحصر به فردی از سیستم‌های هیدروکربنی هستند که رفتار ترمودینامیکی مخصوص سیال مخزن، عامل کنترل کننده مهمی در فرایند تجهیز و بهره برداری مخزن می باشد.


✅ در اکثر مخازن گاز- میعانات گازی حجم مایع به وجود آمده به‌ندرت از ۱۰ % حجم کل تجاوز می‌کند. مقدار مایع تشکیل شده آن‌قدر نیست که قادر به جریان باشد. باید توجه داشت که این مایع می تواند در اطراف چاه (جایی که افت فشار زیاد است) آن‌قدر جمع شود که جریان دوفازی گاز و میعانات گازی ایجاد کند.
باید توجه کرد که مایع تشکیل شده در این مخازن بسیار غنی است و تر شوندگی سنگ مخزن به این مایع بالاست؛ در این شرایط سنگ مخزن سیال را جذب می‌کند و اجازه جریان یافتن به آن را نمی‌دهد، در نتیجه میزان تولید کاهش می‌یابد. به همین دلیل تلاش می‌شود که در این گونه مخازن حتی الامکان میعانات تشکیل نشود. برای دست پیدا کردن به این مهم با تزریق مجدد گاز به مخزن سعی می شود که فشار مخزن به زیر فشار نقطه شبنم نرسد و میعانات در مخزن تولید نشوند.


🔹 مخزن گاز- میعانات گازی تقریبا بحرانی:
اگر دمای مخزن نزدیک دمای نقطه‌ی بحرانی باشد، مخلوط هیدروکربنی به عنوان گاز- میعانات گازی تقریباً بحرانی تقسیم می‌شود. رفتار حجمی این دسته از گازهای طبیعی توسط کاهش فشار در دمای ثابت توصیف می‌گردد.


🔹 مخازن گازی تر:
در این جا دمای مخزن بیش از دمای Cricondenterm می باشد. به همین علت با بهره برداری مخزن در دمای ثابت سیال مخزن همیشه در فاز بخار خواهد ماند. البته همان‌طور که گاز تولید شده به طرف سطح جریان می یابد فشار و دمای گاز کاهش خواهد یافت. اگر وارد ناحیه دو فازی شود فاز مایع هم تشکیل شده و از طریق جدا کننده های سطحی جمع آوری خواهد‌شد.


🔹 مخزن گازی خشک:
مخلوط هیدروکربن هم در مخزن و هم در تاسیسات سطحی به صورت گاز وجود دارد. تنها مایع همراه با گاز در مخزن گازی خشک، آب می باشد. معمولا سیستمی که دارای نسبت گاز به نفت بزرگتر از ۱۰۰ هزار SCF/STB باشد، گاز خشک در نظر گرفته می‌شود.


مشاهده لینک ها و تصاویر پس از ورود یا عضویت
🔧📚🔩انجمن مهندسان مکانیک 🔩📚🔧